درمان شکستگی استخوان ران پا با فیزیوتراپی، ورزش و ماساژ ران

استخوان ران شما (استخوان فمور) طولانی‌ترین و قدرتمندترین استخوان در بدن شما است. از آنجا که استخوان ران بسیار قوی است، معمولاً برای شکستن آن نیرویی بسیار زیادی لازم است. به عنوان مثال تصادف وسایل نقلیه موتوری یکی از عوامل اصلی شکستگی استخوان ران است. قسمت طولانی و راست استخوان فمور، شافت فمورال نامیده می‌شود. هنگامی که در هر قسمتی از طول این استخوان شکستگی وجود داشته باشد، به آن شکستگی شافت فمورال گفته می‌شود. فیزیوتراپیست برای سرعت بخشیدن به فرایند بهبودی شما یک برنامه درمانی طراحی می‌کند. این برنامه شامل تمرینات و ورزش‌هایی است که باید در خانه انجام دهید تا به شما در بازگشت به فعالیت‌های روزمره زندگی خود کمک کنند.

انواع شکستگی‌های شافت فمورال

شکستگی‌های استخوان فمور بسته به نیرویی که باعث بروز شکستگی می‌شود، بسیار متفاوت هستند. ممکن است قطعات شکسته استخوان صاف قرار گرفته باشند (شکستگی ثابت) یا خارج از تراز قرار گرفته باشند (شکستگی جابجا شده)؛ ممکن است پوست اطراف شکستگی هیچ آسیبی ندیده باشد (شکستگی بسته) یا استخوان پوست را سوراخ کند (شکستگی باز).

پزشکان با استفاده از سیستم‌های طبقه بندی، شکستگی‌ها را برای یکدیگر توصیف می‌کنند. شکستگی‌های استخوان فمور، بسته به موارد زیر طبقه بندی می‌شوند:

• محل شکستگی (شافت فمورال به سه قسمت تقسیم می‌شود: دیستال میانی پروکسیمال)
• الگوی شکستگی (به عنوان مثال استخوان می‌تواند در جهت‌های مختلفی دچار شکستگی شود، مانند ضربدری، طولی یا شکستگی از وسط)
• اینکه آیا پوست و عضلات اطراف استخوان در اثر آسیب دیدگی پاره شده‌اند یا خیر.

شایعترین انواع شکستگی شافت فمورال عبارتند از:

• شکستگی عرضی. در این نوع از شکستگی، شکستگی یک خط افقی صاف است که در عرض استخوان شافت فمورال اتفاق افتاده است.
• شکستگی اریب. این نوع از شکستگی، دارای یک خط زاویه دار در استخوان شافت است.
• شکستگی حلزونی. خط این شکستگی، مانند نوارهای روی یک آبنبات چوبی، به صورت مدور در اطراف استخوان شافت فمورال ایجاد می‌‌شود. وارد شدن یک نیروی چرخشی به استخوان ران باعث بروز این نوع از شکستگی می‌شود.
• شکستگی خرد شده. در این نوع از شکستگی، استخوان به سه یا چهار قطعه تقسیم شده است. در بیشتر موارد تعداد قطعات استخوان بسته به نیروی لازم برای شکستگی استخوان، متفاوت است.
• شکستگی باز. اگر یک استخوان به شکلی شکسته باشد که قطعات استخوانی باعث بیرون زدگی پوست شوند یا در ناحیه شکستگی روی پوست یک زخم ایجاد کنند، به آن شکستگی باز یا شکستگی مرکب گفته می‌شود. شکستگی‌های باز اغلب به عضلات احاطه کننده استخوان، تاندون‌ها و رباط‌ها آسیب بیشتری وارد می‌کنند. در این شکستگی‌ها خطرات جانبی بسیار بیشتری – به خصوص خطر عفونت- وجود دارد و مدت زمان بیشتری برای بهبودی آن نیاز است.

