درمان زخم دیابتی پا: مراقبت از زخم برای پیشگیری از قطع پا

بیماران مبتلا به دیابت ، معمولاً در اندام‌های تحتانی می‌توانند انواع مختلفی از زخم‌ها که با عنوان زخم دیابتی خوانده می‌شود را داشته باشند. سایر عوامل مؤثر در افزایش احتمال ابتلا به زخم در پا شامل نوروپاتی محیطی، بیماری شریانی محیطی ، عفونت و فشار خون، هستند. برای بیمار در معرض خطر ، درمان زخم پای دیابتی با پیشگیری شروع می‌شود. این امر شامل انجام معاینات روزانه پا ، پاک‌سازی و مرطوب کردن و همچنین مراجعه منظم به پزشک متخصص است. باید همیشه از پوشیدن کفش‌های مناسب در همه زمان‌ها اطمینان حاصل نمایید. زخم‌های جزئی باید به طور کامل و سریع درمان شوند. علاوه بر این ، پشتیبانی مناسب تغذیه‌ای برای جلوگیری و بهبود زخم پای دیابتی مهم است.

علل

دیابت می‌تواند به اعصاب پاها آسیب برساند. این کار ممکن است احساس تاول یا درد را مشکل کند. اگر مراقب زخم خود نباشید، ممکن است این زخم بزرگ‌تر و آلوده‌تر شود.

دیابت همچنین می‌تواند در جریان خون باعث ایجاد مشکل شود. گردش خون ضعیف باعث بهبودی دیرتر زخم می‌شود.

خود زخم معمولاً ناشی از:

• تروما یا فشار مکرر بر روی پا
• زخم پانچی روی پا
• اشیاء موجود در کفش که می‌تواند به پوست آسیب برساند مانند سنگ کوچک

عوامل خطر

عواملی که ممکن است احتمال ابتلا به زخم پای دیابتی شما را افزایش دهند عبارت‌اند از:

• نوروپاتی – بی‌حسی ، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش در پاهای شما
• بیماری شریان محیطی (PAD) – گردش خون ضعیف در پاها
• کفش نامناسب
• ناهنجاری‌ها و بیماری‌های پا ، مثل بونویون (bunion)
• ابتلا به دیابت برای بیش از 10 سال
• کنترل ضعیف دیابت (HbA1c> 9٪)
• نپوشیدن کفش
• سابقه مصرف سیگار

نشانه‌های زخم دیابتی

علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• زخم‌ها یا تاول‌های پا یا پایین پا
• درد
• عدم توانایی در راه رفتن
• تغییر رنگ در پا: سیاه ، آبی یا قرمز
• تب ، قرمزی پوست ، تورم یا سایر علائم عفونت

عوارض

عدم اجتناب یا عدم كنترل عوامل خطر می‌تواند منجر به ایجاد زخم‌های پا شود كه غالباً نیاز به قطع عضو اندام تحتانی دارد. کمبود جریان شریانی می‌تواند یک عامل اصلی در ایجاد زخم و ناتوانی در بهبودی صحیح باشد و به درمان بیشتری نیاز دارد.

چه موقع باید به پزشک متخصص مراجعه شود

اگر به دیابت مبتلا هستید، و به گردش خون ضعیف یا نوروپاتی محیطی نیز مبتلا هستید ، هر روز پای خود را معاینه کنید. در صورت مشاهده علائمی از موارد زیر ، فوراً با پزشک تماس بگیرید:

• قرمزی
• تورم
• خون ریزی
• تاول

در صورت مشاهده مشکل دیگری در سطح پا نیز باید با پزشک تماس بگیرید.

تشخیص

در مورد علائم و تاریخچه پزشکی از شما سؤال خواهد شد. یک معاینه بدنی انجام خواهد شد. پزشک اصلی شما ممکن است شما را به یک متخصص پا ارجاع دهد.

مایعات و بافت‌های بدن شما ممکن است آزمایش شوند. این کار را می‌توان با:

• آزمایش خون
• کشت زخم
• فشار مچ پا

ممکن است از ساختارهای بدن شما عکس گرفته شود. این کار را می‌توان با:

• سونوگرافی داپلر یا شریانی برای ارزیابی جریان خون
• اشعه ایکس برای جستجوی عفونت
• اسکن MRI یا سی تی اسکن برای جستجوی عفونت استخوانی

درمان زخم دیابتی پا

هرچه زودتر زخم پای دیابتی درمان شود ، نتیجه بهتر خواهد بود. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:

مراقبت از زخم

مراقبت مناسب از زخم برای کمک به بهبود آن و جلوگیری از عفونت بسیار مهم است. حتماً مرتباً زخم را تمیز کنید. برای جلوگیری از عفونت ، اغلب پانسمان‌ها را عوض کنید.

عدم تحمل وزن و فشار زیاد

فشار مداوم روی زخم باعث دشوار شدن بهبودی آن می‌شود. فشار را می‌توان با استفاده از یک وسیله یا بوت مخصوص ، از ناحیه مد نظر خارج کرد. این ابزار، فشار را از کف پا خارج می‌کند ، اما مانعی برای راه رفتن ایجاد نمی‌کنند.

کنترل قند خون

زخمهای آلوده می‌توانند سطح گلوکز خون را بالا ببرند. سطح قند خون بالا می‌تواند توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها را کاهش دهد. سطح بالا گلوگز همچنین باعث کند شدن روند بهبودی زخم می‌شود.

کنترل قند خون به مبارزه با هرگونه عفونت و التیام زخم‌ها کمک می‌کند. این کنترل اغلب با انجام تغییراتی  در رژیم غذایی یا داروها انجام می‌شود. گاهی اوقات استفاده از تزریق انسولین در کوتاه مدت نیز لازم است.

