بیماری‌های شایع پا مشکلات انگشتان، ناخن، کف و پاشنه پا

روزانه از پاها در هنگام راه رفتن، دویدن، پریدن و بالا رفتن به درستی استفاده نمی‌شود و طبیعتاً این امر باعث بروز مشکلات عدیده‌ای می‌شود.

انواع مختلف مشکلات و آسیب‌دیدگی‌ها و التهاب‌ها باعث بروز مشکلات و نواقصی برای پا می‌شوند.

هر پا از 26 استخوان تشکیل شده است و به همین دلیل پاها پیچیده‌ترین قسمت‌ها در بدن انسان هستند. با این وجود، افراد بیش از 240 هزار کیلومتر در طول عمر خود راه می‌روند که معادل با 6 مرتبه راه رفتن دور دنیا است.

کفش‌های نامناسب، ابتلا به دیابت و افزایش سن از علل اصلی ابتلا به مشکلات پا هستند. در این مقاله در مورد برخی از شایع‌ترین مشکلات پا، علل ابتلا به آن‌ها و زمانی که باید این مشکلات تحت درمان قرار کیرند توضیح می‌دهیم.

در کلینیک چند تخصصی پا (پدورتیک) امید انواع مشکلات، ناهنجاری‌ها و بیماری‌های مادرزادی و اکتسابی پا تحت درمان قرار می‌گیرد. متخصصین این کلینیک تمام نقاط پای بیمار را با دقت معاینه می‌کنند و سپس برنامه درمانی با رویکرد پلکانی را تجویز می‌کنند. درمان در این رویکرد از روش‌های ساده مانند ورزش، کفش و کفی طبی آغاز می‌شود و در صورت لزوم روش‌های پیچیده‌تر مانند شاک ویوتراپی، تزریق کورتون، اوزون تراپی و …. تجویز خواهند شد.

انواع مشکلات پا 

 پای ورزشکاران

پای ورزشکاران یک عفونت قارچی در پوست است که معمولاً بین انگشتان پاها ایجاد می‌شود. این عفونت ممکن است گسترش یافته و باعث ایجاد ناراحتی‌های شدید، خارش و حتی درد شود.

 علل بیماری پای ورزشکاران 

احتمال قرار گرفتن در معرض قارچ‌هایی که باعث ابتلا به بیماری پای ورزشکاران در باشگاه، حمام یا در قسمت‌هایی از استخر که افراد در آنجا با پای برهنه راه می‌روند زیاد است. قارچ‌ها در قسمت‌های گرم و مرطوب زنده می‌مانند.

پوشیدن کفش‌هایی که گرم و مرطوب هستند می‌تواند فضای مناسب برای رشد و تکثیر این قارچ‌ها را فراهم کند. این بیماری به شدت مسری است و به سرعت به قسمت‌های دیگر پوست نظیر دست‌ها، کشاله ران و پوست سر گسترش می‌یابد.

 علائم بیماری پای ورزشکاران

پای ورزشکاران باعث خارش، ترک‌خوردگی، تاول زدن و پوسته‌پوسته شدن پا می‌شود. این بیماری معمولاً از بین انگشت‌های چهارم و پنجم پا ایجاد شده و سپس به قسمت‌های دیگر گسترش می‌یابد. ممکن است پاشنه پا یا انگشتان پای فرد نیز دچار ترک‌خوردگی شود.

 درمان بیماری پای ورزشکاران

شما باید پاهای خود را تمیز و خشک نگه داشته و آن‌ها را با یک حوله جدا خشک کنید. برای درمان بیماری‌های قارچی می‌توانید از اسپری‌ها، پودرها یا لوسیون­هایی که در داروخانه‌ها موجود هستند استفاده کنید.

اگر این قارچ‌ها پس از درمان، گسترش یافته یا بدتر شدند باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای ضد قارچی برای بیماری شما تجویز نماید.

 بونیون

بونیون نوعی ناهنجاری در پا است که باعث برآمدگی مفصل انگشت شست پا می‌شود. این عارضه باعث می‌شود که انگشت شست پا کمی به سمت داخل بچرخد. پزشکان به بونیون، “هالوکس والگوس” می‌گویند.

زنان به دلیل استفاده از کفش‌های تنگ و افزایش فشار ناشی از استفاده از این کفش‌ها بر پاها بیش از مردان دچار بونیون می‌شوند.

