پس از عمل تعویض مفصل لگن افراد قصد ادامهی فعالیتهای عادی خود مثل رانندگی را دارند. برخی از بیماران میتوانند تا 2 هفته پس از انجام جراحی رانندگی کنند در حالی که این زمان ممکن است در بیماران دیگر تا 8 هفته به طور بیانجامد. توجه داشته باشید که راننده نباید از داروهای مسکن که ممکن است بر روی رانندگی او تاثیرگذار باشند استفاده کند این کار خطرناک و غیرقانونی است. به علاوه، رفلکسها و قدرت عضلات باید به میزان قبل از جراحی خود بازگشته باشند (با پیش رفتن روند توانبخشی، ممکن است رفلکسها و قدرت عضلات از وضعیت قبل از جراحی نیز بهتر شوند).
در مرکز جامع توانبخشی امید تلاش بر ارائه درمانهای غیرجراحی برای کاهش درد و تسریع بهبود بیمار است اما گاهی جراحیهایی مانند تعویض مفصل لگن برای بیمار اجتناب ناپذیر است. در این کلینیک به بیمار مراقبتهای قبل و بعد عمل آموزش داده میشود و با کمک جلسات فیزیوتراپی سعی میشود که بیمار هرچه سریعتر بهبودی یابد.
تعویض مفصل لگن
تعویض مفصل لگن یا آرتروپلاستی لگن یک عمل جراحی است که در طی آن مفصل لگن آسیب دیده یا بیمار با یک مفصل مصنوعی یا ایمپلنت جایگزین میشود. افراد معمولاً زمانی تحت این عمل جراحی قرار میگیرند که آرتروز باعث درد و التهاب شدید مفصل شده باشد. شکستگی مفصل و فرسایش طبیعی در طی زمان ازجمله علل شایع انجام عمل تعویض مفصل لگن هستند.
عمل تعویض مفصل لگن به میلیونها نفر کمک میکند تا تحرک خود را بازیافته و از درد رهایی پیدا کنند. ولی این عمل جراحی با خطراتی همراه بوده و نیازمند ماهها زمان برای بهبودی است.
بیماران آینده نگر باید بدانند که ایمپلنت عمری دائمی نداشته و برخی از انواع آن بیشتر از انواع دیگر عمر میکنند. این افراد باید از مناسب بودن این عمل جراحی برای خود اطمینان حاصل کرده و مطمئن شوند که ایمپلنت استفاده شده برای آنها سابقهی مناسبی دارد.
مفصل لگن مصنوعی دارای سه عضو اصلی است: ساقه که وارد استخوان ران میشود، گوی که به سر استخوان ران متصل میشود و کاسه که وارد حفرهی درون استخوان لگن میشود. گوی در این مفصل جایگزین کنندهی سر استخوان ران خواهد بود. کاسه که به آن عضو استابولار نیز گفته میشود، درون استخوان لگن قرار خواهد گرفت.
در مفصل طبیعی لگن، سر استخوان ران (فمور) درون حفرهی استابولوم قرار گرفته و یک مفصل طبیعی را میسازند.
با وجود اینکه عمل تعویض مفصل لگن یک عمل رایج است، یک جراحی سنگین محسوب شده و خطرات متعددی را به همراه دارد. عوارض این عمل در طی جراحی و پس از آن میتوانند باعث مشکلات ناتوان کنندهای شوند. به همین دلیل، پزشک و بیمار باید مزایا و معایب این عمل را قبل از انجام آن در نظر بگیرند.
کاندیدهای انجام عمل تعویض مفصل لگن
بیشترین کاندیدهای این عمل را کسانی تشکیل میدهند که درد مفصل لگن در فعالیتهای عادی آنها اختلال ایجاد کرده است. علاوه بر افراد مبتلا به استئوآرتریت و آسیب مفصل لگن، افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، استئونکروز و تومورهای استخوانی نیز ممکن است برای رفع درد خود به این عمل جراحی نیاز داشته باشند. همچنین ممکن است این عمل به منظور افزایش دامنهی حرکتی و بهبود کیفیت زندگی برای فرد انجام شود.
