انگشت چکشی یک انقباض یا ناهنجاری خمیده در یک یا چند مفصل انگشتان پا است. این بیماری ممکن است در تمام انگشتان پا اتفاق بیفتد، اما بیشتر در انگشتان پای کوچک تر ایجاد میشود.
انقباض انگشت پا میتواند هنگام پوشیدن کفش باعث ایجاد فشار و منجر به درد شود و از فعال شدن شما جلوگیری کند. انگشتان چکشی اغلب به عنوان یک ناهنجاری خفیف شروع میشوند و به مرور زمان به تدریج بدتر میشوند.
در مراحل اولیه، علائم بی حسی انگشتان پا معمولاً خفیف بوده و میتوانند به صورت محافظهکارانه مدیریت شوند. یکی از اقدامات اولیه که پزشکان توصیه میکنند، تغییر کفش و ایجاد فضای کافی برای انگشتان پا است. آنها ممکن است تمرینهای فیزیوتراپی را برای تقویت عضلات پا و کاهش فشار بر روی استخوانها و تنظیم طول تاندونها پیشنهاد دهند. در برخی موارد، در صورت وجود بی حسی شدید انگشت چکشی، ممکن است نیاز به جراحی باشد. این اقدام معمولاً پس از امتحان روشهای دیگر مانند فیزیوتراپی و استفاده از ضدالتهابها که موثر نبودهاند، انجام میشود.
علت ایجاد کننده انگشت چکشی
عدم تعادل عضلانی یا تاندونی
شایع ترین علت بروز انگشت چکشی عدم تعادل عضلانی یا تاندونی است. عدم تعادل عضلانی یا تاندونی ناشی از ساختار نادرست یا عملکرد نادرست اجزای پا در اثر صاف بودن قوس کف پا یا برخی از شرایط عصبی است. با گذشت زمان عدم تعادل عضلانی یا تاندونی منجر به خم شدن پنجه پا میشود.
استفاده از کفش نامناسب
همچنین ممکن است انگشتان چکشی توسط کفشهایی که برای پای شما مناسب نیستند، تشدید شود یا در اثر این کفشها ایجاد شود. اگر یک انگشت پا بلند و مجبور به حالت گرفتگی شود، ممکن است انگشت چکشی حاصل شود.
علل دیگر
- ژنتیک: در بعضی از افراد، انگشتان چکشی به ارث میرسد.
- تروما: گاهی اوقات، انگشت چکشی ممکن است در اثر آسیب دیدگی به انگشتان پای آسیب دیده ایجاد شده باشد.
علائم انگشت چکشی پا
در اینجا علائمی که باید مراقب آنها باشید:
- تحریک یا درد مفاصل آسیب دیده، به خصوص هنگام پوشیدن کفش. همچنین ممکن است درد در موارد پیشرفته تر ناشی از تغییر آرتریت باشد.
- قرمزی، التهاب یا سوزش
- انقباض ناخوشایند انگشت پا
- دانه دانه شدن پوست یا کالوس در بالای مفصل آسیب دیده. این امر معمولاً به دلیل اصطکاک مداوم کفش است. همچنین ممکن است دانه دانه شدن پوست یا کالوس در زیر انگشتان و روی توپ پا یا حتی بین دو انگشت پا شکل بگیرد.
- در یک مورد پیشرفته، ممکن است زخم یا اولسرهای باز ایجاد شود.
مشکلات مرتبط با انگشت چکشی پا
برای بعضی از افراد، اگر درد خاصی ایجاد نکند یا در نتیجه یک مشکل پیچیده تر مانند آرتروز نباشد، ممکن است انگشت چکشی پا فقط یک نگرانی از نظر زیبایی باشد. اما غالباً، انگشت چکشی با درد یا سایر مشکلات همراه است که ممکن است نیاز به مراقبت ویژه داشته باشد. مشکلات احتمالی یا شرایط مرتبط شامل موارد زیر است:
- زخمهای دردناک در قسمت بالای انگشت پا یا بین انگشتان پا
- دانه دانه شدن پوست یا کالوس زیر توپ پا
- درد در توپ پا – که به آن متاتارسالگیا (metatarsalgia) نیز گفته میشود
- درد و تورم آرتروز در مفاصل انگشت پا
- آرتریت روماتوئید: یک بیماری خود ایمنی و نوع کمتری از آرتریت که میتواند منجر به ناهنجاریهای انگشتان پا شود
- بونیون: غیر هم تراز بودن انگشت بزرگ پا یا انگشت پای صورتی که باعث ایجاد برجستگی در کنار پا میشود
- پاهای تخت
- پدهای بند انگشتی: در پاسخ به اصطکاک، نواحی ضخیم و گاهی تغییر رنگ پوست بالای مفاصل انگشتان پا. آنها صافتر از دانه دانه شدن پوست یا کالوس به نظر میرسند.
