خارپاشنه

خار پاشنه یکی از شایع ترین علت پاشنه درد پا است. این عارضه عبارت است از ملتهب و دردناک شدن قسمت ضخیمی از بافت پا به نام “فاسیا(نیام) کف پایی” که در کف پا وجود داشته و استخوان پاشنه را به انگشتان پا متصل میکند.

خار پاشنه به طور معمول منجر به درد پا با برداشتن اولین قدم ها در روز می شود. با بالا آوردن پا، درد ناشی از خار پاشنه کاهش یافته ولی با ایستادن طولانی مدت یا پس از بلند شدن از حالت نشسته دوباره درد باز می گردد.

بیماری خار پاشنه بیشتر در دونده ها شایع است، به علاوه افراد مبتلا به اضافه وزن و همچنین کسانی که کفش های نامناسب می پوشند در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.فیزیوتراپی بهترین راه برای ارزیابی درد پاشنه پا و همچنین پیدا کردن درمانی برای رسیدن به نتایج پایدار به منظور لذت بردن از زندگی سالم و عاری از درد و رنج می باشد. برای یک تشخیص دقیق و برنامه ی درمانی مناسب با کلینیک فیزیوتراپی بازتوان تماس بگیرید و وقت ملاقات خود را تعیین کنید.

علائم و نشانه ها

از علایم خار پاشنه بارز درد پاشنه ی پا به هنگام برداشتن اولین قدم ها پس از بیدار شدن یا پس از نشستن طولانی مدت است. از جمله علائم خار پاشنه می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• گرفتگی و درد به هنگام صبح یا پس از استراحت که پس از چند قدم کاهش یافته ولی در طول روز به طور کلی افزایش پیدا می کند.
• دردی که به هنگام بالا رفتن از پله ها یا به هنگام ایستادن روی انگشتان پا شدید می شود از علائم خار پاشنه پا است.
• درد به هنگام ایستادن طولانی مدت.
• درد به هنگام شروع ورزش که با ادامه دادن ورزش کاهش یافته ولی هنگام پایان کار باز می گردد.

علت ها و دلایل

علت دقیق به وجود آمدن خار پاشنه هنوز به درستی معلوم نیست ولی احتمالا این عارضه در اثر به وجود آمدن پارگی های کوچک در فاسیای کف پا به وجود می آید. به طور معمول هنگام راه رفتن فاسیای کف پا هنگام برخورد پا با زمین کشیده شده و اگر فاسیا در اثر طرز راه رفتن فرد یا دیگر عوامل خارجی تحت تنش باشد ممکن است ضعیف شده و ملتهب گردد، همچنین ممکن است با راه رفتن یا ایستادن درد بگیرد.

شرایط و فعالیت هایی که ممکن است باعث ایجاد خار پاشنه و پاشنه درد شوند عبارت اند از:

مواردی که بر نحوه ی عملکرد پا تاثیر گذارند (عوامل فیزیکی طبیعی) این موارد شامل چرخش پا به داخل، قوس بیش از اندازه ی کف پا، کف پای صاف، کشیدگی ماهیچه ی پشت ساق پا و همچنین کشیدگی تاندون پشت پا (آشیل) می باشد.

فعالیت های تکراری مانند مشاغلی که نیاز به پیاده روی های طولانی یا ایستادن روی سطوح نامعمول دارند و همچنین ورزش هایی مثل دویدن.

عواملی که تنش وارد به پا را زیاد می کند، از قبیل اضافه وزن یا پوشیدن کفش هایی که به طور نامناسبی ساخته شده، اندازه ی پا نبوده یا فرسوده شده باشند.

فرآیند طبیعی پیر شدن.خار پاشنه در افراد میانسال بیشترین شیوع را دارد.

در موارد نادر، یک آسیب به پا.

تشخیص

طی آزمایش فیزیکی، پزشک به دنبال نقاط حساس به لمس در پا می گردد. محل درد می تواند به تشخیص علت خار پاشنه کمک کند.

عکس برداری

به طور معمول آزمایشی برای تشخیص مورد نیاز نیست و تنها با استفاده از سوابق و بررسی فیزیکی تشخیص داده می شود. بعضا ممکن است پزشک شما پیشنهاد یک عکس برداری با اشعه ی ایکس یا تست ام آر آی (MRI) را داده تا مطمئن شود درد شما در اثر مشکل دیگری به وجود نیامده باشد. مثل یک ترک به وجود آمده در اثر تنش یا یک عصب تحت فشار.

در بعضی موارد اشعه ی ایکس یک برآمدگی زائد استخوانی را آشکار می کند که از استخوان پاشنه به جلو آمده است. در گذشته این برآمدگی ها علت درد پاشنه پا شناخته شده و با عمل جراحی برداشته می شدند، حال آنکه بسیاری از افراد که این برآمدگی استخوانی در آن ها وجود دارد هیچ دردی در پاشنه ی خود احساس نمی کنند.

