درد کف پا در کودکان نشانه چیست؟ علت و درمان درد کف پا

درد کف پا در کودکان شایع است. اگرچه به طور معمول جدی نیست، اما تشخیص صحیح و درمان سریع آن توصیه می شود. اگر فرزند شما با شکایت از درد پاشنه پا، یا حساسیت در قسمت پشت یا مچ پا به سراغ شما آمد، یا لنگ میزند یا روی پنجه پا راه می رود، ممکن است آسیب دیدگی دیگری مانند تاندونیت آشیل یا بیماری سیور داشته باشد.

صدمات پاشنه و پا ممکن است به تدریج و با گذشت زمان ایجاد شوند و اغلب ناشی از استفاده بیش از حد از پاها هستند. بسیاری از کودکان در ورزش‌های رقابتی با برنامه‌های تمرینی منظم و پیوسته شرکت می‌کنند. صدمات ناشی از استفاده بیش از حد معمولاً رایج هستند، اما با استراحت و اقدامات احتیاطی، معمولاً بهبود می‌یابند. درمان این صدمات بسیار اهمیت دارد، زیرا نادیده گرفتن علائم می‌تواند منجر به آسیب جدی و درد مزمن شود.

درد کف پا در کودکان نشانه چیست؟ 

درد پاشنه پا پس از بررسی و ارزیابی صحیح توسط یک متخصص، می‌تواند به راحتی در خانه تحت درمان قرار بگیرد. همان طور که یک کودک رشد می‌کند، ممکن است با دردها و فشارهای مختلفی روبرو شود. این وظیفه شما به عنوان یک پدر یا مادر است تا آنها را به استراحت، درمان و توان یابی مجدد تشویق کنید.

اگرچه ورزش و فعالیت بدنی فواید مثبت زیادی دارد اما گاهی نیز ممکن است باعث بروز آسیب شود. درباره آسیب به پاشنه پا، بازی کردن کودک با وجود درد، همیشه هم بهترین راه حل نیست.

در اینجا چند دلیل مختلف برای درد پاشنه و کف پا و راه حل‌هایی برای کمک به درمان فرزند شما وجود دارد.

کف پای صاف

داشتن کف پای صاف در میان کودکان خردسال بسیار رایج است و حتی در برخی از بزرگسالان نیز یافت می‌شود. اگرچه علت اصلی آن ممکن است در بیماران مختلف متفاوت باشد؛ در برخی موارد کف پای صاف می‌تواند ناشی از آسیب به پا باشد. داشتن کف پای صاف به این معناست که قوس وسط کف پا به شکل صحیح رشد نکرده است و معمولاً کاملاً صاف، بدون هیچ منحنی یا دارای یک منحنی بسیار جزئی در ناحیه قوس کف پا است.

ممکن است برخی از کودکان در این وضعیت هیچ دردی را تجربه نکنند، در حالی که برخی دیگر درد، گرفتگی، قرمزی یا تورم کف پا را داشته باشند. ممکن است لگد بزنند یا از احساس خستگی در پاها شکایت کنند. بسیاری از والدین این نشانه‌ها را «دردهای رشد» می‌پندارند، بدون آنکه بفهمند ممکن است این درد ناشی از مشکل در ساختار پای کودک باشد.

در برخی موارد ممکن است بیمار درد کمر، زانو و یا درد پا را نیز تجربه کند و این به دلیل از بین رفتن قوس کف پا که برای پشتیبانی از تمام بدن لازم است، می‌باشد.

درمان کف پای صاف کودک

تشخیص و مداخله زودهنگام با روش‌های کمتر تهاجمی و مراقبت محافظه‌کارانه برای کمک به بیمار در بهبود مشکل، برای بازگشت به فعالیت‌های طبیعی اهمیت بسیاری دارد و بسیار سودمند است. درمان می‌تواند شامل فیزیوتراپی، استفاده از کفی کفش مناسب (که ارتز نیز نامیده می‌شود)، کاهش فعالیت و استفاده از چند داروهای ضد التهاب باشد. هر قدر مدت زمانی که بیمار با کف پای صاف درگیر است طولانی‌تر باشد، احتمالا برای اصلاح آن نیاز بیشتری به درمان‌های شدیدتر مانند عمل جراحی اصلاحی وجود دارد. زیرا ممکن است رباط‌ها و تاندون‌های درون پای کودک شما به مرور زمان کشیده و سفت شده باشند. متخصصین پا می‌توانند بر اساس شدت وضعیت مشکل، گزینه‌های درمانی متفاوتی را ارائه دهند.