تشخیص
پزشک در مورد علائم و سلامتی قبلی شما سؤال خواهد کرد و معاینه جسمی را انجام میدهد. پزشک شما میخواهد بداند:
- زمان شروع مشکلات چه موقع بوده است، و چه فعالیتها و کفشهایی باعث بدتر شدن آنها میشود و اگر سایر قسمتهای پا دردناک هستند به او بگویید.
- چه نوع کفشهایی را میپوشید و هر روز چقدر وقت خود را برای ایستادن یا راه رفتن میگذرانید.
- هر گونه مشکل قبلی پا که داشتهاید.
- هرگونه شرایط پزشکی که ممکن است در آن مواردی مانند آرتریت، دیابت یا گردش خون ضعیف باشد.
در طول معاینه فیزیکی، پزشک به پاهای شما نگاه خواهد کرد تا ببیند که آیا مفاصل انگشت پا ثابت است یا انعطاف پذیر است. مفصل که حرکتی دارد گاهی اوقات بدون جراحی قابل ترمیم است. مفصل ثابت اغلب به عمل جراحی نیاز دارد.
اگر به فکر جراحی برای اصلاح مشکل خود هستید، ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشید:
- اشعه ایکس برای کمک به پزشک در تصمیمگیری در مورد این که کدام نوع جراحی مفیدترین روش است.
- اگر به نظر میرسد پای شما جریان خون ضعیفی دارد، آزمایش بررسی میزان جریان خون، که ممکن است شامل سونوگرافی داپلر باشد، استفاده میشود.
- اگر پزشک فکر کند که در عصب پای شما مشکل عصبی وجود دارد، آزمایش عصب استفاده میشود. در صورت بروز این موارد، ممکن است لازم باشد شما به یک متخصص مغز و اعصاب، پزشک متخصص در مشکلات مغزی، ستون فقرات و عصب مراجعه کنید.
درمان انگشت چکشی
درمان بی حسی انگشتان پا بسته به شرایط فردی به شدت متفاوت است. برخی افراد ممکن است به دلیل این بیماری در انجام فعالیتهای روزمره خود محدود شوند. با این حال، اگر بی حسی بدون درمان به طولانی مدت ادامه یابد، ممکن است منجر به افزایش سفتی عضلات شود و احتمال بروز مشکلات بعدی را افزایش دهد. در این موارد، عمل جراحی ممکن است لازم باشد تا درد را کاهش داده و از وقوع مشکلات بعدی جلوگیری شود. مهم است به این نکته توجه کنیم که در صورت عدم درمان، وضعیت انگشتان پا تشدید میشود. در مراحل اولیه، انگشتان پا قابل انعطاف هستند و با اقدامات غیرجراحی و محافظه کارانه، میتوان علائم را کنترل کرد. اما در صورت عدم درمان، سفتتر میشوند و دیگر به درمان غیرتهاجمی پاسخ نمیدهند.
پزشک جراح یا متخصص اطفال بهترین راه حلهای درمانی را به شما توصیه میکند. انگشتان چکشی با روشهای محافظه کارانه یا جراحی درمان میشوند. بسته به شدت انگشت چکشی و سایر عوامل، گزینههای مختلف درمانی وجود دارد.
تغییرات در پوشیدن کفش
پزشک متخصص اطفال شما را در مورد انتخاب مناسب کفشها آموزش میدهد تا از خم شدن بیشتر انگشتان پا جلوگیری کرده و باعث راحتی بیشتر شما شود.
درمان و بستن دانه دانه شدن پوست و کالوس
درمان و بستن منظم دانه دانه شدن پوست و کالوس باعث تسکین بیشتر آن میشود. پزشک متخصص شما میتواند به شما پدهایی را که برای محافظت از دانه دانه شدن پوست و کالوس از سوزش و جلوگیری از خراب شدن پوست، توصیه میشود یا به شما عرضه میکند.
تجویز ابزار ارتوتیک یا ارتوپدی
برای اصلاح عدم تعادل تاندون یا عضلات و جلوگیری از پیشرفت بیشتر میتوان از یک دستگاه ارتز تجویز شده استفاده کرد.
استفاده از اسپلنت یا استرپ
برای صاف کردن انگشتان پا و ایجاد آرامش ممکن است از اسپلنت یا تسمههای کوچک استفاده شود.
داروها
ضدالتهابهای غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن ممکن است برای کاهش درد و التهاب مفصل مصرف شود.