 علل بونیون

پوشیدن کفش‌های تنگ و باریک باعث ایجاد بونیون می‌شود. کفش‌های تنگ فشار بیشتری بر مفصل متاتارسوفالانژیال که محل اتصال استخوان پا با استخوان انگشت شست است وارد می‌کند.

ابتلا به بونیون در خانواده نیز یکی از عواملی است که احتمال ایجاد این ناهنجاری را در پا افزایش می‌دهد. به علاوه، برخی بیماری‌ها مانند روماتیسم مفصلی یا پولیو احتمال ایجاد بونیون را افزایش می‌دهند.

 علائم بونیون

افراد مبتلا به بونیون ممکن است یک یا چند علامت از علائم زیر را داشته باشند:

• برآمدگی مشهود در یک طرف پا
• حساسیت به لمس در انگشت شست پا یا اطراف آن
• پینه یا میخچه در استخوان زیر انگشت شست پا
• دشوار شدن حرکت انگشت شست پا
• درد در انگشت شست پا در هنگام راه رفتن

 درمان بونیون

اقدامات درمانی اولیه معمولاً به بهبود علائم بونیون کمک می‌کنند. شما باید کفش‌های مناسب با پاشنه کوتاه بپوشید. همچنین می‌توانید برای جلوگیری از اعمال فشار مضاعف به بونیون از پدهای مخصوص بونیون که در کفش فروشی‌ها یا داروخانه‌ها موجود است استفاده کنید.

استفاده از یخی که در یک حوله پیچیده شده است به مدت 10 دقیقه به کاهش التهاب کمک می‌کند.

پزشک همچنین ممکن است برای شما استفاده از کفی‌های طبی سفارشی یا استفاده از اسپلینت صاف کننده انگشت شست پا تجویز نماید. اگر بونیون پس از انجام این اقدامات بهبود نیافت و باعث بروز درد مستمر شد باید برای درمان آن تحت عمل جراحی قرار گیرید.

 نوروپاتی دیابتیک 

افراد مبتلا به دیابت بیش از سایرین در معرض ابتلا به نوسانات قند خون هستند. نوروپاتی دیابتیک یک بیماری نیست بلکه گروهی از بیماری‌ها است که باعث آسیب‌دیدگی پا به دلیل ابتلا به دیابت می‌شود.

 علل نوروپاتی دیابتیک 

بالا بودن قند خون به مرور زمان باعث آسیب‌دیدگی عصب‌ها به خصوص در عصب‌های پا می‌شود. عوامل دیگر نیز مانند سابقه استعمال دخانیات با سابقه ابتلا به نوروپاتی دیابتیک در خانواده ممکن است باعث افزایش این آسیب‌دیدگی عصبی شوند.

 علائم نوروپاتی دیابتیک 

علائم ابتلا به نوروپاتی دیابتیک عبارتند از بیحسی، احساس گزگز و درد در پاها. این علائم اگر با برش‌ها یا آسیب‌دیدگی‌های پا که به دلیل فقدان احساس ایجاد شده‌اند همراه شوند به مراتب خطرناک‌تر خواهند بود.

 درمان نوروپاتی دیابتیک 

حفظ سلامت و کنترل قند خون به کاهش احتمال ابتلا به نوروپاتی دیابتیک کمک می‌کند. از آنجا که پزشکان نمی‌توانند آسیب‌دیدگی‌های عصبی را درمان کنند، اقدامات درمانی برای جلوگیری از تشدید این عارضه تجویز می‌شوند.

فرد مبتلا به دیابت باید به طور مرتب پاهای خود را معاینه و بازرسی کند. آن‌ها باید ناخن‌های خود را به دقت کوتاه کنند و اگر زخمی در پاهای خود یافتند باید مراقبت‌های پزشکی لازم را از آن به عمل آورند.

 فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت

فرو رفتن ناخن در گوشت زمانی اتفاق می‌افتد که ناخن‌ها شروع به رشد در شیار ناخن کرده و باعث بروز درد و ناراحتی شدید می‌شود.

 علل فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت

استفاده از کفش‌های نامناسب معمولاً باعث فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت می‌شوند. استفاده از کفش‌هایی که پنجه تنگ دارند فشار زیادی به انگشتان پا وارد می‌کند.