آپوفیزیت کالکانه (بیماری سیور) 

پزشکان، آپوفیزیت کالکانه را یکی از شایع‌ترین دلایل درد در ورزشکاران سنین ۵ تا ۱۱ سال معرفی می‌کنند.

این بیماری یک آسیب ناشی از استفاده بیش از حد با بروز جراحت‌های مداوم و تکراری در سایز میکرو، در حین ورزش یا فعالیت دویدن است. تصور می‌شود این آسیب ناشی از کشیدن تاندون آشیل روی استخوان پاشنه در حال رشد باشد. دلایل آن شامل دویدن یا پریدن است که معمولاً در ورزشکاران ورزش‌های بسکتبال، فوتبال و دو میدانی مشاهده می‌شود.

دختران خردسالی که طناب می‌زنند نیز در معرض خطر آپوفیزیت کالکانه قرار دارند. علائم شامل درد در پشت پاشنه و حساسیت در هنگام فشار دادن پشت پا است. ممکن است احساس گرما و تورم نیز رخ دهد.

درمان

درمان شامل گذاشتن یخ، کشش عضلات ساق پا و استفاده از داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن است. ممکن است از پاشنه‌های مصنوعی بالا بر پا نیز برای تسکین موقت درد استفاده شود.

معمولاً علائم طی دو هفته برطرف می‌شوند و کودک می‌تواند بین ۳ تا ۶ هفته به فعالیت ورزشی خود بازگردد.

تاندونیت آشیل

تاندونیت آشیل ممکن است پس از افزایش ناگهانی فعالیت در کودکان ایجاد شود.

این آسیب ممکن است با گذشت چند هفته از آغاز یک فصل ورزشی جدید تشخیص داده شود و علائم آن شامل درد در پاشنه یا پشت پا باشد. تاندون آشیل، دو ماهیچه ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند و به جلو راندن پا در هنگام دویدن یا راه رفتن کمک می‌کند.

التهاب این تاندون می‌تواند باعث بروز درد، تورم، احساس گرما و مشکل در راه رفتن شود. ممکن است علائم با درد خفیف آغاز شده و به تدریج بدتر شوند. کودکانی که فعالیت‌های تکراری مانند دویدن، پریدن یا چرخیدن روی پاشنه پا را انجام می‌دهند، مانند بازیکنان بسکتبال و رقصنده‌ها، ممکن است دچار تاندونیت آشیل شوند.

درمان

درمان تاندونیت آشیل شامل چندین روش است که می‌تواند به تسریع بهبودی کودک شما کمک کند. درمان اولیه این شرایط شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن و بالا بردن پاشنه است. استفاده از یک نوار آلاستیک یا بانداژ نیز در دوره التهاب اولیه می‌تواند مفید باشد، زیرا به کاهش تورم و پشتیبانی از تاندون کمک می‌کند.

علاوه بر این، داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن می‌توانند در کاهش درد و تورم مؤثر باشند. انجام تمرینات کششی برای مچ پا و ماهیچه‌های ساق پا همچنین می‌تواند بهبودی و کاهش خطر آسیب مجدد را تسریع کند.

برای جلوگیری از ایجاد فشار اضافی بر روی تاندون، حائز اهمیت است که کودک شما از کفش مناسبی با پشتیبانی مناسب استفاده کند. درمان به موقع و جلوگیری از فعالیت‌هایی که می‌توانند وضعیت را تشدید کنند، تا زمانی که درد به طور کامل بهبود یابد، بسیار مهم است.

عدم درمان تاندونیت آشیل می‌تواند باعث تبدیل شدن آن به یک وضعیت مزمن شود و در طول فعالیت‌های روزمره مانند پیاده‌روی، درد را ایجاد کند. بنابراین، توجه به درمان مناسب و جلوگیری از عوامل تحریک‌کننده تا زمان کامل بهبودی اهمیت بسیاری دارد.

فاشئیت پلانتار

فاشئیت پلانتار یک آسیب ناشی از استفاده بیش از حد است که شامل تحریک فاشیای پلانتار (یعنی نوار بافت پیوندی ضخیمی که در امتداد قسمت جلوی پا از قوس کف پا تا پاشنه کشیده شده است) می‌باشد.

این وضعیت در افراد تمام رده‌های سنی، از جمله کودکان رخ می‌دهد و عوامل آن شامل موارد زیر است:

• درد در کف پا نزدیک به پاشنه
• مشکل در راه رفتن
• حساسیت یا سفتی در امتداد قوس کف پا

این علائم معمولاً صبح‌ها بدتر هستند و در طول روز بهتر می‌شوند.

