درد ران پا می‌تواند باعث شود که ما به سختی راه برویم، بدویم و یا از پله‌ها بالا برویم. گاهی احساس درد در داخل ران، یا قسمت بالایی ران پا ممکن است که ناشی از یک ضربه و یا وارد شدن آسیب به ران، باشد. در سایر موارد این درد ممکن است که بدون هیچ دلیل آشکاری رخ دهد.
معمولاً درد ران پا، نتیجه یک آسیب جزئی عضلانی است و با درمان‌های خانگی رفع می‌گردد، اما اگر درد شدید باشد و برطرف نشود، ممکن است که نشانه یک مشکل جدی‌تر باشد و برای تشخیص و درمان باید به پزشک مراجعه نمائید، زیرا بسته به علت ایجاد درد، درمان‌های متفاوتی وجود دارند.
درد در نواحی مختلف ران پا
گاهی درد در ران پا به قسمت جلو، پهلوها و پشت ران نیز سرایت می‌نماید و هرکدام ممکن است که به دلایل مختلفی رخ دهد.
درد در قسمت خارجی ران پا
هنگامیکه عصب سیاتیک در بین مهره سوم در قسمت تحتانی کمر L3 درگیر شود، باعث ایجاد درد در قسمت خارجی ران می‌گردد.
درد در پشت ران
آسیب دیدگی و یا ضربه دیدن در عضله همسترینگ، موجب ایجاد درد، در پشت ران می‌گردد.
درد در قسمت جلوی ران
درگیر شدن عصب سیاتیک در مهره L3 همچنین ممکن است که باعث ایجاد درد در جلوی ران بشود. کشیدگی یا کوفتگی عضله چهار سر ران نیز می‌تواند باعث درد در این ناحیه شود.
علائم شایع همراه با درد ران پا
اگر در ناحیه ران پای خود درد دارید شما احتمالاً عوارض زیر را نیز تجربه خواهید کرد:
- دردی که با فعالیت کردن بدتر می‌شود
- دردی که از کمر شروع شده و به داخل ران کشیده می‌شود
- نیاز به حرکت دادن پا
- سفت شدن عضله
- مورمور شدن
- بی حسی
- گرفتگی عضلات
درد ران پا بیشتر در چه افرادی شایع است؟
از آنجائی که درد ران پا می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، عوامل خطر زای آن نیز متفاوت است. بعضی از عوامل خطرزای درد ران پا عبارتند از:
- بیماری‌های مزمن و شرایط سلامتی خاص مانند دیابت و آرتریت روماتوئید
- بعضی حرکات ورزشی
- سبک زندگی بی تحرک
- گردش خون ضعیف
- سابقه آسیب و صدمه به پاها و یا باسن
علل ایجاد درد در ران پا
دلایل متفاوتی برای ایجاد درد در ران پا وجود دارد که بعضی از آن‌ها مشخص هستند و بعضی دیگر نه. فهمیدن و درک کردن علت درد ران، اولین قدم در جهت انتخاب درمان مناسب برای درد شماست. علل شایع درد ران پا، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
فشرده شدن عصب نخاعی
عوارضی مانند فتق دیسک کمر و آرتروز کمر، می‌توانند برروی اعصابی که از ستون فقرات شما خارج می‌شوند و به سمت پائین ران امتداد می‌یابند، فشار وارد کنند و در نتیجه باعث درد ران پا شوند.
علائم فشرده شدن عصب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد در قسمت جلو و یا پشت ران پا
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن ران پا
- ضعف در عضلات ران پا
- ایجاد مشکل در نشستن و یا بلند شدن از حالت نشسته
معمولاً اعصاب تحت فشار، باعث ایجاد درد در ران پا می‌شوند که این درد بسته به وضعیت ستون فقرات شما می‌تواند تغییر نماید؛ بنابر این علائم، پزشک شما قادر است که تشخیص دهد که آیا درد ران پای شما ناشی از مشکل در کمر شماست یا خیر.
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی یک بیماری مخرب است، زیرا با گذشت زمان بدتر می‌شود. اغلب، افرادی بالای ۴۰ سال به تنگی کانال نخاعی مبتلا می‌شوند.
