حرکات اصلاحی گودی کف پا: مزایای ورزش برای اصلاح گودی کف پا

گودی کف پا به افزایش بیش از حد قوس کف پا گفته می‌شود. در افرادی که قوس کف پای آنها طبیعی است فشار حاصل از وزن بدن به طور طبیعی به کل پا منتقل می‌شود اما در افرادی که دچار شدید کف پا هستند وزن بدن بیشتر به پاشنه و سینه پا منتقل می‌شود. این وضعیت باعث می‌‌شود که فشار بسیار زیادی به انگشتان پا و مچ پا وارد شود و بیمار دچار درد و ناپایداری پا شود. از آنجایی که با افزایش قوس کف پا نقش ضربه گیری آن از بین می‌رود و در هنگام برداشتن و راه رفتن پا به سمت بیرون جمع می‌شود که چنین وضعیتی باعث افزایش ریسک رگ به رگ شدگی پا یا شکستگی مچ پا خواهد شد. افزایش قوس کف پا می‌‌تواند در هر سنی و در یک یا هر دو پا به وجود بیاید. کشش و انجام دادن تمرینات ورزشی مخصوص عضلات کف پا، تقویت مچ پا و بهبود عملکرد حرکتی انگشتان پا به بهبود این مشکل کمک خواهد کرد. بهبود انعطاف پذیری و حالت پا اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا گودی کف پا می‌‌شود که نتواند به خوبی از بدن محافظت کند.

 علل گودی کف پا چیست؟

 در اکثر مواقع گودی کف پا یک نوع مشکل ساختاری و ارثی است که ارتباطی با بیماری‌ها‌ و مشکلات مربوط به سلامت بدن ندارد. در برخی موارد گودی کف پا یک اختلال ثانویه نورولوژیکی محسوب می‌‌شود و به دنبال وقتی برخی اختلالات از قبیل بیماری شارکو ماری توث به وجود می‌آید که در آن انقباضات عصبی عضلانی باعث می‌‌شود سینه پا به پاشنه نزدیک ‌تر شود. تصور بر این است که این اختلال در بروز ۵۰ درصد از موارد گودی کف پا نقش دارد. سایر علل گودی کف پا عبارتند از فلج پس از سکته مغزی، اسپینا بیفیدا، فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، کجی پا و فلج اطفال. اگر چه همه این اختلالات باعث بروز درد و مشکل در عملکرد پا می‌‌شوند در مواردی که گودی پا به علل نورولوژیکی ارتباط داشته باشد سریع تر پیشرفت می‌‌کند و به مراقبت‌های دقیق پزشکی نیاز دارد.

 علائم و نشانه‌های گودی کف پا چیست؟

 گودی کف پا در همه افراد باعث به وجود آمدن علایم نمی‌‌شود اما در افراد مسن و به علت برهم خوردن تعادل و تناسب استخوان یا فیوژن آنها می‌تواند باعث بروز برخی علائم شود. در صورتی که این اختلال باعث بروز علائم شود شما شاهد موارد زیر خواهید بود:

• درد و گرفتگی در قسمت سینه پا
• ناپایداری در قسمت کناری مچ پا که اغلب باعث رگ به رگ شدن و پیچ خوردن پا می‌شود.
• انگشت چکشی یا خم شدن استخوان های انگشتان پا به سمت پایین
• پلانتار فاسیا یا التهاب تاندونی که بین پاشنه و انگشتان پا وجود دارد.
• تشکیل پینه روی سینه پا، کنار پا و روی پاشنه
• درد ران، زانو یا قسمت پایین کمر

 در صورتی که این علائم و نشانه‌ها مدت زیادی باقی بمانند گودی کف پا می‌تواند باعث بروز آرتروز زانو، شکستگی فشاری استخوان، درد و ورم ساق پا و یا تاندونیت آشیل شود. افرادی که دچار دیابت هستند به توجه ویژه نیاز دارند زیرا وارد شدن فشار زیاد به پا می‌تواند ریسک بروز زخم شدن پا و ترمی‌م شدن آهسته آن را افزایش دهد.

