کشاله ران به ناحیه ای گفته میشود که بین ران و شکم قرار دارد و درد این ناحیه میتواند به علت اختلالات مرتبط با قسمت پایین شکم، ناحیه تناسلی، عضله نزدیک کننده مبنایی، مفصل ران، قسمت فوقانی و پرینه به وجود بیاید. از آنجا که اختلالات زیادی میتوانند باعث بروز درد کشاله ران شوند معمولاً پزشکان برای تشخیص علت درد این ناحیه به چالش کشیده میشوند. برخی از علل بروز درد کشاله ران عبارتند از آسیب دیدگی ناشی از ورزش، اختلالات پزشکی و ناهنجاریهای اندام داخلی. در این مقاله قصد داریم اطلاعات لازم در خصوص در کشاله ران در زنان و مردان را توضیح دهیم. این مقاله به بررسی روشهای درمانی موجود برای بهبود درد کشاله ران و زمان مراجعه به پزشک نیز پرداخته است.
درد کشاله ران در زنان و مردان علت های متفاوتی دارد و برایساس علت درد، برنامه درمانی برای هر فرد متفاوت است. متخصصین مرکز جامع توانبخشی امید بعد از معاینه بالینی بیمار و انجام عکسبرداری های لازم و تشخیص علت دقیق درد کشاله ران، برنامه درمانی مناسب با رویکرد پلکانی را تجویز می کنند. درمان در این رویکرد با روش های ساده مانند دارو، ورزش و فیزیوتراپی آغاز میشود و در صورت لزوم درمان های پیچیده تر تجویز خواهند شد.
علت درد کشاله ران
درد کشاله ران در زنان
برخی از علل درد کشاله ران مختص زنان است که در بخش زیر به طور دقیق به آنها اشاره خواهیم کرد.
کیست تخمدان
کیست تخمدان در زنانی که در دوران قبل از یائسگی قرار دارند بسیار شایع از که در این اختلال تودههایی که معمولاً خوش خیم هستند درون تخمدان رشد میکنند اما گاهی اوقات ممکن است سرطانی شوند و ریسک بدخیم بودن آنها با بالا رفتن سن افزایش پیدا میکند. ممکن است بیمار به طور ناگهانی دچار درد شدید و یک طرفه شود که از ناحیه کشاله ران احساس میگردد. برخی از بیماران دچار تهوع و استفراغ نیز میشوند و در صورتی که کیست بدخیم شده باشد خود بیمار متوجه خواهد شد. برخی از علائمی که بیمار با آن مواجه میشود به شرح زیر میباشند:
- کاهش وزن
- نفخ مداوم شکم
- احساس پری شکم
- درد لگن یا شکم
- تکرر ادرار یا نیاز به دفع فوریتی ادرار
در مواردی که کیست تخمدان کوچکتر از ۵ سانتیمتر است میتواند به طور خود به خود از بین برود اما گاهی اوقات کیست بزرگ است و باعث بروز درد میشود که بیمار باید از داروی مسکن استفاده نماید. در برخی مواقع نیز انجام عمل جراحی ضروری است. در مواردی که بیمار در دوران پس از یائسگی به سر میبرد یا آن که علائم زیر را دارد انجام عمل جراحی ضرورت خواهد یافت:
- کیست از بین نرفته باشد.
- بزرگتر شده باشد.
- باعث بروز درد شده باشد.
درد کشاله ران ناشی از بارداری
برخی از زنان در دوران بارداری دچار درد کشاله ران میشوند. محققان در یک تحقیق به بررسی احتمال بروز واریکوسل در زنان باردار پرداخته اند. این اختلال معمولا در سمت راست بدن به وجود میآید اما گاهی اوقات احتمال بروز آن در دو طرف وجود خواهد داشت. واریکوسل رباط ناحیه شکم شبیه فتق ناحیه واژن است که پزشک به منظور کنترل درد حاصل از آن به بیمار داروی مسکن خواهد داد. این اختلال معمولاً بدون نیاز به مداخلات پزشکی برطرف میشود اما گاهی اوقات پس از بارداری بهبود پیدا نمیکند و بیمار به انجام عمل جراحی نیاز خواهد داشت.
درد کشاله ران در مردان
برخی از اشکال درد کشاله ران مختص آقایان است که در بخش زیر به آنها اشاره میکنیم.