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که اعصاب شما توسط استخوان‌های ستون فقرات فشرده می‌شوند. این وضعیت معمولاً در نتیجه سائیدگی و فرسایشی است که با گذشت روزها و سال‌‌ها در طول زندگی خود تجربه کرده‌اید. علائم تنگی کانال نخاعی عبارتند از:
- احساس درد در ران‌ها و ساق پا
- احساس بی حسی و سنگینی در ران‌ها
معمولاً درد ناشی از تنگی کانال نخاعی در هر دو پا همزمان احساس می‌شود و با ایستادن و راه رفتن، شدیدتر شده و بلافاصله پس از نشستن بر طرف می‌گردد.
آسیب دیدگی
هر نوع ضربه و آسیب وارده به ران می‌تواند منجر به درد در ران پا شود؛ زیرا اعصاب زیادی در ران پا وجود دارند.
عوارض ناشی از وارد آمدن آسیب به ران پا ممکن است که به صورت درد در جلو و یا پشت ران شما باشد که با فعالیت کردن بدتر می‌شود و ممکن است که ران شما در اثر آسیب کبود نیز بشود.
تاندونیت عضلات چهار سر ران و عضله همسترینگ
وارد شدن فشار مکرر و استفاده بیش از حد از عضلات ران، ممکن است که باعث ایجاد التهاب در تاندون‌های ران شما شود که به این وضعیت تاندونیت گفته می‌شود.
علائم تاندونیت عضلات چهارسر ران و یا عضله همسترینگ عبارتند از:
- احساس درد در قسمت جلو و یا پشت ران که معمولاً در نزدیکی زانو و یا لگن اتفاق می‌افتد.
- ایجاد مشکل در راه رفتن و یا بالا رفتن از پله‌ها به دلیل درد.
- احساس ضعف در قسمت جلو و یا پشت ران پا.
این علائم معمولاً ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد، ولی به آرامی با ورزش‌های ملایم مانند پیاده روی، بالا بردن پاها، حرکت اسکات روی دیوار و کشش نوردیک همسترینگ، بهبود می‌یابند.
سندرم سایش نوار ایلیوتیبیال
نوار ایلیوتیبیال، یک بافت ضخیم و فاشیا (بافت پیوندی پر از اعصاب) است که از سمت بیرونی ران عبور میکند. گاهی اوقات این نوار به دلیل استفاده بیش از حد و یا فشار مکرر تحریک می‌شود. این عارضه یک آسیب رایج در هنگام دویدن است که به عنوان سندرم سایش نوار ایلیوتیبیال ITBS شناخته می‌شود.
علائم ITBS عبارتند از:
- احساس درد در قسمت بیرونی ران در نزدیکی لگن یا زانو
- احساس سفتی در نزدیکی لگن و یا زانو
- ایجاد مشکل در راه رفتن و یا دویدن
درد ناشی از ITBS معمولاً با افزایش فعالیت، بدتر شده و با استراحت کردن، بهتر می‌شود. بسیاری از بیماران از فیزیوتراپی برای یادگیری حرکات کششی برای درمان ITBS استفاده می‌نمایند.
سکته مغزی
گاهی، حادثه‌ای که برای عروق مغزی رخ می‌دهد CVA که به عنوان سکته مغزی شناخته می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد درد ناگهانی در ران پا شود. این عارضه معمولاً با بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف عضلانی همراه است که به طور ناگهانی آغاز می‌شود. البته سکته مغزی، یک مورد اورژانسی پزشکی است. اگر مشکوک به سکته مغزی هستید فوراً به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه نمائید.
لخته شدن خون
لخته شدن خون در ساق پا یا ران، ممکن است باعث ایجاد درد در ران، همراه با احساس گرما، تورم و قرمزی شود. در این عارضه، بعضی افراد احساس گرفتگی عضلات پا را نیز تجربه می‌نمایند.
لخته خون ایجاد شده نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد. اگر لخته خون در داخل ورید شما حرکت کند، ممکن است که به ریه‌ها برسد و منجر به آمبولی ریه شود که یک وضعیت مرگبار است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از افرادی که به درد ران پا مبتلا هستند؛ می‌توانند به تنهایی آن را درمان نمایند، درحالیکه بعضی دیگر نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارند. علائم و نشانه‌هایی که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند عبارتند از:
- درد بسیار شدیدی که فعالیت شما را مختل میکند (مانند مشکل در راه رفتن).
