مرالژی پارستتیکا (Meralgia paresthetica) نوعی بیماری است که با سوزن سوزن شدن، بی حسی و سوزش در قسمت خارجی ران شما مشخص می‌شود. علت مرالژی پارستتیکا فشرده شدن عصبی است که احساس سطح پوست ران شما را تأمین می‌کند.
لباس تنگ، چاقی یا افزایش وزن و بارداری از دلایل عمده مرالژی پارستتیکا است. با این حال، مرالژی پارستتیکا همچنین می‌تواند به دلیل ضربه موضعی یا بیماری مانند دیابت باشد. در اکثر موارد، با اقدامات محافظه کارانه، مانند پوشیدن لباس گشاد، می‌توانید مرالژی پارستتیکا را تسکین دهید. در موارد شدید، درمان ممکن است شامل داروهایی برای تسکین ناراحتی یا به ندرت جراحی باشد.
هر مورد از مرالژی پارستتیکا منحصر به فرد است. مهم نیست که علت چیست، متخصص متخصصین مرکز جامع توانبخش امید می‌تواند درمان هایی را برای کمک به مدیریت علائم شما انجام دهد. علاوه بر این، برای بیمارانی که مرالژی پارستتیکا به دلیل اختلال در مفصل ران یا لگن دارند، متخصصین این مرکز با هدف از بین بردن فشرده سازی عصب، درد و ناراحتی آن مناطق را برطرف می‌کند. شما و فیزیوتراپیست شما برای ایجاد برنامه ای برای کمک به دستیابی به اهداف خاص خود با هم همکاری خواهید کرد.
علت سوزش ران پا
مرالژی پارستتیکا هنگامی اتفاق می‌افتد که عصب پوستی استخوان ران جانبی – که احساس سطح خارجی ران شما را تأمین می‌کند فشرده شده یا از بین می‌رود. عصب پوستی استخوان ران جانبی کاملا یک عصب حسی است و بر توانایی شما در استفاده از عضلات پا تأثیر نمی‌گذارد.
در بیشتر افراد، این عصب بدون دردسر از کشاله ران به قسمت فوقانی ران عبور می‌کند. اما در مرالژی پارستتیکا، عصب پوستی استخوان ران جانبی به دام می‌افتد غالباً زیر رباط اینگوئینال، که در امتداد کشاله ران شما از شکم به بالای ران شما می‌رسد.
علل شایع این فشرده سازی شامل هر شرایطی است که فشار را بر روی کشاله ران افزایش می‌دهد، از جمله:
- لباس‌های تنگ مانند کمربند، کرست و شلوار تنگ
- چاقی یا افزایش وزن
- بستن کمربند ابزار سنگین
- بارداری
- بافت اسکار نزدیک رباط اینگوینال به دلیل آسیب دیدگی یا جراحی گذشته
آسیب عصبی ، که می‌تواند به دلیل دیابت یا آسیب کمربند ایمنی پس از تصادف با یک وسیله نقلیه موتوری باشد، نیز می‌تواند باعث مرالژی پارستتیکا شود.
عوامل خطر
موارد زیر ممکن است خطر ابتلا به مرالژی پارستتیکا را افزایش دهد:
- وزن اضافی. اضافه وزن یا چاقی می‌تواند فشار وارد بر عصب پوستی استخوان ران جانبی شما را افزایش دهد.
- بارداری. شکم در حال رشد فشار بیشتری به کشاله ران شما وارد می‌کند که از آن طریق عصب پوستی استخوان ران جانبی عبور می‌کند.
- دیابت. آسیب عصبی مربوط به دیابت می‌تواند منجر به مرالژی پارستتیکا شود.
- سن. افراد بین 30 تا 60 سال در معرض خطر بیشتری هستند.