علت

شکستگی‌های شافت فمورال در افراد جوان، غالباً ناشی از برخورد نوعی انرژی بسیار زیاد است. شایع‌ترین علت شکستگی استخوان شافت فمورال، تصادف با موتور یا موتورسیکلت است. برخورد با اتومبیل در هنگام پیاده روی، سقوط از ارتفاع بسیار بلند و آسیب ناشی از شلیک گلوله، از دلایل رایج دیگر این شکستگی می‌باشند.

یک حادثه با نیروی کمتر، مانند سقوط از پله ها نیز ممکن است باعث شکستگی شافت فمورال در افراد جوانی که استخوان‌های ضعیف‌تری دارند، شود.

 علائم

شکستگی شافت فمورال معمولاً باعث درد فوری و شدید می‌شود. شما به هیچ وجه قادر به گذاشتن وزن روی پای آسیب دیده نخواهید بود و شکل آن ممکن است تغییر پیدا کند یا کوتاه‌تر از پای دیگر باشد یا دیگر صاف نباشد.

عوارض

شکستگی شافت فمورال می‌تواند باعث آسیب و عوارض بیشتری نیز شود:

• انتهای استخوان‌های شکسته شده اغلب تیز است و می‌تواند باعث پارگی یا برش رگ‌های خونی و اعصاب اطراف آن شود؛ اگرچه این عارضه بسیار نادر است.
• ممکن است باعث ایجاد سندروم کمپارتمان حاد شود. سندروم کمپارتمان، وضعیت دردناکی است که هنگامی که فشار درون عضلات به سطح خطرناکی می‌رسد، ایجاد می‌شود. این فشار می‌تواند جریان خون را کاهش داده و از رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به سلول‌های عصبی و عضلانی جلوگیری کند. این امر ممکن است باعث ناتوانی دائمی شود؛ مگر آن که فشار به سرعت برداشته شود. این وضعیت، جراحی فوری می‌طلبد. در طی عمل جراحی، جراح شما برای کاهش فشار برش‌هایی در پوست و پوشش عضلات ایجاد می‌کند.
• شکستگی‌های باز باعث قرار گرفتن استخوان در معرض محیط بیرونی می‌شوند. حتی اگر هم استخوان و عضلات در جراحی کاملاً تمیز شوند، باز هم احتمال عفونی شدن استخوان وجود دارد. درمان عفونت استخوان بسیار دشوار است و اغلب به جراحی‌های متعدد و مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک نیاز دارد.
• گاهی اوقات بر اثر شکستگی شافت فمورال، رباط‌های اطراف زانو آسیب می‌بینند. اگر پس از عمل جراحی زانو درد دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

تشخیص

سابقه پزشکی و معاینه جسمانی

مهم است که پزشک شما درباره چگونگی صدمه دیدن پای شما و مشخصه‌های شکستگی اطلاع داشته باشد. به عنوان مثال اگر این شکستگی در تصادف رانندگی اتفاق افتاده است، دانستن این که با چه سرعتی رانندگی می‌کردید، راننده بودید یا مسافر، کمربند ایمنی خود را بسته بودید یا خیر و کیسه‌های هوا فعال شده‌اند یا نه، به پزشک شما کمک می‌کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کنند تا درباره چگونگی آسیب دیدگی شما و احتمال بروز آسیب در نواحی دیگر ، تشخیص کامل تر و بهتری بدهد.

همچنین مهم است که پزشک شما بداند مشکلات سلامتی دیگری نیز دارید یا خیر؛ مشکلاتی مانند فشار خون بالا، دیابت، آسم یا آلرژی. پزشک همچنین درباره مصرف دخانیات یا هر گونه داروی خاصی از شما سوال می‌پرسد.

پزشک شما پس از صحبت کردن درباره آسیب و سابقه پزشکی، معاینه دقیق انجام می‌دهد. او وضعیت عمومی شما را ارزیابی کرده و سپس روی پای شما تمرکز می‌کند. پزشک شما در معاینه به دنبال موارد زیر می‌گردد:

• تغییر شکل مشخص پا یا ران (زاویه غیر معمول، پیچ خوردگی یا کوتاه شدن پا)
• شکاف یا پارگی در پوست
• کبودی
• قطعات استخوانی که ممکن است به پوست فشار وارد کنند.