علائم آن مشابه تاندونیت آشیل بوده و معمولاً به صورت خفیف آغاز شده و به مرور زمان بدتر می‌شوند. عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:

• افزایش ناگهانی فعالیت
• ورزش‌هایی که شامل دویدن یا پریدن هستند.
• پوشیدن کفش‌های فرسوده یا دارای پشتیبانی ضعیف
• فعالیت‌هایی که شامل ایستادن طولانی مدت باشند

درمان

درمان شامل استراحت، گذاشتن یخ، فشرده سازی، ماساژ و بلند کردن پا است. پس از از بین رفتن علائم، کودکان باید از انجام فعالیت‌هایی مانند دویدن یا پریدن، پیاده روی‌های طولانی مدت و ایستادن طولانی مدت خودداری کنند.

گذاشتن یخ روی ناحیه ملتهب به کاهش التهاب کمک می‌کند و داروهای ضد التهاب نیز می‌توانند درد را کاهش دهند. چرخاندن یک توپ تنیس در امتداد قوس کف پا میتواند به ماساژ این ناحیه کمک کرده و با افزایش گردش خون منجر به بهبودی سریع‌تر شود.

گاهی اوقات برای جلوگیری از بروز مجدد این وضعیت، کفش‌های دارای ارتز مخصوص توصیه می‌شوند. بستن پا به صورت هشتی نیز می‌تواند کمک کند.

شکستگی‌ها

کودکانی که زیاد بازی می‌کنند یا درگیر ورزش‌های سنگین و پر فشار هستند نیز ممکن است در معرض شکستگی پا یا پاشنه پا قرار داشته باشند. اگرچه شکستگی‌های پاشنه نادر است اما ممکن است پس از سقوط یا ضربه ناگهانی و سنگین رخ دهد.

علائم شکستگی استخوان پاشنه پا عبارتند از:

• درد شدید
• تورم
• کبودی
• عدم توانایی قرار دادن وزن روی پای آسیب دیده

یک مقاله که به بررسی اثرات طولانی مدت شکستگی‌های پاشنه پا در کودکان پرداخته است، گزارش می‌کند که مدیریت محافظه کارانه تقریباً در همه اشکال شکستگی پاشنه پای کودکان منجر به نتایج مثبت طولانی مدت می‌شود.

درمان

درمان‌های محافظه کارانه شامل گذاشتن یخ، استراحت، بی‌حرکت کردن پا با استفاده از گچ یا اسپلینت و داروهای مسکن درد است. تا زمانی که استخوان به طور کامل بهبود پیدا نکند، کودکان باید از مشارکت در فعالیت‌ها و ورزش‌ها خودداری کنند.

فیزیوتراپی می‌تواند در طی مراحل بهبودی و پس از آن به بازگشت تدریجی به فعالیت‌ها کمک کند. مهم است که حتماً ناحیه آسیب دیده توسط پزشک معاینه شود تا تشخیص داده شود که آیا مشکل شکستگی است یا درد‌های ایجاد شده، ناشی از علت دیگری هستند که نیاز به درمان متفاوتی دارد. ممکن است شکستگی‌های پیچیده به جراحی نیاز داشته باشند اما این امر به ندرت برای کودکان اتفاق می‌افتد.

هشدار

توصیه می‌شود همیشه در مورد درد پاشنه پای کودک خود با پزشکان متخصص مشورت کنید. اگرچه بسیاری از این دردها با تدابیر محافظتی مانند استراحت، استفاده از یخ، فشرده سازی و بلند کردن پا بهبود می‌یابند، اما اگر درد پاشنه به طور طولانی ادامه یابد، ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی‌تری باشد.

درد غیر مرتبط با فعالیت جسمانی ممکن است در اثر وجود تومور، عفونت یا مشکلات مادرزادی ایجاد شده باشد. کودک خود را تشویق کنید تا برای پیشگیری از درد پاشنه اقدامات زیر را انجام دهد:

• پوشیدن دائمی کفش مناسب
• انجام تمرینات کششی و تقویتی ماهیچه ساق پا
• انجام حتمی ورزش‌های گرم کردن یا سرد کردن قبل از فعالیت ورزشی سنگین
• حفظ تناسب بدنی و فعالیت ورزشی منظم در طول سال برای پیشگیری از آسیب دیدگی در آغاز فصل ورزشی.