علائم مرالژی پارستتیکا
فشار بر روی عصب پوستی استخوان ران جانبی، که عصب‌های حسی را برای ران فوقانی شما ایجاد می‌کند، ممکن است باعث این علائم مرالژی پارستتیکا شود:
- سوزن سوزن شدن و بی حسی در قسمت خارجی (جانبی) ران شما
- احساس سوزش در سطح قسمت خارجی ران شما
این علائم معمولاً در یک طرف بدن شما بروز می‌کند و ممکن است پس از راه رفتن یا ایستادن شدت یابد. در صورت مشاهده علائم مرالژی پارستتیکا به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص
در بیشتر موارد، پزشک می‌تواند مرالژی پارستتیکا را براساس سابقه پزشکی و معاینه بدنی تشخیص دهد. وی ممکن است احساس ران آسیب دیده را آزمایش کند، از شما بخواهد درد را توصیف کنید و از شما بخواهد ناحیه بی حس شده یا دردناک ران خود را ردیابی کنید. معاینه اضافی از جمله آزمایش قدرت و آزمایش رفلکس ممکن است برای کمک به حذف علل دیگر علائم انجام شود.
برای رد سایر شرایط ، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
مطالعات تصویربرداری
اگر به مرالژی پارستتیکا مبتلا باشید، هیچ تغییر خاصی در عکس اشعه ایکس مشهود نیست، اما ممکن است تصاویر ناحیه ران و لگن برای جلوگیری از سایر شرایط به عنوان دلیل علائم شما مفید باشد.
اگر پزشک شما شک دارد که یک عامل توموری می‌تواند باعث درد شما شود، ممکن است سی تی اسکن یا MRI را تجویز کند.
الکترومیوگرافی
این آزمایش تخلیه الکتریکی تولید شده در عضلات را برای کمک به ارزیابی و تشخیص اختلالات عضلانی و عصبی اندازه گیری می‌کند. الکترود سوزنی نازکی در عضله قرار می‌گیرد تا فعالیت الکتریکی را ثبت کند. نتایج این آزمایش در مرالژی پارستتیکا طبیعی است، اما ممکن است برای حذف سایر اختلالات در صورت مشخص نبودن آزمایش، این آزمایش لازم باشد.
مطالعه هدایت عصبی
الکترودهایی به سبک وصله روی پوست شما قرار می‌گیرند تا عصب را با یک ضربه الکتریکی ملایم تحریک کنند. تکانه الکتریکی به تشخیص اعصاب آسیب دیده کمک می‌کند. این آزمایش ممکن است در درجه اول به منظور حذف علل دیگر علائم انجام شود.
بلوک عصبی
تسکین درد حاصل از تزریق بی حسی در ران شما در جایی که عصب پوستی استخوان ران جانبی به داخل آن وارد می‌شود می‌تواند تایید کند که شما مرالژی پارستتیکا دارید. از تصویربرداری اولتراسوند برای هدایت سوزن استفاده می‌شود.
درمان سوزش ران
برای اکثر افراد، علائم مرالژی پارستتیکا در طی چند ماه کاهش می‌یابد. تمرکز درمان بر کاهش فشرده سازی عصب است.
شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
اقدامات خود مراقبتی زیر می‌تواند به درمان و جلوگیری از مرالژی پارستتیکا کمک کند:
- از پوشیدن لباس تنگ خودداری کنید.
- وزن سالم داشته باشید یا اگر اضافه وزن دارید وزن خود را کاهش دهید.
داروها
اگر علائم بیش از دو ماه ادامه داشته باشد یا درد شما شدید باشد، درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تزریق کورتیکواستروئید. تزریق می‌تواند باعث کاهش التهاب و تسکین موقتی درد شود. عوارض جانبی احتمالی شامل عفونت مفصل، آسیب عصبی، درد و سفید شدن پوست در اطراف محل تزریق است.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای. این داروها ممکن است درد شما را تسکین دهند. عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، خشکی دهان، یبوست و اختلال در عملکرد جنسی است.
- گاباپنتین (Gralise Neurontin)، فنی توئین (Dilantin) یا پرگابالین (Lyrica). این داروهای ضد تشنج ممکن است به کاهش علائم دردناک شما کمک کند. عوارض جانبی شامل یبوست، حالت تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی و سر گیجه است.
