فاشیلیت پلانتار: درمان با فیزیوتراپی، کفی طبی، شاک ویو و ورزش

درد پاشنه یک درد شایع است. فاشیا، رباطی که از پاشنه تا انگشتان پا امتداد دارد، ممکن است در ورزشکاران، معلمان و پیشخدمت‌ها ملتهب یا پاره شود. کسانی که به طور مداوم روی یک سطح سخت راه می‌روند یا برای یک مسابقه دو به کف پای خود فشار وارد می‌کنند، در معرض ابتلا به فاشیلیت پلانتار قرار دارند. این عارضه می‌تواند به صورت درد خفیف یا یک درد تیز و شدید خود را نشان دهد. خوشبختانه یک سری درمان‌های خانگی وجود دارد که می‌تواند علائم آن را کاهش دهد. در این مقاله می‌توانید در مورد چگونگی پیشگیری و درمان فاشیلیت پلانتار اطلاعات بیشتری کسب کنید. درمان فاشیلیت پلانتار بدون هیچ گونه تغییر رفتار یا معالجه رفتاری بعید است. روش‌های درمانی خانگی را دنبال کنید و به توصیه‌های پزشک خود گوش دهید.

فاشیلیت پلانتار چیست؟

فاشیا پلانتار ملتهب – رباطی شبیه به لاستیک که از پاشنه تا انگشتان شما کشیده شده است – بسیار دردناک است. تصور کنید که با یک درد شدید در پاشنه پا، یک کوفتگی دردناک در کف پای خود و یا یک درد شدید لحظه‌ای که صبح‌ها هنگام برخورد کف پای شما با زمین ایجاد می‌شود، راه می‌روید. حال اگر این علائم را دارید، تصور کنید که همه دردهای شما در حال از بین رفتن یا ناپدید شدن است – این هم ممکن است اتفاق بیفتد.

پای طبیعی دارای 28 استخوان، 33 مفصل و بیش از 100 ماهیچه، تاندون و رباط است. فاشیا پلانتار قوس کف پای شما را پشتیبانی می‌کند، فشارها را جذب می‌کند (به کمک فنرهای اتومبیل خود فکر کنید)، و همچنین وزن شما را تحمل می‌کند. وقتی این رباط ملتهب شده یا به طور جزئی یا کامل پاره شود، درد اجتناب ناپذیر خواهد بود.

کلمه “فاشیلیت” به معنای “التهاب فاشیای عضله یا اندام” است، در حالی که “پلانتار” مربوط به کف پا است. سالانه دو میلیون بیمار برای بیماری فاشیلیت پلانتار درمان می‌شوند. این عارضه شایع‌ترین علت درد پاشنه است و به خصوص در ورزشکاران، به ویژه دوندگان بسیار اتفاق می‌افتد. تکرار حرکتی که به کف پای شما فشار وارد می‌کند، باعث آسیب زدن به بافت‌های آن می‌شود.

حدوداً یک نفر از هر 10 نفر گاهی اوقات در طول زندگی خود دچار فاشیلیت پلار می‌شوند. ورزشکاران پسر جوان و زنان چاق میانسال اغلب اوقات دچار این مشکل می‌شوند.

چه عواملی باعث ایجاد فاشیلیت پلانتار می‌شوند؟

فشار بیش از حد و آسیب‌های کششی، باعث التهاب و پارگی فاشیا پلانتار می‌شوند.

متأسفانه، برخی موارد علت قابل توجهی وجود ندارد. با این حال ممکن است در شرایط زیر احتمال ابتلا به فاشیلیت پلانتار افزایش یابد:

• قوس کف پای شما بلند یا صاف است.
• کفش‌هایی که شما می‌پوشید که از پای شما پشتیبانی نمی‌کند (به خصوص برای مدت طولانی بر روی یک سطح سخت).
• شما چاق هستید (70٪ از بیماران مبتلا به فاشیلیت پلانتار چاق هستند.)
• شما ورزشکار هستید.
• شما دو یا ورزش‌های پرشی انجام می‌دهید.
• شما روی یک سطح سخت کار یا ورزش می‌کنید.
• شما برای مدت زمان طولانی می‌ایستید.
• شما بدون کشش عضلات ساق پای خود ورزش می‌کنید.

علائم بیماری فاشیلیت پلانتار چیست؟

هر دو نوع درد خفیف و همچنین تیر کشیدن یا درد تیز توسط بیماران مبتلا به فاشیلیت پلانتار گزارش شده است. علائم بیماری فاشیلیت پلانتار عبارتند از:

• درد در کف پاشنه یا در نزدیکی آن.
• افزایش درد بعد از ورزش (نه در حین ورزش).
• درد در قوس کف پا.
• دردی که در صبح یا هنگام ایستادن بعد از نشستن طولانی مدت بدتر می‌شود.
• متورم شدن پاشنه.
• دردی که ماه‌ها ادامه دارد.
• سفت شدن تاندون آشیل. (80٪ مردم این علامت را گزارش می‌دهند.) تاندون آشیل شما عضلات ساق پا را به پاشنه متصل می‌کند.