التهاب اپیدیدیم و ارکیتیس
اپی دیدیمیت به معنای التهاب اپیدیدیم است و ارکیتیس به معنای التهاب بیضهها میباشد. برخی از علائم مرتبط با التهاب اپیدیدیم و بیضه عبارتند از درد بیضه، علائم و نشانههای عفونت مجاری ادراری، تب، تورم و حساسیت اپیدیدیم. مهمترین علامت این اختلالات درد بیضه است که از قسمت پشت یک بیضه شروع میشود و میتواند کل بیضه و کشاله ران را نیز درگیر نماید. در این شرایط پوست بیضه سفت، حساس، ملتهب و داغ به نظر میرسد.
پیچ خوردگی بیضه
مردانی که دچار پیچ خوردگی بیضه میشوند درد شدید و ناگهانی را در بیضههای خود احساس میکنند که پزشکان پیچ خوردگی بیضه را یک وضعیت اورژانسی تلقی میکنند. بیمار به غیر از درد شدید دچار علائم دیگری نیز میشود که عبارتند از تهوع و استفراغ یا تب و مشکلات ادراری. پیچ خوردگی بیضه یک وضعیت اورژانسی است و بیمار به انجام عمل جراحی نیاز دارد.
سایر علل درد بیضه
سایر علل درد بیضه به شرح زیر میباشد:
آسیب دیدگی ناشی از ورزش
آسیب دیدگی کشاله ران حدود ۲ تا ۵ درصد از انواع آسیب دیدگیهای ورزشی را به خود اختصاص میدهد که معمولاً احتمال بروز این اختلالات حدود ۱۵ تا ۳۱ درصد است. آسیب دیدگی کشاله ران در افرادی بیشتر به وجود میآید که به انجام آن دسته از فعالیتهای ورزشی میپردازند که با تغییر ناگهانی سرعت و مسیر و همچنین ضربه زدن همراه است. کشیدگی عضله اداکتور یکی از علل شایع درد کشاله ران در ورزشکاران است که بیشتر در افرادی که به انجام برخی از فعالیتهای ورزشی از قبیل فوتبال، فوتبال آمریکایی، هاکی، بیسبال و تنیس میپردازند رخ میدهد.
آسیب دیدگی کشاله ران در ورزشکارانی که به انجام کاراته، اسکی اسب سواری میپردازند بیشتر رخ میدهد. افرادی که دچار کشیدگی عضله اداکتور میشوند هنگام دست زدن به عضله آسیب دیده و حرکت دادن پا به سمت قسمت میانی بدن درد زیادی را احساس میکنند. در این شرایط معمولاً پزشک استراحت کردن، استفاده از کمپرس یخ، مصرف قرص مسکن، استفاده از بانداژ فشاری و فیزیوتراپی را توصیه میکند. توانبخشی شامل حرکات کششی به منظور بهبود دامنه حرکات بدن و همچنین بازگشت تدریجی به عرصه ورزش است. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد کشیدگی شدید پا معمولاً حدود ۴ تا ۸ هفته طول میکشد تا به طور کامل بهبود پیدا کند و دوران بهبود کشیدگی مزمن نیز چند ماه طول خواهد کشید.
فتق ورزشی
فتق ورزشی یا فتق ناشی از ورزش کردن در واقع یک فتق نیست. این اختلال زمانی به وجود میآید که تاندونهایی که به لگن بیمار متصل هستند دچار پارگی شده باشند. انجام دادن فعالیت ورزشی سنگین و حرکات تکراری از قبیل چرخش لگن در هنگام اسکی، دویدن، بازی فوتبال، راگبی و فوتبال آمریکایی ریسک بروز این اختلال را افزایش میدهد. در ابتدا از روشهای غیر جراحی از قبیل استراحت کردن، استفاده از کمپرس یخ، فیزیوتراپی و داروهای ضد التهاب استفاده میشود اما در موارد شدید انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود.
فتق کشاله ران
فتق کشاله ران به وضعیتی گفته میشود که محتویات شکم از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به سمت بیرون هدایت میشود. این اختلال میتواند در هر طرف از کشاله ران رخ دهد و با علائمی از قبیل احساس توده در ناحیه ران و قسمت پایین شکم، احساس توده در بیضه آقایان و احساس درد و ناراحتی یا سوزش و سنگینی در ناحیه کشاله ران همراه شود. در صورتی که شما با مشکلاتی که به شرح زیر میباشند مواجه شده اید باید فوراً به پزشک مراجعه نمایید:
- توده ای که نسبت به قبل بزرگتر شده است.
- توده ای که دیگر به درون شکم برنمیگردد.