آسیب به مفصل لگن به دلیل استئوآرتریت شایعترین علت انجام عمل تعویض مفصل لگن است.
علائمی که نشان میدهند شما به عمل تعویض مفصل لگن نیاز دارید:
- درد مفصل لگن که مانع از راه رفتن، خم کردن مفصل، بالا رفتن از پله و انجام فعالیتهای روزانه میشود
- درد در مفصل لگن حتی غیر از زمان راه رفتن و ایستادن
- گرفتگی در مفصل لگن که مانع از بالا آوردن پا میشود
- عدم موفقیت روشهای بدون جراحی برای رفع علائم
- افسردگی و دیگر تغییرات در سلامت روان
- رد شدن احتمال عارضههای دیگر توسط پزشک شما
پزشک خطر مربوط به هر بیمار را به صورت جداگانه در نظر میگیرد. سن، وزن و شرایط سلامتی مثل دیابت میتوانند خطر انجام این عمل برای فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
خطر بروز یکی از عوارض جانبی برای فرد سالم چیزی در حدود 0 تا 3 درصد خواهد بود. در بیمارانی که ترکیبی از چند عامل خطر را دارند، ممکن است ریسک بروز عوارض تا 20 درصد افزایش پیدا کند.
افرادی با سنین بین 50 تا 80 سال بیشترین مراجعه برای انجام عمل تعویض مفصل لگن را دارند. با این حال، نوجوانان مبتلا به آرتروز نوجوانان و افرادی با سن بیش از 80 سال نیز با موفقیت این عمل جراحی را انجام دادهاند.
بسیاری از افراد پس از انجام این عمل از درد خود رها شده و میتوانند به خوبی فعالیتهای روزانه خود را انجام دهند ولی این یک درمان معجزه آسا نیست. عمل تعویض مفصل لگن خطرات متعددی را به همراه داشته و همچنین ایمپلنت استفاده شده با گذشت زمان فرسوده خواهد شد. به منظور جلوگیری از عوارض احتمالی، افرادی که این عمل را انجام میدهند باید از دویدن و ورزشهای سنگین دوری کنند. این افراد میتوانند به شنا و دوچرخه سواری و دیگر ورزشهای سبک مشغول شوند.
رانندگی پس از عمل تعویض مفصل لگن
انجام عمل تعویض مفصل را به شما تبریک می گوییم. حال شما به دنبال راههایی برای بازگشت به زندگی طبیعی و بدون درد هستید. آیا به فکر رانندگی کردن افتادهاید؟ برای بسیاری از افراد، رانندگی بخشی کلیدی از یک زندگی مستقل است. بنابراین اگر میخواهید به رانندگی کردن ادامه دهید به نکات زیر در مورد رانندگی پس از انجام عمل تعویض مفصل لگن توجه کنید.
مقیاس زمانی
به عنوان یک قانون اصلی شما باید 6 هفته پس از انجام این عمل قادر به رانندگی کردن باشید. با این حال قبل از رانندگی مطمئن شوید که میتوانید به خوبی وسیلهی نقلیه را کنترل کنید و پدالها را فشار دهید. همچنین باید به خوبی قادر به ترمز ناگهانی باشید. اگر در مورد آماده بودن خود مطمئن نیستید میتوانید از پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشاوره بگیرید. در مورد خودروهای دنده اتوماتیک، ممکن است کمی زودتر از 6 هفته بتوانید به رانندگی کردن ادامه دهید: همچنین در صورتی که عمل تعویض مفصل بر روی پای چپ شما انجام شده باشد.
خود را آزمایش کنید
قبل از وارد شدن به جادههای شلوغ، توانایی خود برای رانندگی را آزمایش کنید. تنها کافیست پشت فرمان نشسته و سعی کنید پدالها را فشار دهید. در صورتی که احساس درد کردید، شما برای رانندگی آماده نیستید.