 گودی کف پا چگونه تشخیص داده می‌شود؟

 شما می‌توانید هر چند وقت یک بار پای خود را بررسی کنید و کف پای خیس خود را روی یک تکه کاغذ قرار دهید. در صورتی که دچار گودی کف پا شده باشید یک نقطه باریک بین پاشنه و سینه پا به جا خواهد ماند. در حالت عادی رد کف پا صاف و قوس آن اثر بیشتری روی کاغذ به جا می‌گذارد. در صورتی که گودی کف پا باعث بروز درد شود یا برای راه رفتن شما را دچار مشکل کرده باشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید که در زمینه ساختار پا تخصص دارد و می‌تواند شما را به لحاظ وجود هر گونه ناهنجاری ارزیابی نماید. او به بررسی برخی علائم از قبیل پینه پا، چکشی شدن انگشتان و چنگالی شدن آنها می‌پردازد و کفش شما را بررسی می‌‌کند تا تحلیل رفتگی غیرعادی قسمت بیرونی پاشنه یا کفی آن را چک کند. پزشک علاوه بر انجام معاینات جسمانی به بررسی سابقه پزشکی شما می‌‌پردازد و اطلاعاتی را درباره سطح فعلی سلامت شما کسب خواهد کرد و سابقه خانوادگی شما را بررسی می‌کند تا به این نتیجه برسد که آیا علت گودی پا مشکلات ساختاری است یا نورولوژیکی. پزشک برای تشخیص این اختلال عکس برداری توسط اشعه ایکس را درخواست خواهد کرد و در صورت نیاز شما را به عصب شناس ارجاع می‌دهد تا بتواند علت و ماهیت این اختلال را مشخص نماید.

 حرکات اصلاحی گودی کف پا

در صورتی که گودی کف پا شدید باشد و انجام عمل جراحی نیاز خواهد داشت اما در اکثر مواقع شما می‌توانید با تقویت کف پای خود توسط برخی تمرینات ورزشی به تسکین درد آن کمک کنید. بهتر است در خصوص درمان گودی کف پا در منزل با پزشک خود صحبت کنید و به طور قطعی قبل از انجام دادن هر گونه روش درمانی نظر او را جویا شوید تا اطمینان حاصل کنید که شما دچار یک بیماری جدی نیستید و گودی کف پای شما ارتباطی به سایر بیماری‌ها‌ ندارد. زمان می‌توانید به انجام تمرینات مخصوص تقویت کف پا بپردازید که پزشک به شما اجازه داده باشد. بهتر است قبل از انجام تمرینات ورزشی زیر ۱۰ دقیقه انجام تمرینات سبک از قبیل دوچرخه ‌سواری یا پیاده روی بپردازید تا بدن شما گرم شود.

 تمرینات مخصوص تعادل 

 انجام آن دسته از تمرینات مخصوص تعادل پردازید که از گودی کف پا برای پایداری و تعادل بدن استفاده می‌کند. برای انجام این تمرین باید پابرهنه روی زمین بایستید به نحوی که سمت راست بدن شما کنار پشتی صندلی قرار داشته باشد. دست راست خود را برای محافظت بیشتر از بدن روی صندلی قرار دهید و پای راست خود را از زمین جدا کنید و سعی کنید روی پای چپ قرار بگیرید و تعادل داشته باشید. کمی زانوی چپ خود را خم کنید به نحوی که قوس کف پای شما نیز درگیر شود. اطمینان حاصل کنید که انگشت شست شما روی زمین قرار دارد. از ناحیه کمر به سمت جلو خم شوید و تا جایی که می‌توانید دست چپ خود را مقابل بدن قرار دهید و تعادل خود را حفظ کنید و از زانوی خم شده خود را در همان حالت نگه دارید. به نقطه شروع برگردید و این تمرین را با هر یک از پاهای خود دو مرتبه و هر مرتبه ۱۰ بار تکرار کنید.

 حرکت برداشتن حوله 

برای انجام این تمرین باید روی لبه صندلی بنشیند و به انجام تمرین مخصوص برداشتن حوله بپردازید. جوراب و کفش خود را در بیاورید و کف پای خود را به صورت صاف روی زمین قرار دهید. یک عدد حوله کوچک را نیز جلوی پای خود قرار دهید. به کمک پای راست انگشتان پای خود شروع به برداشتن حوله نمایید کمی در آن حالت بمانید سپس حوله را رها کنید. این تمرین را ۱۰ تا ۲۰ مرتبه تکرار کنید و سپس این حرکت را با پای چپ خود انجام دهید. سعی کنید با قرار دادن یک کتاب کوچک یا سایر اتصال کوچک روی حوله و ایجاد مقاومت بیشتر، چالش بیشتری را ایجاد کنید تا برداشتن حوله از زمین دشوار شود.