- درد ران پا همراه با تب و یا ضعف (ممکن است نشانه عفونت باشد).
- درد ران پا همراه با قرمزی، تورم و گرمی پوست (می‌تواند نشانه لخته شدن خون باشد).
- کشیدگی و یا پارگی عضله ران که باعث می‌شود، ران شما تغییر شکل بدهد.
- درد ناگهانی ران که توانایی در راه رفتن را محدود کند، زیرا ممکن است که به علت گیر کردن عصب در مهره کمری باشد.
تشخیص درد ران پا
تنها با یک آزمایش نمی‌توان علت اصلی درد ران را تشخیص داد. برای تشخیص، معمولاً منطقه درد را معاینه می‌کنند. پزشک همچنین تاریخچه پزشکی کامل شما را سؤال میکند و درباره آسیب‌های وارده اخیر از شما جویا می‌شود. اگر پزشک نتواند تشخیص واضحی بدهد، تست‌های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تست‌های تشخیصی
- عکس اشعه ایکس: در این تست، از استخوان‌های ران، زانو یا لگن شما عکس برداری می‌کنند تا احتمال شکستگی و یا آرتروز را به عنوان علت درد شما بررسی نمایند.
- تست الکترومیوگرافی EMG تست EMG به پزشک نشان می‌دهد که اعصاب ران شما چگونه کار می‌کنند. همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا علت درد ران شما فشرده شدن عصب و یا از دست دادن عملکرد صحیح اعصاب شماست یا خیر.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) MRI تصاویری از بافت نرم اطراف ران شما را نشان می‌دهد. ممکن است از این تست برای بررسی پارگی عضلات و یا تاندون‌ها استفاده شود.
- سونوگرافی: از تست سونوگرافی برای نشان دادن شریان‌ها و ورید‌های اطراف ران شما استفاده می‌شود. این تست برای بررسی لخته خون نیز به کار برده می‌شود.
درمان درد ران پا
بر اساس تشخیص دقیق وضعیت شما، درمانی برای درد ران شما انتخاب می‌شود. اگر درد ران پای شما ناشی از سکته مغزی و یا لخته شدن خون باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه نمائید. برای درمان سکته مغزی نیاز به یک تیم متخصص پزشکی می‌باشد. وجود لخته خون، نیاز به مراقبت و مدیریت ضد آمبولی با داروهای رقیق کننده خون دارد.
علت بیشتر درد‌های ران پا، خطرناک نیستند و می‌توان آن را با موفقیت مدیریت کرد. بسته به شدت و علت درد، کارهای مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای درمان درد ران پای خود انجام دهید.
دارو‌ها
اگر علت درد ران شما یک بیماری التهابی مانند تاندونیت یا کشش حاد باشد، پزشک شما یک داروی ضد التهاب تجویز می‌نماید.
- برای علائم خفیف این عارضه پزشک ممکن است Advil ( ایبوپروفن) و یا پماد‌های ضد التهابی مانند Aspercreme را توصیه نماید.
- داروی Tylenol ( استامینوفن) با اینکه به رفع التهاب کمک نمی کند، اما برای کاهش درد مفید است.
- برای درد‌های شدید ران، از مسکن‌های قوی با نسخه استفاده می‌شود.
ورزش و فیزیوتراپی
ثابت شده است که ورزش کردن، به بهبود درد ران کمک میکند زیرا عضلات، استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و اعصاب شما را تقویت می‌نماید. این مجموعه به عنوان سیستم عضلانی اسکلتی شما شناخته می‌شود.
اگر درد شما ناشی از مشکل کمر شما باشد، حرکات کششی کمر و ورزش‌های تقویتی ممکن است که فشار را از روی اعصاب ستون فقرات بردارند. ورزش‌هایی که وضعیت بدنی شما را اصلاح می‌نماید نیز ممکن است مفید باشند.