دارودرمانی
توجه داشته باشید که برخی از داروها توانایی شما برای رانندگی کردن را تحت تأثیر قرار میدهند. در صورتی که برای تسکین درد دارویی برای شما تجویز شده است در زمان رانندگی کردن نباید از این دارو استفاده کرده باشید. همچنین زمانی که داروی مسکن را مصرف نکردهاید، نباید احساس درد داشته باشید چراکه درد میتواند باعث حواس پرتی شما هنگام رانندگی شود.
ورود و خروج از خودرو
پس از انجام عمل تعویض مفصل لگن نباید بر روی صندلیهای کوتاه بنشینید چراکه این کار باعث وارد شدن فشار به مفصل جدید شما خواهد شد. از آن جایی که ارتفاع صندلی خودروها متفاوت است، در صورت پایین بودن ارتفاع صندلی راننده باید بسیار دقت داشته باشید. میتوانید ارتفاع صندلی را با استفاده از یک بالش افزایش دهید.
جدای از ارتفاع صندلی، سوار شدن به خودرو پس از انجام عمل تعویض مفصل دشوار خواهد بود. اگر برای این کار مشکل دارید روش زیر را امتحان کنید:
به آرامی و از پشت بر روی صندلی بنشینید و سپس پاهای خود را به طور همزمان وارد خودرو کنید.
به تدریج مدت زمان رانندگی خود را افزایش دهید
زمانی که درد شما پایان یافت، باید به تدریج مدت زمان رانندگی خود را بیشتر کنید. ممکن است پس از 5 یا 10 دقیقه رانندگی کردن احساس درد کنید. در این صورت توقف کنید. با صبور بودن میتوانید با اطمینان کامل استقامت خود را بازیافته و بار دیگر به سفرهای طولانی بروید و یا در خیابانهای شلوغ رانندگی کنید.
چه زمانی میتوانم به مسافرت بروم؟
در هر زمان که احساس راحتی کردید میتوانید به مسافرت بروید. اگر به سفرهای طولانی میروید باید حداقل هر یک ساعت یک بار از جای خود بلند شده و بدن خود را بکشید. همچنین باید آب کافی مصرف کنید. این اقدامات به منظور پیشگیری از بروز لخته ضروری خواهند بود.
چه زمانی میتوانم به کار خود بازگردم؟
این مورد به شغل شما بستگی خواهد داشت. در صورتی که شغل شما بدون حرکت است احتمالاً 1 ماه پس از عمل جراحی میتوانید به سر کار بازگردید. در صورتی که شغل شما نیازمند فعالیت فیزیکی است ممکن است تا زمان بازگشت کامل به 3 ماه استراحت نیاز داشته باشید. در برخی از موارد ممکن است مدت زمان لازم برای بازگشت به سر کار بیشتر یا کمتر باشد.
پس از انجام جراحی چه فعالیتهایی مجاز خواهند بود؟
شما میتوانید اکثر فعالیتها را تا سطح تحمل خود انجام دهید. ازجمله پیاده روی، باغبانی، رقص و گلف. ازجمله فعالیتهایی که برای تقویت و حرکت بخشی به شما مفید هستند میتوان به شنا و استفاده از دوچرخه ثابت اشاره کرد. شما باید از فعالیتهای شدید مثل دویدن و پریدن و ورزشهای سنگین مثل تنیس تک نفره دوری کنید.
چه زمانی میتوانم برای برداشتن اشیا از روی زمین خم شوم؟
شما به مدت 6 تا 12 هفته باید موارد احتیاطی را به طور کامل رعایت کنید (نباید مفصل خود را بیش از 60 تا 90 درجه خم کنید؛ نباید انگشتان خود را به سمت داخل یا خارج بچرخانید؛ نباید پاهای خود را روی یکدیگر بیندازید). در این زمان شما نباید چیزی که پایینتر از سطح زانو قرار گرفته است را بردارید. به منظور تعیین مدت زمان این مراقبتها، با جراح خود مشورت کنید.