پس از معاینه بصری ، پزشک شما ران و پای شما را لمس می‌کند و به دنبال بدشکلی‌های غیر طبیعی می‌گردد و سفتی پوست و عضلات اطراف ران را بررسی می‌کند. او همچنین نبض شما را خواهد گرفت. اگر شما هوشیار باشید، پزشک شما احساس و حرکت پاهای شما را نیز آزمایش خواهد کرد.

آزمایش‌های تصویربرداری

آزمایشات تصویربرداری اطلاعات بیشتری را درباره آسیب‌دیدگی به پزشک شما ارائه می‌کنند.

اشعه ایکس: عکسبرداری با اشعه ایکس رایج‌ترین روش بررسی شکستگی است که تصاویر واضحی از استخوان‌ها را فراهم می‌کند. اشعه ایکس می‌تواند نشان دهد که یک استخوان سالم است یا شکسته! این نوع از عکسبرداری همچنین می‌تواند نوع شکستگی و محل آن در استخوان ران را نشان دهد.

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): اگر پزشک شما پس از بررسی عکس‌های گرفته شده با اشعه ایکس همچنان به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشد، ممکن است انجام CT اسکن را تجویز کند. CT اسکن نشان دهنده تصاویر مقطعی از اندام‌های شما است و می‌تواند درباره شدت شکستگی اطلاعات ارزشمندی به پزشک ارائه کند. به عنوان مثال بعضی اوقات خطوط شکستگی در تصاویر اشعه ایکس بسیار باریک هستند و مشاهده آن‌ها مشکل است. CT اسکن می‌تواند به پزشک در دیدن واضح‌تر خطوط شکستگی کمک کند.

درمان شکستگی استخوان ران پا با فیزیوتراپی

اگر شما از شکستگی استخوان فمور رنج می‌برید، می توانید از خدمات ماهرانه یک فیزیوتراپیست بهره مند شوید. فیزیوتراپیست شما می‌تواند به شما کمک کند تا دامنه طبیعی حرکات، قدرت و تحرک کاربردی خود را پس از شکستگی مجدداً به دست بیاورید. بنابراین فیزیوتراپی و توانبخشی پس از شکستگی چه نتیجه‌ای به همراه دارد؟

اگر قبلا دچار آسیب‌دیدگی شکست استخوان شده باشید، ممکن است درک کنید که این آسیب چقدر دردناک است! برای اطمینان از بهبودی مناسب و تراز صحیح استخوان شکسته، به مراقبت پزشکی فوری نیاز است.

استخوان شما پس از شکستگی توسط یک پزشک تنظیم یا ریداکشن خواهد شد. این استخوان می‌تواند به صورت دستی انجام شود. برای شکستگی‌های جدی‌تر ممکن است به یک عمل جراحی نیاز باشد که ریداکشن و تثبیت داخلی باز ‏(ORIF) نامیده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تمام قطعات استخوان به درستی در جای خود قرار می‌گیرند و به درستی بهبود پیدا می‌کنند.

معمولاً پس از شکستگی برای اطمینان از بهبودی مناسب، استخوان باید ثابت یا بی‌حرکت شود. این کار معمولاً با استفاده از آتل یا گچ انجام می‌شود. درباره شکستگی‌های ساده ممکن است پزشک شما تصمیم بگیرد از یک آتل متحرک استفاده کند تا امکان حرکت اندک در اطراف ناحیه مفصل ایجاد شود. پس از بروز یک شکستگی پیچیده یا انجام عمل ORIF ، ممکن است مجبور به استفاده از گچ یا آتلی شوید که ثابت است و نمی‌توان آن را درآورد. اگر دچار شکستگی شانه یا بازو شده باشید ممکن است لازم باشد برای بی‌تحرک کردن بازو از یک اسلینگ استفاده کنید. برای آگاهی کامل از آنچه که از شما انتظار می‌رود برای ثابت نگه داشتن اندام دچار شکستگی انجام دهید، با پزشک مشورت کنید.

