علائم دیسک کمر در پاها: چیست درد، ضعف عضلات، گزگز و افتادگی پا

دیسک برآمده یا فتق دیسک هنگامی رخ می‌دهد که لایه خارجی دیسک ضعیف یا پاره شود. این مورد حتی باعث بیرون آمدن ژل داخلی دیسک به کانال نخاع می‌شود و بر روی اعصاب اطراف تأثیر می‌گذارد و باعث درد کمر و پا می‌شود. برای بسیاری از بیماران، درد در پاهای آنها به طور قابل توجهی بیشتر از درد در کمر آنها است. دلیل این امر آنست که دیسک‌های فتق شده اغلب در ناحیه کمر ایجاد سیاتیک می‌کنند (بطوری که فشار وارد بر عصب سیاتیک که به پاها می‌رسد و باعث درد و بی‌حسی و گزگز می‌شود. فشار زیاد بر روی اعصاب در ناحیه کمر می‌تواند باعث ایجاد یک سری علائم عصبی از جمله بی‌حسی، گزگز، سوزن و سوزن شود تا پایین پا و حتی انگشتان پا را نیز در برمی‌گیرد. برخی از مبتلایان نیز ممکن است مشکلی به نام “افتادگی پا” یا همان فلج عضلات قدامی را تجربه کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تغییرات عصبی در پا هنگام بلند کردن پا باعث بروز دشواری در راه رفتن شود.

درمان اولیه معمولاً غیر جراحی است. ممکن است پزشکان به بیماران توصیه ‌کنند که تا چند هفته از انجام فعالیت‌های سنگین پرهیز کنند. این امر به کاهش التهاب در عصب نخاعی کمک می‌کند. اگر درد فقط خفیف تا متوسط ​​باشد اغلب داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تجویز می‌شوند. فیزیوتراپی مانند کشش لگن، ماساژ ملایم، یخ درمانی، گرما درمانی و ورزش‌های کششی نیز اغلب توصیه می‌شود. اگر درمان‌های محافظه کارانه باعث کاهش یا پایان درد فتق دیسک نشوند ، در این مرحله ممکن است پزشکان جراحی را توصیه کنند.

چه عواملی باعث ایجاد فتق دیسک می‌شوند؟

ممکن است فتق دیسک به دلیل آسیب دیدگی یا ساییدگی با توجه به سن افراد رخ دهد. با افزایش سن، هسته ژلاتینی دیسک بین مهر‌ه‌ای رطوبت خود را از دست می‌دهد، ساییده می‌شود و منجر به زوال و از بین رفتن آن می‌شود. عوامل دیگری هم ممکن است خطر ابتلا به فتق دیسک را افزایش دهند. این موارد شامل:

• بلند کردن، کشیدن، فشار دادن، خم شدن و پیچاندن کمر به صورت مکرر

• ژنتیک

• افزایش قد (افراد قد بلند)

• سیگار کشیدن (خون رسانی به دیسک را کاهش می‌دهد که منجر به ساییدگی می‌شود)سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی می‌تواند منجر به تشخیص فتق دیسک شود. ام آر آی ستون فقرات نوعی روش تصویربرداری است که دیسک‌های فتق شده و سایر ناهنجاری‌های ساختاری ستون فقرات را نشان می‌دهد.

علائم دیسک کمر در پاها چیست؟ 

در صورتی که شما هرگونه درد یا بی‌حسی در قسمت پایین بدن که توضیح داده شده است را تجربه می‌کنید، بهترین اقدام این است که به یک پزشک مراجعه کنید. پزشکان به طور معمول با انجام یک معاینه فیزیکی، سعی می‌کنند منبع درد را شناسایی کنند و در صورت لزوم ممکن است تست‌های تشخیصی بیشتری انجام دهند تا سایر علل را کنار بگذارند. در این روند، استفاده از تصویربرداری مغناطیسی (MRI) با فناوری رایانه‌ای به عنوان یک تصویر سه بعدی از ساختارهای بدن، ناحیه مورد نظر و نواحی اطراف آن، به پزشک کمک می‌کند تا هرگونه ناهنجاری در ستون فقرات را تشخیص داده و درمان مناسب را توصیه کند. علائم دیسک کمر در پاها شامل موارد زیر است:

• بی حسی یا گزگز پا: کسانی که فتق دیسک دارند غالباً از بی‌حسی یا مور مور شدن در ناحیه‌ای که عصب آسیب دیده در حال کار است شکایت دارند.