 حرکت چرخاندن توپ  

 گودی کف پای خود را به کمک یک توپ تنیس یا بطری حاوی آب میوه منجمد ماساژ دهید زیرا ماساژ دادن کف پا و افزایش انعطاف پذیری آن و رفع گرفتگی پا کمک خواهد کرد. قوطی آبمیوه منجمد یا توپ را روی زمین قرار دهید و قسمت میانی کف پای خود را روی آن بگذارید و حدود ۳ تا ۵ دقیقه به انجام حرکات رفت و برگشتی بپردازید. این تمرین را با پای دیگر خود انجام دهید.

 راه‌های دیگر درمان گودی کف پا 

با توجه به علت شدت گودی کف پا روش‌های مختلفی برای درمان آن وجود دارد و می‌‌توان تا حد امکان به کمک روش‌های درمانی و مراقبتی به بهبود این اختلال کمک کرد. سایر روش‌هایی که برای درمان گودی کف پا وجود دارند به شرح زیر می‌باشند:

 استفاده از کفی طبی  

 کفی طبی درون کفش قرار می‌گیرد تا به اصلاح وضعیت پا بپردازد و محافظت بیشتری را از آن به عمل بیاورد. استفاده از آن باعث بهبود پایداری بدن می‌‌شود و یک بستر محافظتی مناسب را برای کف پا ایجاد می‌کند.

 استفاده از بریس طبی  

 استفاده از بریس طبی مخصوص مچ پا به پایدار کردن مچ پا می‌پردازد و از چرخیدن پا در هنگام راه رفتن یا ایستادن جلوگیری خواهد کرد.

 فیزیوتراپی  

 انجام جلسات فیزیوتراپی برای یادگیری روش‌های مخصوص تقویت و کشش کف پا و بهبود انعطاف پذیری تاندون و حجم عضلات این ناحیه توصیه می‌‌شود.

 استفاده از کفش طبی 

 اولین دردسری که افراد مبتلا به گودی کف پا با آن مواجه می‌شوند پیدا کردن یک کفش مناسب برای محافظت از پا و توزیع یکسان وزن بدن است. گاهی اوقات در فروشگاه‌ها کفش‌های متناسب با این اختلال وجود دارد که در اصلاح وضعیت پا کمک کننده است اما از آنجایی که گودی کف پا نه تنها نقش ضربه گیری خود را از دست می‌‌دهد کفی سفت آن علاوه بر افزایش سطح درد باعث می‌‌شود فشار زیادی به زانو و ران وارد شود. استفاده از کفش طبی در مواردی که شما نمی‌‌توانید یک کفش مناسب را پیدا کنید توصیه می‌شود. استفاده از کفش طبی گزینه مناسب برای افرادی است که نمی‌خواهند عمل کنند یا قصد دارند جراحی کف پای خود را به تعویق بیاندازند. برای غلبه بر این مشکلات بهتر است بر روی سلامت پای خود و تهیه یک جفت کفش مناسب سرمایه ‌گذاری کنید. در صورتی که کفش طبی سفارشی هزینه زیادی را به شما تحمیل می‌کند بهتر است در فروشگاه‌ها به دنبال کفش مخصوص دو باشید زیرا این نوع کفش محافظت بیشتری از پای شما خواهد کرد. با پیدا کردن یک جفت کفش مناسب که از پای شما محافظت می‌کند باعث احساس راحتی می‌شود حس بهتری خواهید داشت.

 انجام عمل جراحی  

 در صورتی که روش‌های درمانی غیر جراحی نتواند به تسکین درد شما کمک کند انجام عمل جراحی در مواردی که شما دچار درد شدید هستید و برای راه رفتن مشکل دارید توصیه خواهد شد. ممکن است شما به چند عمل جراحی نیاز داشته باشید تا نتایج مطلوبی را به دست بیاورید.