آیا بر روی پای شما نقاط دردناکی وجود دارند که شما را اذیت میکنند؟ این مشکل ممکن است زگیل یا میخچه باشد. برای تشخیص آنها میتوانید از تست فشار استفاده کنید. به آرامی نقطهی دردناک را فشار دهید و اگر درد شدیدی احساس کردید احتمالاً مشکل شما زگیل است. همچنین میتوانید نقطههای مشکی رنگ روی زگیل را بر روی سطح پوست مشاهده کنید. اگر فشار دادن دور ضایعه دردناک نبود، به آرامی بر روی سطح پوست فشار وارد کنید. در صورت احساس درد احتمالاً مشکل شما میخچه است. هر دوی این عارضهها بسیار شبیه به هم هستند ولی مهم است که تفاوت آنها را تشخیص دهید تا بتوانید از روشهای درمانی مناسب استفاده کنید. در صورت عدم درمان مناسب، این عارضهها میتوانند تا مدت زمان طولانی باقی بمانند.
فرق زگیل و میخچه
برای تشخیص تفاوت میخچه و زگیل هر یک به طور جداگانه توضیح داده شده است
میخچه چیست؟
میخچه یک تکه پوست دردناک بر روی سطح پاست که در اثر فشار زیاد بر روی یک ناحیه ایجاد میشود. این یک عارضهی اسکلتی عضلانی است که به دلیل مشکلات مکانیکی کف پا و یا استفاده از کفش تنگ به وجود میآید. برای مثال، ایجاد میخچه بر روی انگشت کوچک پا به دلیل استفاده از کفشهای تنگ بسیار رایج است به خصوص در خانمهایی که از کفشهای پاشنه بلند استفاده میکنند. ایجاد میخچه بر روی سینهی پا نیز شیوع بالایی دارد. موقعیت این میخچه بسته به علت ایجاد آن بسیار متفاوت بوده ولی دلیل ایجاد میخچه معمولاً مشکلات مکانیکی کف پاست.
میخچه چگونه درمان میشود؟
اطلاع در مورد چگونگی درمان میخچه اهمیت زیادی خواهد داشت. در حالی که روشهای خانگی برای درمان این عارضه وجود دارند، در صورت دردناک بودن میخچه و پینه بهتر است برای درمان مؤثر به پزشک خود مراجعه کنید. روشهای درمانی پزشکی معمولاً شامل موارد زیر خواهند بود:
- بریدن: برای انجام این کار در خانه، پای خود را حدود 20 دقیقه در آب قرار دهید تا پوست شما نرم شود. سپس با استفاده از سنگ پا به آرامی پوست روی میخچه را بتراشید. پزشک شما میتواند با استفاده از ابزارهای مخصوص این کار را سریعتر انجام دهد. این کار میزان فشار وارد شده بر روی کف پا را کاهش خواهد داد.
- شیمیایی: این روش درمانی شبیه به بریدن میخچه بوده با این تفاوت که در آن از مواد شیمیایی برای حل کردن پوست استفاده میشود. یکی از مواد مورد استفاده در این روش اسید سالیسیلیک بوده که کراتین را در خود حل میکند. سلولهای مردهی پوست از این ماده تشکیل شدهاند.
- کفیهای طبی و محافظ انگشتان: این روش کاربرد درمانی نداشته ولی استفاده از کفیهای طبی میتواند مقداری از ناراحتی ایجاد شده را کاهش دهد. استفاده از محافظ انگشتان نیز میتواند از ساییده شدن آنها بر روی یکدیگر جلوگیری کند.
چگونه از میخچه پیشگیری کنیم؟
استفاده از کفش مناسب و اندازهی پا بهترین راه برای پیشگیری از ایجاد میخچه است. قبل از خریداری کفش به مقدار کافی با آن راه بروید و مطمئن شوید که کفش دقیقاً اندازهی پای شما بوده ولی برای شما تنگ نیست.
همچنین استفاده از کفشهای پاشنه بلند را به حداقل میزان ممکن برسانید و یا از پاشنههای کوتاهتر استفاده کنید. استفاده از کفشهای پاشنه بلند یکی از دلایل اصلی بروز میخچه در خانمها بوده چراکه این کفشها باعث فشرده شدن انگشتان به یکدیگر میشوند.
اگر کفشی مناسب اندازهی پای خود پیدا کردید، اقدام محافظتی دیگر استفاده از جوراب مناسب است. اگر به طور مکرر دچار میخچه میشوید، از جورابهایی استفاده کنید که ضخیمتر بوده و از پای شما محافظت میکنند.
زگیل چیست؟
زگیل نیز یک ضایعهی تشکیل شده از پوست سخت بر روی پا بوده ولی منشأ اسکلتی عضلانی ندارد. زگیل مثل تبخال یک نوع ویروس بوده و در اثر تماس با فرد دیگری که به زگیل مبتلاست و یا قرار گرفتن در محیطی که ویروس در آن وجود دارد (مثل دوش های عمومی در سواحل) ایجاد میشود. درنتیجه این ضایعه معمولاً در نقاطی که میخچه ایجاد میشود بروز پیدا نمیکند. ممکن است که با وجود استفاده از کفش مناسب، بر روی پاشنهی پا و یا بین انگشتان خود زگیل مشاهده کنید. به علاوه، ظاهر زگیل با میخچه متفاوت خواهد بود. زگیل دارای سیستم خونرسانی مستقل بوده که به شکل نقطههای سیاه بر روی آن دیده میشوند در حالی که میخچه سیستم خونرسانی مستقل ندارد.