از علل دیگر فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت می‌توان به بد کوتاه کردن ناخن‌ها مانند کوتاه کردن زیاد ناخن یا ضربه خوردن به پا در فعالیت‌هایی نظیر دویدن اشاره کرد. احتمال فرو رفتن ناخن در گوشت در افرادی که در خانواده آن‌ها سابقه ابتلا به این ناهنجاری وجود داشته بیش از سایرین است.

 علائم فرو رفتن ناخن‌ در گوشت

رفتن ناخن‌ها در گوشت باعث قرمزی، تورم، درد یا حتی ترشح چرک از ناخن‌ها که نشانه وجود عفونت است می‌شود.

 درمان فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت

 روش‌های متعددی برای درمان و پیشگیری از فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• شستن پاها با صابون‌های آنتی باکتریال و تمیز و خشک نگه داشتن پاها
• صاف کوتاه کردن ناخن‌ها پس از حمام و در زمانی که ناخن‌ها نرم هستند
• اجتناب از گرد کوتاه کردن ناخن‌ها زیرا باعث افزایش احتمال فرو رفتن ناخن‌ها در گوشت می‌شود.
• پوشیدن کفش‌های مناسب و اجتناب از پوشیدن کفش‌های پنجه باریک

اگر ناخن پای شما دچار عفونت شده یا اقدامات خانگی در درمان این ناهنجاری مؤثر واقع نشد باید به یک متخصص پا یک جراح ارتوپد مراجعه کنید. جراح ارتوپد یا متخصص پا (پدیارتیست) بخشی از ناخن شما را برداشته و برای درمان عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.

 پلانتر فاشیاتیس

پلانتر فاشیاتیس شایع‌ترین علت ابتلا به درد پاشنه پا است.

این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که فاسیای کف پا ملتهب شود. این رباط، قوس کف پا را نگه می‌دارد.

 علل پلانتر فاشیاتیس

پلانتر فاشیاتیس یک بیماری التهابی است که معمولاً دلیل ابتلا به آن مشخص نمی‌شود. پزشکان، فاشیتیس کف پا را یک بیماری ایدیوپاتیک می‌دانند.

عواملی که احتمال ابتلا به التهاب کف پا را افزایش می‌دهند عبارتند از چاقی، قوس شدید کف پا، گرفتگی عضلات ساق پا و مشارکت در فعالیت‌هایی که باعث فشار مکرر به پاشنه پا می‌شوند مانند دویدن.

 علائم پلانتر فاشیاتیس

 التهاب کف پا باعث بروز درد در کف پای فرد مبتلا می‌شود. این درد معمولاً در هنگام صبح در هنگام برخاستن از رختخواب شدید است و در هنگام انجام فعالیت‌ها نیز تشدید می‌شود.

 درمان پلانتر فاشیاتیس

بیشتر افراد می‌توانند التهاب کف پا را با اقدامات درمانی خانگی کنترل نمایند. استراحت دادن به پا و استفاده از یخ می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم نیز در کنترل درد مؤثر واقع می‌شوند.

قبل و بعد از انجام فعالیت‌های فیزیکی و همچنین در طول روز، حرکات کششی کف پا را انجام دهید زیرا ممکن است به کاهش درد پاشنه پای شما کمک کند. استفاده از کفش‌های طبی نیز می‌تواند مؤثر واقع شود.

اگر پس از انجام این اقدامات درمانی، التهاب کف پای شما بهبود نیافت باید به یک متخصص طب فیزیکی یا یک متخصص پا یا یک جراح ارتوپد مراجعه کنید.

گاهی اوقات نیز برای کاهش التهاب ممکن است تزریق آستروئید تجویز شود یا پزشک ممکن است استفاده از ارتوزهای طبی مخصوص پاشنه پا را برای بیمار تجویز نماید.

 تاول‌ها 

تاول زدن پا بسیار شایع است و بسیاری از مردم این عارضه را در مقاطعی از زندگی خود تجربه کرده‌اند.

تاول‌ها معمولاً پس از راه رفتن یا دویدن‌های طولانی مدت به خصوص در مواقعی که پا عرق می‌کند یا زمانی که کفش‌های مورد استفاده مناسب نیستند ایجاد می‌شوند.