• درد پا: فتق دیسک در قسمت پایین کمر می‌تواند عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد. این درد از طریق ساق پا تا پایین پا تیر می‌کشد یا حتی ممکن است باعث شود انگشتان پا حس خود را از دست بدهند.

• ضعف پا: فشار شدید روی نخاع می‌تواند روی پاهای شما تأثیر بگذارد و باعث ضعف یا عدم تعادل شود. این علائم هشدار دهنده هرگز نباید توسط دوندگان در هر سنی نادیده گرفته شود چون باعث گیج خوردن و آسیب دیدگی می‌شود.

• افتادگی پا: به بیماری عصبی گفته می‌شود که ممکن است به دلیل فتق دیسک رخ دهد . در این وضعیت هنگام بالا بردن پا راه رفتن یا ایستادن روی پاشنه پا برای شما مشکل ایجاد می‌کند. همانطور که می‌دانیم پاهای ما در حفظ سلامت کلی بدن ما بسیار مهم و موثر هستند، این وضعیت می‌تواند باعث اختلال قابل توجه در انجام فعالیت‌های روزمره همه‌ی انسان‌ها بشود.

درمان دیسک کمر

خوشبختانه، برای درمان فتق دیسک در ناحیه کمر، روش‌های درمانی مختلفی در دسترس هستند. اکثر متخصصان ستون فقرات توصیه می‌کنند که در ابتدا از روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی، ماساژ و تغییر موقعیت ستون فقرات استفاده کنید.

با این حال، در برخی از موارد، این روش‌ها به تسکین درد کمک نمی‌کنند و در نتیجه برخی از بیماران به جراحی معروف به دیسککتومی روی می‌آورند. دیسککتومی، که روش جراحی رایج‌تری برای درمان فتق دیسک در ناحیه کمر است، شامل برداشتن بخشی از دیسک است که فشار روی عصب‌های اطراف را تسکین می‌دهد.

نحوه پیشگیری / درمان دیسک فتق 

برای کمک به جلوگیری از فتق دیسک، موارد زیر را انجام دهید:

• ورزش: ورزش عضلات اصلی بدن شما را تقویت می‌کند و بار زیادی از روی ستون فقرات شما برمی‌دارد. یک هسته مرکزی قوی متشکل از ماهیچه‌هایی است که برای حمایت از بدن شما با هم کار می‌کنند. این کار باعث می‌شود شما کمتر در معرض آسیب دیدگی، صاف نگه داشتن بدن و فشار به ماهیچه‌ها و مفاصل خود قرار بگیرید. بدنی که به صورت صاف و در یک راستا قرار داشته باشد، شما را در معرض کمردرد قرار می‌دهد.
• حالت و وضعیت بدنی خوب خود را حفظ کنید: وضعیت مناسب بدن باعث کاهش فشار روی ستون فقرات و دیسک‌ها می‌شود. کمرتان را صاف نگه دارید، مخصوصاً هنگام نشستن طولانی مدت. هر از چند گاهی با حرکت و کشش از خم شدن خودداری کنید. اشیا سنگین را به درستی بلند کنید و کاری کنید که پاها نه کمر بیشتر کارها را انجام دهید.
• حفظ وزن سالم: وزن اضافی فشار بیشتری به ستون فقرات و دیسک‌ها وارد می‌کند، در نتیجه آنها بیشتر در معرض فتق قرار می‌گیرند. برای حفظ وزن سالم، ورزش و تمرین را با توجه به نیاز بدن انجام دهید. از خوردن غذاهای بی ارزش و الگوی بد خواب خودداری کنید. تحقیقات نشان داده است که استرس و کمبود خواب باعث افزایش وزن انسان می‌شود.
• مصرف سیگار را ترک کنید: از مصرف هرگونه محصولات دخانیات خودداری کنید. سیگار کشیدن نه تنها برای ریه‌ها، قلب و مغز خطرناک است بلکه به دیسک‌های بین مهره‌های شما آسیب می‌رساند.
• از خوابیدن روی شکم خودداری کنید: دراز کشیدن روی سمت شکم معمولاً بدترین حالت خواب محسوب می‌شود. با این حال، برای کسانی که تلاش می‌کنند به حالت دیگری بخوابند، قرار دادن یک بالش باریک در زیر معده و باسن به بهبود تراز ستون فقرات کمک می‌کند.