آیا فاشیلیت پلانتار و خار پاشنه یکسان هستند؟

خیر. خار پاشنه و فاشیلیت پلانتار یکسان نیستند و خار پاشنه باعث فاشیلیت پلانتار نمی‌شود. خار پاشنه یک تکه اضافی از استخوان است که از پاشنه پا بیرون می‌زند در حالی که فاشیلیت پلانتار دردی است که در اثر التهاب یا پارگی میکروسکوپی فاشیا پلانتار ایجاد می‌شود. از بین بردن خار پاشنه، فاشیلیت مزمن را درمان نمی‌کند.

تشخیص

ارائه دهنده خدمات درمانی پس از اطلاع از سابقه پزشکی شما، معاینه جسمی پای شما را انجام می‌دهد. اگر فشار آوردن به فاشیا پلانتار باعث درد شود، مشخص می‌شود که فاشیلیت پلانتار علت اصلی درد شما است. اگر بلند کردن انگشتان پا برایتان دشوار است، یا احساس سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در کف پای خود دارید، باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا این‌ها علائم خطر فاشیلیت پلانتار هستند.

پزشکان سؤالاتی خواهند پرسید از قبیل “آیا صبح‌ها درد شما بدتر است؟” و “آیا درد معمولاً در طول روز و با استفاده از پا کاهش می‌یابد؟” این پاسخ‌ها و سایر پاسخ‌های مثبت به سوالات به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهند که آیا فاشیلیت پلانتار شما از نوع مزمن است یا خیر.

بخشی از تشخیص فاشیلیت پلانتار شامل روند حذف است. هنگام گزارش درد پا از سوی بیمار، بسیاری از بیماری‌ها در نظر گرفته می‌شوند مانند: شکستگی، شکستگی استرسی، تاندونیت، آرتروز، گرفتگی عصب یا کیست در پاشنه. برای تعیین سایر دلایل احتمالی، ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است آزمایشات تصویربرداری را سفارش دهد از جمله:

• اشعه ایکس
• اسکن استخوان.
• سونوگرافی.
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI).

درمان فاشیلیت پلانتار

اگر درد فاشیلیت پلانتار شما بعد از دو هفته از بین نرفت، به ارائه دهنده خدمات درمانی خود مراجعه کنید. اگر علائم شما بعد از 6-8 هفته بهبود نیافت، دوباره او را ملاقات کنید.

به طور کلی، هرچقدر علائم مدت بیشتری ادامه پیدا کنند و درد شما شدیدتر باشد، درمان نیز ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد. علاوه بر این، ورزشکارانی مانند دونده‌های کراس کشور یا ماراتن ممکن است به دوره درمان طولانی‌تری نیاز داشته باشند. گزینه‌های درمانی فاشیلیت پلانتار شامل موارد زیر است:

حرکات کششی و فیزیوتراپی

كشش يكي از بهترين روش‌هاي درمانی بيماري فاشیلیت پلانتار است. حرکات کششی باید روی فاشیا پلانتار و تاندون آشیل متمرکز باشند. یک فیزیوتراپیست می‌تواند تمرینات کششی مناسب را به شما آموزش دهد تا بتوانید در روز چندین بار در خانه آن‌ها را تکرار کنید. در کنار کشش، ورزش نیز می‌تواند عضلات پای شما را تقویت کرده و به ثبات مچ پا کمک کند.

یخ و دارو

استفاده از یخ چند بار در روز می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را نیز به شما توصیه کند.

استراحت، اصلاح فعالیت و کفی طبی

این موارد به شما کمک می‌کنند تا در حالی که فاشیا پلانتار شما در حال بهبودی است، حداقل تا حدی وزن و استرس را از پای خود دور نگه دارید. پزشک شما ممکن است ترکیبی از موارد زیر را توصیه کند:

• یک سطح تمرینی با قابلیت جذب شوک بیشتر برای خود تهیه کنید
• یک کفش دارای ساپورت قوس پا تهیه کنید یا کاپ پاشنه یا سایر کفی‌های طبی را امتحان کنید
• برای حمایت از عضلات و رباط‌ها از چسب‌های ورزشی روی پای خود استفاده کنید
• برای ادامه کشش پای خود در حین خواب، از اسپلینت‌های شبانه استفاده کنید
• فاصله و مدت زمان پیاده روی یا دویدن را کاهش دهید
• به جای پریدن یا دویدن، شنا یا دوچرخه سواری را امتحان کنید

شاک ویو تراپی

این روش درمانی مبتنی بر انتقال امواج شوک با انرژی پایین یا پرانرژی به یک منطقه خاص است. شاک ویو باعث ایجاد ترومای میکروسکوپی می‌شود که یک واکنش ترمیمی در بدن ایجاد می‌کند. تصور می‌شود که این فرایند به بهبودی فاشیا پلانتار کمک می‌کند.

تزریق استروئید

در بیشتر موارد، فاشیلیت پلانتار بعد از چند ماه کشش بهبود می‌یابد. اگر علائم شما بعد از دو ماه درمان همچنان ادامه داشته باشد، پزشک ممکن است تزریق استروئید را برای کاهش التهاب شما توصیه کند.