پیوند پوست

برخی از زخم‌های بزرگ پوستی حتی با درمان‌های فوق ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد تا به طور کامل بهبود یابد. آن‌ها ممکن است به قسمتی از پوست احتیاج داشته باشند تا زخم بسته شود. این فرآیند پیوند پوستی نامیده می‌شود. پیوند پوست بیومهندسی شده یا پیوند پوست انسان ممکن است در این روش مورد استفاده قرار گیرد.

دارو

اگر زخم آلوده باشد ، ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود. ممکن است لازم باشد برای 4-6 هفته این داروها مصرف شوند. دوزها داروها را به طور مرتب مصرف نمایید. دارو را طبق دستورالعمل پزشک تمام کنید.

پزشک شما همچنین ممکن است یک داروی محرک رشد را برای قرار دادن روی زخم توصیه کند. این دارو ممکن است به بهبودی سریع آن کمک کند.

جراحی

بافت مرده می‌تواند در داخل و اطراف زخم ایجاد شود. این بافت باعث کندی یا جلوگیری از بهبودی می‌شود و خطر عفونت را افزایش می‌دهد. ممکن است برای برداشتن بافت مرده و تمیز کردن زخم به جراحی نیاز باشد. این عمل جراحی دبریدمان نامیده می‌شود.

جراحی بای پس ممکن است برای بهبود جریان خون به پاها مورد نیاز باشد. این عمل جراحی از رگهای خونی سالم برای فراهم کردن مسیر انتقال خون در رگهای خونی ناسالم استفاده می‌کند. بهبود جریان خون ممکن است به بهبود زخم کمک کند.

بعضی اوقات عفونت خیلی شدید است یا به درمان پاسخ نمی‌دهد. به عنوان آخرین راه حل ، ممکن است عمل جراحی قطع عضو مورد نیاز باشد. این عمل از بین بردن قسمت بدن برای جلوگیری از انتشار عفونت به بقیه بدن است.

سایر درمان‌ها

درمان با اکسیژن هایپرباریک ممکن است به بهبودی زخم کمک کند. این روش درمانی در یک اتاقک انجام می‌شود. اکسیژن خالص درون محفظه پمپاژ می‌شود. این کار به افزایش مقدار اکسیژن موجود در خون کمک می‌کند. اکسیژن اضافی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند.

گزینه دیگر برای کمک به بهبود سریع، استفاده از روش درمانی فشار منفی برای زخم است. برای ایجاد فشار منفی روی زخم از دستگاه خلاء و پانسمان استفاده می‌شود. این کار می‌تواند به بهبود سریع‌تر زخم کمک کند.

مدت زمان پیش بینی شده

مدت باقی ماندن زخم پا به این موارد بستگی دارد :

• عمق زخم
• آیا گردش خون کافی برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی وجود دارد
• آیا از مالیده شدن زخم یا فشار روی آن محافظت می‌شود
• آیا زخم آلوده است

در افرادی که گردش خون خوبی دارند و مراقبت‌های پزشکی خوبی برای آن‌ها انجام می‌شود، گاهی اوقات یک زخم در سه تا شش هفته می‌تواند بهبود یابد. زخم‌های عمیق تر ممکن است 12 تا 20 هفته طول بکشند. بعضی اوقات نیاز به عمل جراحی وجود دارد.

پیشگیری

برای کاهش احتمال ایجاد زخم پای دیابتی:

• روزانه پا را تمیز کنید. قبل از قرار دادن کفش و جوراب ، آن‌ها را به طور کامل خشک کنید ، خصوصاً بین انگشتان پا را.
• جوراب‌های تنگ نپوشید.
• ممکن است به خاطر مرطوب کردن پاهای خشک و چرمی از ژله نفتی یا لوسیون خاص استفاده کنید. لوسیون را در بین انگشتان پا استفاده نکنید. رطوبت اضافی ممکن است باکتری‌ها را به خود جلب کند.
• روزانه پای خود را بازرسی کنید. به دنبال زخم‌هایی باشید که شاید نتوانید احساس کنید. از یک آینه یا کمک شخص دیگری برای دیدن قسمت‌های پایین پای خود استفاده کنید.
• پزشک شما باید به پاهای شما نگاه کند و حداقل یک بار در سال احساس ، انعطاف پذیری و گردش خون در آن‌ها را آزمایش کند. اگر هر موقع درد دیدید، فوراً با پزشک خود ملاقات کنید.
• مبتلایان به دیابت ممکن است ناخن‌های پایی داشته باشند که شکننده و خرد شوند است. همچنین ممکن است بخواهید یک متخصص پا مرتباً ناخن‌های پا را مرتب کند.
• کفش مناسب استفاده کنید. پزشک می‌تواند برای شما کفش مناسب را تجویز کند.
• از کشیدن سیگار خودداری کنید.
• در مورد ورزش با پزشک خود صحبت کنید. ورزش روزانه به بهبود جریان خون و قند خون کمک می‌کند.
• کالوس می‌تواند فشار کف پا را افزایش داده و منجر به ایجاد زخم پا شود. از پزشک خود بخواهید هرگونه تماس را در قسمت پا برطرف کند. این کار می‌تواند خطر ایجاد زخم پا را کاهش دهد.
• در صورت استفاده از دماسنج مادون قرمز خاص ، از پزشک خود سوال کنید. این کار می‌تواند دمای پای شما را بررسی کند.
• کنترل بهتر دیابت ممکن است خطر ایجاد زخم را کاهش دهد.