متخصصین پوست چگونه زگیل را تشخیص داده و درمان میکنند؟
متخصص پوست میتواند با نگاه کردن به ضایعه، وجود زگیل را تشخیص دهد. در موارد نادر، ممکن است انجام نمونه برداری از پوست برای تأیید تشخیص لازم باشد. اگر متخصص پوست نیاز به انجام نمونه برداری داشته باشد، زگیل را از روی پوست برداشته و به آزمایشگاه ارسال میکند. در آزمایشگاه تکهی کوچکی از زگیل را زیر میکروسکوپ قرار داده و آن را بررسی میکنند.
نمونه برداری روشی سریع و بی خطر برای انجام توسط متخصص پوست است و نیازی به نگرانی در مورد آن نخواهید داشت.
زگیلها معمولاً بدون نیاز به درمان از بین میروند به خصوص زگیلهای ایجاد شده در کودکان. در بزرگسالان ممکن است از بین رفتن زگیل نسبت به کودکان به زمان بیشتری احتیاج داشته باشد. با وجود اینکه اکثر زگیلها بی خطر هستند، متخصصین پوست آنها را درمان میکنند.
در صورت مقاومت زگیل نسبت به درمان، ایجاد درد و یا ایجاد تعداد زیادی از آنها، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. متخصصین پوست روشهای مختلفی برای درمان زگیل دارند. روش درمانی مورد استفاده به سن بیمار و وضعیت سلامت او و همچنین نوع زگیل بستگی خواهد داشت.
متخصص پوست ممکن است از یکی از روشهای درمانی زیر استفاده کند:
- کانتاریدین: متخصص پوست میتواند در مطب خود با استفاده از “رنگ کردن” زگیل با کانتاریدین، آن را از بین ببرد. کانتاریدین باعث ایجاد یک تاول در زیر زگیل خواهد شد. پس از یک تا دو هفته شما به مطب پزشک باز میگردید و او زگیل مرده را از روی پوست شما بر میدارد.
- کرایوتراپی: برای زگیلهای شایع در بزرگسالان و نوجوانان، کرایوتراپی (منجمد کردن) رایجترین روش درمانی است. این روش درمانی دردناک نبوده و میتواند در افرادی که پوست تیره دارند، لکههای پوستی تیره ایجاد کند. این روش معمولاً در چند جلسه انجام میشود.
- الکتروجراحی و کورتاژ: الکتروجراحی (سوزاندن) برای زگیلهای معمولی، رشتهای و زگیلهای پا روشی مناسب خواهد بود. در روش کورتاژ نیز، زگیل با استفاده از یک چاقوی تیز و یک ابزار کوچک قاشق مانند برداشته میشود. این دو روش معمولاً به همراه یکدیگر استفاده میشوند. متخصص پوست ممکن است قبل یا بعد از انجام الکتروجراحی، زگیل را کورتاژ کند.
- برش: پزشک میتواند زگیل را ببرد.
اگر زگیل نسبت به درمان مقاوم باشد، ممکن است پزشک از یکی از روشهای زیر استفاده کند:
- لیزردرمانی: لیزردرمانی معمولاً برای زگیلهایی استفاده میشود که نسبت به دیگر روشهای درمانی پاسخی مناسبی نداشتهاند. قبل از انجام لیزردرمانی، پزشک به زگیل شما داروی بی حسی تزریق خواهد کرد.
- لایه برداری شیمیایی: زگیلهای صاف معمولاً به شکل دسته جمعی و با تعداد بالا بروز میکنند. در این صورت پزشک برای شما از روشهای لایه برداری استفاده خواهد کرد. بدین صورت که شما به شکل روزانه از داروهای لایه بردار بر روی پوست خود استفاده میکنید. ازجمله داروهای لایه بردار میتوان به اسید سالیسیلیک (نمونههای قدرتمندتر از انواع موجود در داروخانه)، ترتینوئین و اسید گلیکولیک اشاره کرد.
- بلئومایسین: ممکن است متخصص پوست این داروی سرطان را به زگیلها تزریق کند. انجام تزریقات دردناک خواهد بود. عوارض جانبی دیگری نیز وجود خواهند داشت. برای مثال در صورت انجام تزریق در انگشت، ناخن انگشت خواهد افتاد.
- ایمونوتراپی: در این روش درمانی از دستگاه ایمنی خود بیمار برای مبارزه با زگیل استفاده میشود. زمانی که زگیلها پس از انجام روشهای درمانی دیگر از بین نروند، از این روش استفاده خواهد شد. در نوعی از ایمونوتراپی، مادهی خاصی به نام دیفن سیپرون (DCP) بر روی زگیل استفاده میشود. درنتیجه یک واکنش آلرژیک خفیف در اطراف زگیل ایجاد خواهد شد. این واکنش زگیل را از بین خواهد برد.
در نوع دیگری از ایمونوتراپی، از تزریق اینترفرون استفاده میشود. این تزریقات سیستم ایمنی را تقویت کرده و قدرت آن برای مبارزه با ویروس را افزایش میدهد.