رکود گاستروکنمیوس

جراحی به ندرت برای فاشیلیت پلانتار استفاده می‌شود اما در موارد شدید یک گزینه درمانی ضروری است. عمل جراحی برای فاشیلیت پلانتار، رکود گاستروکنمیوس یا آزادسازی گاستروکنمیوس نامیده می‌شود. هدف این جراحی افزایش طول تاندون گاستروک است که بخشی از تاندون آشیل می‌باشد. ارتباط مشخصی بین تنش در تاندون آشیل و تنش در فاشیا پلانتار وجود دارد. این عمل جراحی ممکن است برای بیمارانی که دچار انقباض اکواینوس هستند- سفتی در عضلات ساق پا و تاندون‌ها که منجر به عدم توانایی در نگه داشتن پا در حالت خنثی می‌شود (زاویه 90 درجه در پا) توصیه شود.

چگونه می‌توان خطر ابتلا به فاشیلیت مزمن در آینده را کاهش داد؟

• قوس کف پای خود را ببندید.
• وزن سالم خود را حفظ کنید.
• کفش مناسب بپوشید، به خصوص کفش‌هایی که قوس پا و پاشنه شما را پشتیبانی می‌کنند و پاشنه کوتاه تا متوسط دارند.
• قبل از ورزش بدن خود را گرم و بعد از ورزش سرد کنید.
• از دویدن یا راه رفتن روی سطوح سخت خودداری کنید.
• اگر در پاهای خود درد احساس می‌کنید استراحت، یخ، فشرده سازی و بالا بردن پا را امتحان کنید.

سوالات متداول

آیا فاشیلیت پلانتار باعث ایجاد درد در انگشتان پا می‌شود؟

هر از گاهی. اما این یک علامت شایع نیست.

آیا فاشیلیت پلانتار باعث ایجاد درد در ساق پا می‌شود؟

درد در ساق پا معمولاً از سفتی شدید عضلات ناشی می‌شود. اگر ماهیچه‌های ساق پای شما سفت باشند، این امر منجر به وارد شدن فشار مضاعفی بر فاشیلیت پلانتار می‌شود. اما فاشیلیت پلانتار به خودی خود باعث درد عضله ساق پا نمی‌شود.

آیا فاشیلیت پلانتار باعث ایجاد درد در مچ پا می‌شود؟

فاشیلیت پلانتار باعث ایجاد درد در کف پا می‌شود اما گاهی اوقات اگر عصبی را تحریک کند، این درد می‌تواند تا مچ پای شما نیز منتشر شود.

آیا فاشیلیت پلانتار باعث درد کمر می‌شود؟

مبتلایان به فاشیلیت پلانتار ممکن است درد کمر را نیز تجربه کنند. معلوم نیست چه چیزی باعث ایجاد کمردرد می‌شود. شاید کمر درد شما در واقع ناشی از تغییر وضعیت بدنتان و راه رفتنتان باشد زیرا سعی می‌کنید با تغییر وضعیت خود از فشار آوردن کامل بر روی پای خود و در نتیجه از درد جلوگیری کنید. هرگونه تغییر در نحوه توزیع وزن بدن، نحوه استفاده از عضلات اطراف مفصل ران و پا را تغییر می‌دهد و می‌تواند باعث فشار عضلانی و درد در کمر شما شود.

آیا فاشیلیت پلانتار باعث آرتریت می‌شود؟

ممکن است استخوان‌های کف پای شما دچار آرتریت شوند، اما آرتریت به دلیل ابتلا به فاشیلیت پلانتار ایجاد نمی‌شود.

در صورت ابتلا به فاشیلیت پلانتار چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟

وقتی برای اولین بار در صبح از رختخواب خود خارج می‌شوید و بعد از نشستن به مدت طولانی، باید انتظار بدترین درد را داشته باشید. انتظار داشته باشید که با ورزش‌های پر برخورد درد شدید شما بدتر شود، اما به یاد داشته باشید که در بیشتر موارد در صورت دنبال کردن برنامه درمانی خود، این مشکل شما دائمی نخواهد بود. انتظار داشته باشید که برای کاهش علائم، نیاز به تغییر برخی از رفتارهای خود داشته باشید.

چه مدت به فاشیلیت پلانتار مبتلا خواهم بود؟

بیش از 90٪ از بیماران مبتلا به فاشیلیت پلانتار فقط با استفاده از درمان‌های خانگی در 10 ماه بهبود می‌یابند.

اگر دلیل اصلی ابتلا به بیماری فاشیلیت پلانتار شما چیزی است که نمی‌توانید آن را برطرف کنید، برای مثال اگر کف پای شما صاف است، بهبود دائمی آن مشکل است. با درمان‌های خانگی و پیروی از توصیه‌های ارائه دهنده خدمات درمانی، با علائم خود مبارزه کنید.

آیا کاهش وزن باعث بهبود فاشیلیت پلانتار من خواهد شد؟

بله! وزن کمتر به معنای فشار کمتر بر فاشیای ملتهب یا پاره شده شما است.