فیزیوتراپی
- مسکن‌های ضد درد. بسیاری از استراتژی‌های تسکین درد ممکن است استفاده شود. از استراتژی‌های حساسیت زدایی، با استفاده از موارد مختلف بافت و دما، برای کاهش حساسیت شدید پای شما استفاده می‌شود. فیزیوتراپیست شما ممکن است کاهش یا اجتناب از برخی فعالیت‌ها، یا تغییر لباس را تجویز کند. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است نوار درمانی را برای کمک به تسکین علائم شما در ناحیه آسیب دیده قرار دهد.
- دامنه حرکت. کمر، مفصل ران یا عضلات اطراف شما ممکن است به طور نامناسب حرکت کنند و باعث افزایش فشرده شدن عصب شوند. فیزیوتراپیست ممکن است روش‌های خود کششی را برای کاهش تنش و کمک به بازگرداندن حرکت طبیعی در پشت، ران و پا به شما بیاموزد.
- درمان دستی. فیزیوتراپیست شما ممکن است برای بهبود حرکت و قدرت عضلات شما، به طور عملی، تمرینات عملی را به احتمال زیاد در پشت یا باسن شما انجام دهد تا به آرامی عضلات و مفاصل شما را حرکت دهد. این تکنیک‌ها غالباً مناطقی را نشان می‌دهند که به سختی می‌توان به تنهایی درمان کرد.
- قدرت عضلانی. ضعف‌های عضلانی یا عدم تعادل اغلب با آسیب به مفصل ران یا لگن ارتباط دارد، که می‌تواند در فشرده سازی عصب نقش داشته باشد. بر اساس شرایط خاص شما، فیزیوتراپیست شما یک برنامه مقاومت پیشرونده ایمن، منحصر به فرد، که احتمالاً شامل عضلات مرکزی (قسمت میانی) و اندام تحتانی شما خواهد بود، طراحی می‌کند. شما ممکن است با انجام تمرینات تقویت کننده به صورت دراز کشیده شروع کنید و به تمرینات در حالت ایستاده بروید. متخصص طب فیزیکی شما با توجه به سن و شرایط جسمی شما، انتخاب می‌کند که چه تمریناتی برای شما مناسب است.
- آموزش عملکردی. غالباً با مرالژی پارستتیکا، هرگونه حرکت تکراری مورد نیاز در فعالیت‌های روزانه یا شغلی، باعث ایجاد یا بدتر شدن علائم می‌شود. بر اساس ارزیابی حرکت و اهداف منحصر به فرد خود، فیزیوتراپیست شما مجموعه ای از فعالیت‌ها را برای کمک به شما در یادگیری نحوه استفاده و حرکت صحیح و ایمن بدن ایجاد می‌کند.
- آموزش بیمار. فیزیوتراپیست شما برای یافتن و تغییر عوامل بیرونی که باعث درد شما می‌شوند با شما همکاری می‌کند. آن‌ها روش‌های بهبودی و گزینه‌های ایمن را برای جلوگیری از ناراحتی توصیه می‌کنند.
جراحی
به ندرت، جراحی برای رفع فشار عصب در نظر گرفته می‌شود. این گزینه فقط برای افرادی است که علائم شدید و طولانی مدت دارند.
تمرینات
تمرینات کششی و تقویت کننده برای لگن، مفصل ران و هسته، به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع، ممکن است در تسکین درد و علائم مرالژی پارستتیکا موثر باشد.
همیشه قبل از شروع یک برنامه ورزشی با پزشک مشورت کنید و اگر باعث درد یا ناراحتی بیشتری می‌شود، تمرین را متوقف کنید. ورزش برای برخی از مشکلات عصبی درمان خوبی است، اما ورزش بیش از حد می‌تواند علائم را بدتر کند.
این تمرینات همراه با اصلاح سبک زندگی، مانند جلوگیری از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند و کاهش وزن، می‌توانند به پیشگیری یا تسکین علائم مرالژی پارستتیکا کمک کنند.
ورزش‌هایی که تنش عضلات کمر را کاهش می‌دهند و انعطاف پذیری و قدرت را بهبود می‌بخشند، ممکن است به بهبود درد ناشی از مرالژی پارستتیکا کمک کنند. تعدادی مثال از این تمرینات در زیر آورده شده است.