- تب
- تغییر رنگ پوست به قرمز، ارغوانی یا تیره
- درد شدید و ناگهانی
- درد شکم
- نفخ شکم
- تهوع
- استفراغ
این علائم نشان دهنده گیر افتادگی فتق میباشند و در مواردی که بیمار درد بسیار زیادی داشته باشد پزشک انجام عمل جراحی را توصیه خواهد کردـ
سنگ کلیه
افرادی که دچار سنگ کلیه هستند با درد ناحیه کشاله ران و خون در ادرار مواجه میشوند و برخی دیگر نیز دچار درد شکمی و پهلو میشوند. درد لابیا در زنانی که سنگ کلیه دارند و درد بیضه در مردان شایع است. درد مرتبط با سنگ کلیه معمولاً به صورت شدید و تیر کشنده احساس میشود و برخی از بیماران دچار تهوع و استفراغ نیز خواهند شد.
تورم غدد لنفاوی
برخی از افراد به علت التهاب دچار تورم غدد لنفاوی میشوند. در مواردی که عفونت باکتریایی و ویروسی یا قارچی منتشر میشوند و غدد لنفاوی متورم خواهند شد. افراد مختلف با توجه به نوع عفونت و علائم متفاوتی را تجربه خواهند کرد. معمولاً غدد لنفاوی در اطراف نقاط عفونی دچار تورم میشوند و گاهی اوقات نیز عفونت از طریق خون به سایر نقاط بدن حرکت میکند که در این شرایط غدد لنفاوی متفاوت بدن متورم خواهند شد.
از آنجایی که در ناحیه کشاله ران غدد لنفاوی متفاوتی وجود دارد التهاب آنها میتواند یکی از علل بروز درد کشاله ران باشد. در صورتی که شما تصور میکنید به علت عفونت دچار درد کشاله ران شده اید باید به پزشک مراجعه کنید تا پس از ارزیابی شما بتواند درمان لازم را شروع نماید. معمولاً پزشک با توجه به عامل ایجاد کننده عفونت برنامه درمان را شروع میکند که شامل مصرف آنتی بیوتیک، مصرف داروهای مسکن، تجویز دارو برای کنترل تورم و تخلیه غدد لنفاوی به ویژه در مواردی که عفونت درون آنها تجمع یافته است.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که بیمار دچار درد شدید و مداوم کشاله ران باشد یا آنکه درد به سایر نقاط بدن از قبیل کمر یا بیضهها انتشار یافته است مراجعه به پزشک کاملاً ضروری میباشد. افرادی که دچار درد کشاله ران هستند در صورت بروز علائمی از قبیل تهوع و استفراغ، تب و لرز، وجود ادرار درون خون، کاهش بی دلیل وزن بدن یا تکرر ادرار به مراجعه فوری به پزشک نیاز دارند. هر فردی که بدون دلیل دچار درد میباشد باید به پزشک مراجعه کند تا علت بروز آن مشخص گردد و پزشک فرآیند درمان را آغاز نماید.
درد کشاله ران چگونه تشخیص داده میشود؟
افرادی که دچار درد کشاله ران هستند باید به پزشک مراجعه کنند تا پزشک بتواند با توجه به انجام معاینات جسمانی و بررسی سابقه پزشکی شما به بررسی مشکلاتی از قبیل التهاب، ناپایداری مفصل و درد ناشی از فتق بپردازد. برخی از پزشکان نیز درخواست انجام تستهای آزمایشگاهی از قبیل آزمایش ادرار یا عکسبرداری از طریق اشعه ایکس یا سی تی اسکن را میدهند.
درمان درد کشاله ران
فرایند درمان هر بیمار با توجه به علت بروز درد کشاله ران متفاوت خواهد بود.
استراحت کردن
استراحت کردن و اجتناب از انجام فعالیتهایی که باعث بدتر شدن مشکل بیمار میشود از قبیل فعالیت جسمانی سنگین که با تغییر ناگهانی سرعت و مسیر همراه است یا فعالیتهایی که با فاصله گرفتن پا از بدن همراه میباشند بهبود بیمار کمک خواهند کرد.
استفاده از کمپرس یخ
شما باید به مدت ۲۰ دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید و آن را روی ناحیه دردناک بدن خود قرار دهید. به منظور استفاده از کمپرس یخ باید مقداری یخ را درون یک کیسه پلاستیکی بریزید سپس آن را درون یک تکه پارچه گذاشته و روی کشاله ران خود قرار دهید. از قرار دادن مستقیم یخ روی پوست خود اجتناب کنید زیرا باعث سوختگی پوست خواهد شد.