درمان های فیزیوتراپی

در بیشتر موارد برای خار پاشنه و درمان آن و برای از بین بردن درد و آسیب ها نیازی به عمل جراحی نیست و معمولا با درمان های محافظه کارانه می توان به نتیجه رسید. فیزیوتراپیست ها قادرند علت و نوع درد پاشنه را تعیین کرده و با توجه به آن درمان مناسبی پیشنهاد دهند. با انجام درمان درد خار پاشنه از بین می رود. بسته به شرایط روش های درمانی زیر برای بیماران در نظر گرفته می شود

طب سوزنی: به منظور کاهش درد و التهاب و افزایش گردش خون

ماساژ دادن کف پا : به وسیله ی قوطی نوشابه خنک یا غلطک (به منظور افزایش گردش خون، کاهش التهاب وهمچنین از بین بردن بافت آسیب دیده همراه با کشیدن ماهیچه ها و فاسیای پا)

شوک ویو تراپی: یک روش درمان غیرتهاجمی (بدون جراحی) جدید که سیستم ترمیم بدن را فعال کرده و با به وجود آمدن رگ های خونی رسیدن مواد غذایی به ناحیه  مورد نظر افزایش می یابد.

درمان فراصوتی: به سوخت و ساز سلول کمک کرده و نفوذپذیری غشای آن را زیاد می کند در نتیجه ترمیم بافت بهتر صورت می پذیرد.

لیزر: در مدیریت درد خار پاشنه کمک می کند.

 درمان دستی: این درمان اثر قابل توجهی بر بازگردانی توانایی های حرکتی به استخوان ها و ماهیچه های پا دارد، همچنین به کاهش درد کف پا و پاشنه پا و گرفتگی عضلات کمک می کند.

فوت تیپینگ (بستن پا): این عمل پا را در یک حالت نگاه داشته و آن را حمایت می کند بدین گونه عضلات و رباط های تحت تنش به حال استراحت در می آیند.

 نرمش های تقویتی: کشیدن عضلات تحت فشار یا فاسیا همچون نرمش های تقویتی پا و مچ آن می تواند به کاهش فشار وارد بر فاسیا کمک کند.

اگرچه درد پاشنه ی پا ممکن است تنها ناراحتی کوچکی به وجود آورد ولی با گذشت زمان می تواند بدتر شده و باعث دردهای شدیدی بشود. خوشبختانه در اکثر موارد می توان فقط به درمان های محافظه کارانه بسنده کرد. معمولا افرادی که از درد خار پاشنه پا رنج می برند به این درد و دیگر علائم آسیب توجه نمی کنند، ولی توجه نکردن به مشکل تنها آن را بدتر می کند و مهم است که فرد برای جلوگیری از آسیب های آتی هرچه زودتر به دنبال راه درمان خار پاشنه پا بگردد.

ورزش و حرکات اصلاحی

یکی از راه های رها شدن از درد خار پاشنه پا، کشیدن ماهیچه ها است در ادامه برخی از تمرینات مفید برای درمان خار پاشنه آورده شده است. شما می توانیداین تمرینات را در خانه انجام دهید اما لازم است قبل از هر کاری در مورد مناسب بودن این تمرینات برای شرایط شما و جزئیات نحوه انجام دادن تمرینات و دریافت تمرینات و درمان های پیشرفته تر با پزشک مشورت کنید.

تمرینات کششی

برای درمان خار پاشنه پا یک حوله را روی زمین انداخته و سعی کنید با انگشتان پای خود آن را به طرف خودتان بکشید. می توانید یک از یک جسم سنگین برای افزایش مقاومت حوله استفاده کنید.

دست های خود را به یک میز یا دیوار تکیه داده و بدن خود را بکشید. بدین گونه که یک زانوی خود را به آرامی خم کرده و زانوی دیگر را بکشید. بدن خود را رو به جلو خم کنید مانند اینکه بخواهید دیوار یا میز را حرکت بدهید و سپس ماهیچه ی پشت ساق پای (توأم) خود را بکشید. این حالت خود را بین 10 تا 15 ثانیه حفظ کنید.

هنگام بالا رفتن از پله ها وزن خود را روی قسمت جلویی پا بیندازید تا فشار از روی پاشنه ی پا برداشته شود.

پای دردناک خود را به آرامی روی استخوان درشت نی پای دیگر به بالا و پایین بکشید. سعی کنید انگشتان پای خود را دور پای دیگر حلقه کنید.

یکی دیگر ار ورزش های درد پاشنه پا راه رفتن روی نوک انگشتان پاست. بدین گونه به رباط فاسیای کف پا فشاری وارد نمی شود.

یک توپ را با کف پای خود جلو و عقب ببرید. بدین گونه کف پای خود را ماساژ داده و آن را شل کنید.

توصیه های ما

• به پزشک مراجعه کرده و زودتر برای درمان خار پاشنه اقدام کنید.
• برای هر فعالیتی کفش مناسب آن فعالیت را استفاده کنید.
• کفش هایی که پاشنه یا کف آن ها از حد عادی بلند تر است را استفاده نکنید.
• قبل از ورزش کردن بدن خود را گرم کنید.
• هنگام شرکت در فعالیت های ورزشی آرامش خود را حفظ کنید.
• اگر اضافه وزن دارید، وزن خود کم کنید.