ممکن است پس از بروز شکستگی برای شما فیزیوتراپی تجویز شود تا اطمینان حاصل شود که در سریع‌ترین زمان ممکن به عملکرد طبیعی خود باز خواهید گشت. ممکن است پس از بروز شکستگی لازم باشد در زمان‌های مختلفی برای ادامه مراقبت‌ها به فیزیوتراپیست مراجعه کنید.

در بیمارستان

ممکن است پس از شکستگی استخوان، یک فیزیوتراپیست در بیمارستان شما را ویزیت کند. ممکن است فیزیوتراپیست به شما چگونگی استفاده از یک وسیله کمکی مانند عصا یا واکر را آموزش دهد. این آموزش ممکن است شامل چگونگی استفاده از وسیله کمکی برای راه رفتن و بالا و پایین رفتن از پله‌ها یا سوار شدن و پیاده شدن از یک ماشین باشد. اگر در این باره سوالی دارید حتماً از فیزیوتراپیست بپرسید.

یادگیری یک مهارت جدید، تمرین می‌طلبد. بنابراین حتماً تا زمانی که فیزیوتراپیست در کنار شما است، استفاده از دستگاه خود را تمرین کنید.

ممکن است پس از شکستگی اندام‌های تحتانی، پزشک میزان وزنی که می توانید روی پای خود بیندازید را محدود کند. پزشک می‌تواند در درک محدودیت‌های حمل وزن به شما کمک کند و به شما بیاموزد چگونه در عین در نظر داشتن این محدودیت‌ها، حرکت کنید.

در خانه

هنگامی که پس از بروز شکستگی از بیمارستان به خانه باز می‌گردید، ممکن است پزشک فیزیوتراپی در منزل را به شما توصیه کند. مراقبت‌های فیزیوتراپی خانگی معمولاً برای افرادی هستند که به دلیل آسیب دیدگی قادر به ترک خانه نیستند.

فیزیوتراپیست شما می‌تواند در استفاده از وسایل کمکی خود در محیط خانه به شما کمک کند. همچنین ممکن است برای کمک به بهبود استقامت عمومی یا تقویت عضلات اطراف محل شکستگی، تمرینات ورزشی خاصی به شما بدهد.

اگر دچار شکستگی پا یا مچ پا شده باشید، ممکن است پزشک محدودیت‌های حمل وزنی برای شما در نظر گرفته باشد که باید آن‌ها را دنبال کنید. فیزیوتراپیست شما می‌تواند در حفظ کردن این محدودیت‌ها برای اطمینان از این که فشار زیادی به استخوان در حال ترمیم وارد نمی‌کنید، به شما کمک کند.

فیزیوتراپیست شما می‌تواند در خانه، محیط منزل را ارزیابی کند. او می‌تواند درباره ایجاد تغییرات جزئی به شما توصیه‌هایی کند تا به شما این امکان را بدهد که در امنیت کامل در محیط خانه خود حرکت کنید.

اگر برای تنظیم و تثبیت شکستگی شما عمل جراحی لازم بود ، ممکن است پزشک زخم جراحی شما را بررسی کند تا اطمینان حاصل کند که همه چیز به درستی بهبود پیدا می‌کند.

در کلینیک

هنگامی که به اندازه کافی برای خارج شدن از منزل خود بهبود پیدا کردید، ممکن است پزشک شما را به کلینیک فیزیوتراپی ارجاع دهد تا در بهبود عملکرد طبیعی پس از شکستگی به شما کمک کنند. این ارجاع معمولاً پس از برداشتن آتل یا گچ صورت می‌گیرد و شما می‌توانید به تدریج نواحی اطراف محل شکستگی را آماده حرکت کنید. در این مرحله هنوز هم باید اقدامات احتیاطی درباره حمل وزن یا حفظ محدودیت‌ها را رعایت کنید. بنابراین حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید محدودیت‌های شما کدامند.