ورزش کردن
ورزش کردن و مهم ترین بخش از فرآیند توانبخشی پس از آسیب دیدگی است و متخصص فیزیوتراپی تمرینات ورزشی مناسب را به شما آموزش خواهد داد تا به تدریج بهبود پیدا کنید و بتوانید به عرصه ورزش برگردید.
فیزیوتراپی برای درد کشاله ران شامل چه مواردی است؟
تحقیقات نشان داده که فیزیوتراپی با تاثیرات مثبت در درمان درد کشاله ران همراه است و اکثر افرادی که دچار این اختلال هستند با گذر زمان بهبود پیدا میکنند. متخصص فیزیوتراپی به شما کمک میکند دردتان کنترل شود و بتوانید مجدداً به انجام فعالیت ورزشی دلخواه خود برگردید و نکات مرتبط با جلوگیری از بروز آسیب دیدگی را به شما گوشزد میکند و تمرینات ورزشی مخصوص تقویت عضلات شکم و ران و همچنین بهبود دامنه حرکات ران را آموزش خواهد بود. برخی از مدالیتههای درمانی که در فیزیوتراپی مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر میباشند:
- ماساژ درمانی شامل روشهای مختلف است که با اعمال فشار بر روی بافت سطحی همراه است تا امکان دسترسی به ساختارهای عمیق بدن فراهم شود. از ماساژ درمانی به منظور افزایش گردش خون، کاهش تورم، کاهش اسپاسم عضله و تسریع فرایند ترمیم بافت استفاده میشود.
- برکت در آوردن مفصل و بافت نرم به کمک حرکات دست باعث میشود که درد بیمار کاهش پیدا کند و بافتهای بدن به خوبی روی یکدیگر بلغزند.
- اولتراسوند تراپی روشی است که امواج صدا را به بافتهای بدن ارسال میکند تا واکنش شیمیایی را ایجاد نموده و باعث تسریع روند بهبود شود. برای درک بهتر عملکرد التراسوند تراپی میتواند لوله آزمایش را در نظر بگیرید که با تکان دادن آن سرعت انجام واکنش شیمیایی افزایش پیدا میکند. اولتراسوند تراپی باعث کاهش اسپاسم بافت و تسریع فرآیند بهبود میشود که در نهایت منجر به تسکین درد خواهد شد.
- اینترفرنشال تراپی روشی است که از یک جریان الکتریکی خفیف برای تحریک بافت استفاده میکند. از فرکانسهای مختلف جریان الکتریکی به منظور تسکین درد، تحریک عضله و عصب، افزایش گردش خون و کاهش التهاب استفاده میشود.
- طب سوزنی یکی از روشهای درمانی چینی است که سابقه کاربرد طولانی دارد و میتواند باعث افزایش یا کاهش جریان انرژی در نقاط خاصی از بدن شود و به تسکین درد و تسریع روند بهبود کمک نماید.
- در برخی موارد که محدود کردن دامنه حرکات یک ناحیه ضروری است پزشک استفاده از چسب را توصیه خواهد کرد.
- آنالیز مکانیک پا و ساختار آن در هنگام دویدن و راه رفتن و اصلاح آن میتواند به کنترل درد کمک نماید.
آیا میتوان از بروز آسیب دیدگی یا بیماری کشاله ران جلوگیری کرد؟
شما میتوانید از نکات زیر به منظور جلوگیری از کشیدگی کشاله ران استفاده کنید:
- به تدریج و فعالیت ورزشی خود را افزایش دهید و از انجام حرکات ناگهانی خودداری کنید. از تحت فشار قرار دادن بدن خود اجتناب نمایید.
- همیشه قبل از شروع فعالیت ورزشی یا فعالیت جسمانی سنگین بدن خود را گرم کنید و پس از آن نیز از سرد کردن بدن غافل نشوید.
- به طور مداوم با انجام تمرینات ورزشی تقویتی و تمرینات مخصوص انعطاف پذیری بپردازید تا بدن شما در حالت ایده آل قرار بگیرد.
- به تقویت عضلات داخلی ران و کشاله ران خود بپردازید.
- همیشه از کفش مناسب استفاده کنید.
- از روشهای صحیح برای برداشتن اشیا استفاده نمایید.
متخصص فیزیوتراپی میتواند اطلاعات بهتر و بیشتری را با توجه به شرایط شما ارائه دهد تا از آسیب دیدگی بدن جلوگیری گردد.