درد قسمت بالایی ران که ناشی از کشیدگی عضلات چهار سر ران و همسترینگ است؛ به خوبی به تمرینات کششی و تقویتی پاسخ می‌دهد. یک فیزیوتراپ می‌تواند به راحتی برای تعیین بهترین حرکات کششی برای تسکین درد ران شما کمک نماید.
مراقبت کایروپراکتیک
اگر علت درد ران شما گیر کردن و فشار بر روی عصب نخاعی باشد ممکن است از کار با یک کایروپراکتور سود ببرید. کایروپراکتور می‌تواند به شما آموزش دهد که برای کاهش فشار از روی عصب فشرده شده و بازیابی تحرک طبیعی بدن، چه کارهایی باید انجام دهید.
طب سوزنی و ماساژ درمانی
بعضی از افراد برای تسکین درد ران خود از طب سوزنی کمک می‌گیرند. یک متخصص طب سوزنی معتبر، در طول یک جلسه درمانی، محل آسیب دیده را که باعث ایجاد درد ران شده است، مشخص می‌نماید؛ سپس، سوزن‌های بسیار نازکی را در لایه بالایی پوست شما در نقاط خاصی از بدن وارد میکند تا جریان الکتریکی صحیح را بازیابی نماید.
به علاوه، ماساژ درمانی با بهبود گردش خون و باز کردن گره‌های عضلانی و کاهش استرس به کاهش درد ران کمک میکند.
درمان خانگی درد ران پا
برای درمان موارد خفیف درد ران پا می‌توانید راهکار‌های زیر را در خانه امتحان نمائید.
- گرما یا سرما: گرم کردن یا استفاده از کمپرس یخ باعث بهبود بسیاری از درد‌های ران می‌گردد.
- درمان RICE: اگر پس از وارد شدن یک آسیب حاد به ران، درد شروع شد؛ درمان RICE را امتحان کنید. این یعنی؛ استراحت، سرد کردن عضله دردناک، اعمال فشار (مانند بانداژ کردن) و بالا بردن پا برای جلوگیری از تورم است.
- داروهای تسکین دهنده درد: داروهای مسکنی مانند ایبوپروفن (ادویل و موترین) یا استامینوفن (تیلنول) در مواردی که درد در اثر صدمه و آسیب ایجاد شده باشد می‌توانند مفید باشند. این دارو‌ها را بدون مراجعه به پزشک، بیش از یک هفته مصرف ننمائید.
- برای تسکین درد در هنگام شب: اگر درد شما در شب، شدیدتر می‌شود از مصرف کافئین، الکل و نیکوتین خودداری نمائید. بهبود عادت‌های خواب، مثلاً اینکه هر شب سرساعت خاصی بخوابید و اتاق را تاریک کنید نیز ممکن است مفید باشد.
- نوشیدن آب زیاد هم ممکن است که به تسکین درد ران پای شما کمک کند.
عوارض درد ران پا
در صورت درمان نکردن درد ران پا، درد شما ممکن است شدیدتر شود. به علاوه ممکن است که درد سایر قسمت‌های بدن را نیز درگیر نموده حرکت آن‌ها را مختل کرده و درد مزمن ایجاد کند.
مهم‌ترین عارضه، زمانی است که در ران پا لخته خون ایجاد شود. این لخته‌ها ممکن است شکسته شوند و آمبولی ایجاد کنند؛ که به معنی مسدود شدن شریان است.
آمبولی می‌تواند در عرض چند دقیقه باعث مرگ شود. اگر درد پا شدید باشد، ناگهان ظاهر شود و یا پس از چند روز بهبود نیابد، فرد باید به پزشک مراجعه نماید.
پیشگیری از درد ران پا
بعضی از کارهایی که ممکن است برای پیشگیری از درد ران پا به ما کمک کند عبارتند از:
- فعالیت بدنی مداوم
- انجام حرکات کششی مکرر در میان زمان نشستن طولانی مدت
- حرکات کششی قبل و بعد از ورزش
- تعیین سطح مناسب فعالیت ورزشی توسط مربی شخصی تا ورزش منجر به صدمات ناشی از استفاده بیش از حد نشود.