اولین جلسه ملاقات شما با فیزیوتراپیست معمولاً شامل ارزیابی و بررسی خواهد بود. به احتمال زیاد درمانگر شما نواحی  مختلف اطراف محل شکستگی را بررسی می‌کند. این بررسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دامنه حرکت
• قدرت
• درد
• انعطاف پذیری
• سفتی یا تورم
• راه رفتن (در موارد شکستگی اندام‌های تحتانی)
• عملکرد و تحرک عمومی

فیزیوتراپیست شما پس از ارزیابی اولیه می‌تواند در تنظیم یک روش درمانی مناسب برای بهبودی کامل شما، با شما همکاری کند. فیزیوتراپی پس از شکستگی اغلب بر غلبه بر اثرات منفی ناشی از عدم تحرک طولانی مدت اعمال شده توسط گچ یا آتل، تمرکز دارد. بی‌حرکت بودن طولانی مدت ممکن است باعث از بین رفتن تحرک و قدرت و کاهش عملکرد حرکتی شود.

فیزیوتراپی پس از شکستگی همچنین می‌تواند در بهبود عملکرد حرکتی به شما کمک کند. اگر در پای خود دچار شکستگی بوده‌اید، فیزیوتراپیست شما می‌تواند در بهبود راه رفتن به شما کمک کند و درباره تصمیم‌گیری در مورد راه رفتن با واکر، عصا، چهارپایه یا عصای استاندارد، شما را یاری نماید.

ممکن است از عوامل یا روش‌های فیزیکی برای کمک به بهبود درد و تورم استفاده شود. ممکن است از تحریک الکتریکی نیز برای کمک به بهبود توانایی عضلات استفاده شود. باید به خاطر داشته باشید که اگر چه ممکن است از روش‌های درمانی منفعلانه مانند تحریک الکتریکی یا التراسوند استفاده شود، اما شما باید در فیزیوتراپی خود در روش‌های درمانی غیر منفعلانه و فعال نیز مشارکت داشته باشید.

اگر عمل جراحی ریداکشن استخوان شکسته را انجام داده‌اید، ممکن است دچار بافت زخم جراحی شوید. ماساژ بافت زخم و آماده سازی می‌تواند به کاهش چسبندگی زخم و بهبود تحرک اطراف آن کمک کند.

ممکن است برای بهبود دامنه حرکت و قدرت شما تمرینات ورزشی نیز آغاز شوند. تمرکز به طور خاص باید روی ناحیه دچار شکستگی و مفاصل اطراف محل شکستگی باشد؛ به عنوان مثال توان یابی پس از شکستگی استخوان تیبیا (ساق پا) باید شامل ورزش زانو، مچ پا و مفصل ران باشد.

ورزش کردن می‌تواند درباره اینکه استخوان شما می‌تواند بارها و فشارهایی که ممکن است در طول عملکرد عادی روزمره روی آن قرار بگیرد را تحمل کند، به شما اطمینان ببخشد . برای یادگیری ورزش‌های صحیح مناسب با شرایط خاص خود ، با پزشک فیزیوتراپیست خود صحبت کنید.

فیزیوتراپی باید چه مدت ادامه داشته باشد؟

شکستگی در افراد مختلف متفاوت است و میزان بهبودی نیز به همین شکل در افراد مختلف تفاوت دارد. به طور کلی یک شکستگی باید در حدود ۶ هفته بهبود پیدا کند . جدول زمانی توانبخشی شما بسته به نوع شکستگی، سن شما و سایر عوامل تنظیم می‌شود. فیزیوتراپیست شما باید بتواند تخمینی از مدت زمان به طول انجامیدن برنامه توانبخشی به شما بدهد.