تاول‌ها، کیسه‌های پر از مایع هستند و معمولاً باعث نگرانی جدی نیستند. بهتر است این تاول‌ها را نترکانید و صبر کنید تا خودشان خوب شوند. استفاده از پانسمان نیز می‌تواند در کاهش درد آن‌ها مؤثر باشد.

اگر تاول‌ها با علائم چرکی همراه بودند باید به پزشک مراجعه کنید.

 میخچه‌ها

میخچه‌ها پچ های پوستی ضخیم شده هستند که غالباً در کف پا کف انگشتان پا ایجاد می‌شوند. معمولاً این میخچه‌ها در ابتدای شکل‌گیری دردناک نیستند. این میخچه‌ها برای حفاظت از پوست و پیشگیری از تاول ایجاد می‌شوند.

میخچه‌ها ممکن است به دلیل ابتلا به بونیون یا انگشت چکشی یا استفاده از کفش‌های نامناسب شکل بگیرند. این ناهنجاری‌ها به مرور زمان دردناک شده و باید تحت درمان قرار گیرند. چسب‌های میخچه را می‌توانید بدون نیاز به نسخه پزشک از داروخانه‌ها تهیه کنید، این چسب‌ها باعث کاهش فشار بر میخچه شده و به آن‌ها فرصت برای بهبودی می‌دهند.

در برخی موارد ممکن است پزشک به روش‌های جراحی این میخچه‌ها را بردارد.

 خار پاشنه 

خار پاشنه یک توده کلسیمی است که بین پاشنه و قوس پا ایجاد می‌شود. ابتلا به این ناهنجاری در بسیاری از افراد بدون علامت است اما برای برخی دیگر ممکن است دردناک بوده و باعث ایجاد التهاب شود.

این یک بیماری است که به راحتی تشخیص داده شده و برای تأیید آن باید عکس‌برداری طبی انجام شود

خارهای پاشنه به دلیل کشیدگی بلند مدت عضلات و رباط‌ها ایجاد می‌شوند، همچنین ابتلا به آرتروز، بالا بودن وزن و استفاده از کفش‌های نامناسب نیز ممکن است باعث ایجاد خارهای پاشنه شوند.

این ناهنجاری را می‌توان با استفاده از کمپرس سرد، تزریق داروهای ضدالتهابی و مصرف داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک، استراحت کردن و استفاده از کفی‌های طبی درمان نمود.

 پنجه کلاغی 

انگشت چنگالی یا پنجه کلاغی زمانی ایجاد می‌شود که مفصل اولین انگشت پا به سمت بالا رفته و مفصل انگشت دوم رو به پایین باشد. گاهی اوقات این بیماری مادرزادی است و گاهی اوقات نیز به طور ناگهانی بروز می‌کند. برای برخی افراد ممکن است باعث ایجاد ناراحتی شده و برای برخی دیگر ممکن است دردناک باشد.

پنجه کلاغی ممکن است علامت ابتلا به بیماری‌های دیگر مانند دیابت، روماتیسم مفصلی و فلج مغزی باشد.

اقدامت درمانی شامل استفاده از اسپلینت، کفش‌های مناسب، ورزش کردن، مصرف برخی داروها و گاهی اوقات انجام عمل جراحی می‌شود.

 کبودی سنگی 

کبودی سنگی که به آن متاتارسالژیا یا درد زیر پنجه نیز گفته می‌شود یک عارضه است که پس از انجام ورزش‌های پربرخورد یا به دلیل استفاده از کفش‌های نامناسب ایجاد می‌شود. همچنین این عارضه ممکن است نشانه ابتلا به برخی بیماری‌های زمینه‌ای نیز باشد.

قسمت بین انگشتان پا و قوس پف پا ممکن است بیحس شده یا گاهی اوقات درد شدید داشته باشد و حالتی مانند وجود یک سنگ در کفش ایجاد کند. علائم این عارضه ممکن است به مرور زمان تشدید شوند.

اقدامات درمانی برای درمان این ناهنجاری معمولاً عبارتند از استفاده از بسته یخ و استفاده از کفش‌های مناسب. اگر درد پس از انجام این اقدامات بهبود نیافت یا تشدید شد باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

درمان بیماری قانقاریای پا: گانگرن خشک، عفونی و گازی