حرکت کت – کاو
این ورزش به تحرک در سراسر ستون فقرات کمک می‌کند و حرکت عصب پوستی قسمت جانبی استخوان ران را از طریق ناحیه کشاله ران افزایش می‌دهد.
هیچ تجهیزات خاصی مورد نیاز نیست. ماهیچه‌هایی که کار می‌کنند تثبیت کننده‌های ستون فقرات، بازکننده‌های کمر، شکم هستند
- در حالت چهار دست و پا شروع کنید، دستان خود را مستقیماً زیر شانه‌ها و زانوها را مستقیماً زیر باسن خود در حالت 90 درجه قرار دهید.
- با قوس دادن آرام پشت، اجازه دهید شکم شما به سمت پایین افتاده و سینه و سر خود را به سمت بالا بلند کنید تا به سقف نگاه کنید.
- این وضعیت را برای 15 تا 30 ثانیه حفظ کنید.
- به آرامی به موقعیت اولیه برگردید. در حالی که اجازه می‌دهید سرتان به سمت پایین بیفتد و شل شود، لگن خود را جمع کرده و کمرتان را به سمت دیگر قوس دهید.
- این وضعیت را برای 15 تا 30 ثانیه حفظ کنید.
- 3 تا 5 بار این حرکت را تکرار کنید.
حرکت لانژ و پرتاب ناگهانی
حرکت لانژ برای ایجاد قدرت در پاها استفاده می‌شود و به بهبود تعادل و ثبات کمک می‌کند. این حرکت همچنین می‌تواند به کشش عضلات مفصل ران کمک کند، که ممکن است درد را کاهش دهد.
عضلات کار شده عضلات ران سفت شده، از جمله عضلات چهار سر ران و همسترینگ و همچنین گلوت و عضلات اصلی هستند.
- بلند بایستید و دست‌ها را در کنار خود قرار دهید.
- یک گام بزرگ به جلو بردارید و به آرامی زانوها را خم کرده و پایین بیاورید تا جایی که زانوی پشتی شما روی زمین قرار گیرد. حتماً به اندازه کافی قدم بردارید تا زانو از جلوی انگشتان شما عبور نکند.
- به حالت شروع برگردید و در سمت دیگر تکرار کنید.
- 10 تا 15 بار این حرکت را تکرار کرده و در هر طرف انجام دهید و 3 ست را کامل کنید.
پل ها
این ورزش به کشش مفصل ران کمک می‌کند و باعث تقویت عضلات مرکزی بدن، پاها و باسن برای بهبود عملکرد و کاهش درد می‌شود.
ماهیچه‌هایی که کار می‌کنند تثبیت کننده‌های ستون فقرات، بازکننده‌های کمر، شکم، گلوت، همسترینگ هستند
- شروع به خوابیدن به پشت کرده، زانوها را خم کرده و پاها را روی زمین قرار دهید.
- باسن را به آرامی از زمین بلند کنید تا جایی که بدن در یک خط مستقیم قرار گیرد، پاشنه‌ها را به زمین فشار دهید و گلوت ها را در قسمت بالا فشار دهید.
- این وضعیت را برای 15 تا 30 ثانیه حفظ کنید. به حالت شروع برگردید و تکرار کنید.
- این حرکت را 10 تا 15 بار برای 2 تا 3 ست تکرار کنید.
آیا می‌توان از آسیب مرالژی پارستتیکا یا شرایط مشابه جلوگیری کرد؟
درک دلایل مرالژی پارستتیکا، و اصلاح آن‌ها در صورت امکان (به عنوان مثال، تغییر لباس تنگ، تغییر فعالیت‌های تشدید کننده روزانه، کار یا ورزش و دستیابی و حفظ تحرک و قدرت مناسب) بهترین روش‌ها برای جلوگیری از بسیاری از موارد مرالژی پارستتیکا است. پیشگیری از موارد دیگر، مانند مواردی که به علت آسیب دیدگی ناشی از تروما و ضربه ایجاد شده است، دشوارتر است.