تزریقها
التهاب بافتهای حاوی انگشت چکشی میتواند باعث درد شود. گاهی اوقات التهاب با استفاده از تزریق یا کورتیزون یا استروئید بهتر درمان میشود.
فیزیوتراپی و ورزش
فیزیوتراپی تمرینات کششی و تقویتی را برای کاهش عدم تعادل عضلات آموزش خواهد داد. تمرینی که به حفظ انعطاف پذیری و قوت مفاصل انگشتان کمک میکند، مانند موارد ذکر شده در زیر برای این موارد استفاده میشود. پزشک یا فیزیوتراپیست شما ممکن است بتواند تمرینات بیشتری را پیشنهاد کند.
- انگشتان پا را به آرامی بکشید تا مفاصل خمیده شود. به عنوان مثال، اگر مفصل خم شود، آن را به آرامی بکشید. چند ثانیه نگه دارید. شما باید یک کشش طولانی، آهسته و آرام احساس کنید. هم زمان روی یک مفصل کار کنید. این کار را چندین بار، صبح و عصر انجام دهید.
- از حولههای پیچیده شده استفاده نمایید. یک حوله را زیر پاهای خود قرار دهید و از انگشتان پا برای خرد کردن آن استفاده کنید.
- از انگشتان پا برای برداشتن وسایل کوچک استفاده کنید. از انگشتان پا برای برداشتن تیله و ریختن آنها در یک فنجان استفاده کنید.
جراحی انگشت چکشی پا
هنگامی که یک انگشت چکش دردناک و سفت و سخت میشود، درمان محافظه کارانه تسکین کافی را نخواهد داد. در این موارد، جراحی ممکن است بهترین گزینه درمانی باشد.
در بسیاری از موارد انگشتان چکشی دردناک، یک جراح اصلاحی میتواند جراحی با حداقل تهاجم (سوراخ کلید) انجام دهد تا انگشتان را صاف کند. جراحی با حداقل تهاجم بهترین روش جراحی در بیشتر موارد است.
بعضی اوقات، افراد مبتلا به انگشتان چکشی ناهنجاریهای دیگری مانند یک پینه پا را تجربه می کنند و ممکن است در همان زمان اصلاح شود. طول دوره نقاهت بستگی به مراحل لازم دارد.
نحوه جلوگیری و پیشگیری از ایجاد انگشتان چکشی
انگشتان چکش مترقی هستند و به خودی خود از بین نمیروند. مداخله و معالجه زودرس توسط پزشک جراح یا جراح ارتوپدی بهترین راه برای مدیریت چنین شرایطی و فعال نگه داشتن شماست.
با این وجود برخی اقدامات شما میتوانید برای جلوگیری و یا کند کردن پیشرفت این بیماری انجام دهید. این اقدامات هنوز هم باید برای جلوگیری از پیشرفت بیشتر، درد یا ناتوانی ناشی از انگشتان چکشی استفاده شود.
انتخاب کفش مناسب
از پوشیدن کفشهایی که انگشتان پا را در جلوی کفش فشرده میکند، خودداری کنید. این شامل کفشهایی با پاشنه های بالاتر، جعبه انگشت پا یا آنهایی است که برای پا بسیار کوتاه هستند.
کفشهایی را انتخاب کنید که راحت باشند و یک جعبه انگشت پا عمیق داشته باشند که امکان حرکت را فراهم میکند. پاشنه پا نباید از 5 سانتی متر بالاتر باشد.
دستگاههای ارتز تجویزی
ارتزهای تجویز شده ممکن است از پیشرفت انگشتان چکشی جلوگیری یا آن را کند کنند. اگر ارتز دارید، آنها را برای تمام فعالیتهای بدنی مانند پیاده روی و دویدن بپوشید.
مراجعه به یک پزشک جراح
زودتر از یک متخصص ارتوپدی مشاوره بگیرید. همه موارد یکسان نیستند. برخی موارد با سرعت بیشتری نسبت به سایر موارد بروز می کنند.
هنگامی که پزشک متخصص ارتوپدی شرایط پای شما را ارزیابی کرد، به شما توصیه میکند که آیا برای جلوگیری از پیشرفت انگشتان چکشی کارهای شما به شما کمک میکند یا خیر.
قبل از استفاده از آتلهای تجاری و پدهای تجاری با پزشک متخصص خود مشورت کنید
این موضوع مهم است که تا زمانی که از مشاوره پزشک ارتوپدی خود استفاده نکرده باشید هرگز از اسپلینت یا وسیله ای بر روی پای خود استفاده نکنید. شما ممکن است باعث ایجاد درد بیشتر یا بدشکلی و هدر دادن پول خود شوید بدون این که مشاوره صحیح پزشک ارتوپدی شما باشد.