- مدیریت و درمان شرایط خاص پزشکی مانند دیابت و آرتریت
سؤالات متداول
چه مدت طول می‌کشد تا درد ران برطرف شود؟
مشکلات ران ممکن است باعث تعداد زیادی از علائم از جمله درد، تورم و کبودی شود. در بسیاری از موارد، درد و ناراحتی‌های ران باید پس از ۶ هفته بدون نیاز به مراجعه به پزشک، برطرف شود.
چرا در قسمت بالای ران خود احساس سوزش دارم؟
احساس سوزش در قسمت فوقانی ران ممکن است که ناشی از عارضه‌ای به نام مرالژیا پارستتیکا باشد. در این عارضه به عصبی که به سمت پائین ران امتداد یافته است (عصب پوستی فمورال جانبی ) آسیب وارد می‌شود و باعث حس سوزش، گزگز و بی حسی در قسمت جلویی و خارجی ران می‌گردد. این آسیب عصبی ممکن است که به علت پوشیدن لباس‌های تنگ، جراحی‌های قبلی، بارداری، بعضی ورزش‌های مکرر و یا حتی بدون علت مشخصی رخ دهد.
علت درد بالای ران در هنگام راه رفتن چیست؟
درد در قسمت بالایی ران در هنگام راه رفتن ممکن است به علت مسدود شدن جزئی یک یا چند شریان باشد که به آن بیماری شریان محیطی گفته می‌شود. در هنگام راه رفتن، برای تامین نیاز ماهیچه‌های شما افزایش جریان خون لازم است. اگر شریان‌ها تاحدی مسدود شده باشند و جریان خون کافی وجود نداشته باشد اکسیژن رسانی ناکافی به ماهیچه‌ها باعث درد گرفتن ران می‌شود. البته درد بالای ران در هنگام راه رفتن ممکن است که به علت باریک شدن طناب نخاعی نیز باشد که به آن تنگی کانال نخاعی می‌گویند.
چرا در هنگام شب ران درد دارم؟
درد ران در هنگام شب می‌تواند ناشی از وضعیتی به نام گرفتگی عضلات پا در شب باشد. گرفتگی غیر ارادی پاها در شب باعث درد شدید و ایجاد مشکل در خوابیدن می‌گردد. معمولاً عضلات ساق پا درگیر این عارضه می‌شوند، اما این گرفتگی می‌تواند در ران‌ها نیز رخ دهد. گرفتگی شبانه پا ممکن است که بدون هیچ علت خاصی رخ دهد، اما این عارضه می‌تواند ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری کبدی نیز باشد.
آیا عصب سیاتیک می‌تواند در قسمت جلویی ران درد ایجاد کند؟
بله، ناراحتی سیاتیک می‌تواند در قسمت جلوی ران درد ایجاد نماید. ناراحتی سیاتیک به فشرده شدن ریشه عصب در هنگام خروج از نخاع گفته می‌شود که منجر به دردی می‌گردد که از پشت به پائین ران کشیده می‌شود. بسته به عصبی که تحت فشار قرار می‌گیرد؛ درد ممکن است در جلو، پهلو و یا پشت ران نیز خود را نشان دهد.
چه زمانی باید نگران درد ران پای خود باشم؟
علائم و نشانه‌هایی که نیاز به مراجعه فوری به پزشک متخصص دارند عبارتند از: درد شدیدی که عملکرد بدن شما را محدود کند (مانند مشکل در راه رفتن)، درد در ران چپ و یا راست اگر همراه با تب و ضعف باشد (می‌تواند نشانه عفونت باشد)، درد ران همراه با قرمزی، تورم و گرمی پوست (می‌تواند نشانه لخته شدن خون باشد)
درد ران در زنان نشانه چیست؟
بیشتر درد‌های ران در زنان ناشی از سائیدگی، استفاده بیش از حد و یا آسیب رسیدن به مفاصل، استخوان‌ها، عضلات، رباط‌ها، تاندون‌ها و سایر بافت‌های نرم است.
علت درد در بالای ران در هنگام بارداری چیست؟
در هنگام بارداری رشد کردن رحم، باعث کشیده شدن رباط‌ها می‌گردد و این کشش‌ها ممکن است دردی که از کشاله ران به باسن و یا بالای ساق پا امتداد می‌یابد را ایجاد نمایند.
