آیا کفش و کفی طبی مناسب برای درمان میخچه و پینه پا موثرند؟
میخچه و پینه پا قسمتی از پوست پا هستند که ضخیم شده و ممکن است دردناک باشد. این مشکلات به دلیل وارد آمدن فشار به پا یا سایش پوست ایجاد شده و ممکن است باعث بروز مشکلات پا به خصوص در هنگام راه رفتن شود. فردی که در تشخیص و درمان مشکلات پا متبحر است (یک متخصص پا یا پدیاتریست) می‌توان میخچه و پینه پا را برداشته و کفش، کفی طبی و پدهای مناسب به منظور پیشگیری از ایجاد دوباره آنها برای شما تجویز نماید.
متخصصین کلینیک چند تخصصی پا (پدورتیک) امید پس از معاینه دقیق بیمار بهترین برنامه درمانی با رویکرد پلکانی را تجویز خواهند کرد. درمان در این رویکرد با تجویز روش‌های ساده مانند استفاده از کفش مناسب و کفی طبی برای رفع میخچه و پینه پا آغاز می‌شود. برای ساخت کفی طبی از اسکن‌های دقیق و پیشرفته مانند اسکن سه‌بعدی کف پا استفاده می‌شود. در صورتی که بیمار با این روش بهبود نیابد روش‌های پیچیده‌تر تجویز خواهند شد.
تفاوت میخچه و پینه پا چیست؟
میخچه
میخچه قسمت کوچکی از پوست است که به دلیل فشار وارده بر آن ضخیم شده است. میخچه شکل گردی دارد و وارد لایه‌های عمقی پوست شده و دردناک است.
- میخچه سخت معمولاً در بالای انگشت کوچک پا روی قسمت خارجی آن ایجاد می‌شود. این قسمتی است که به خوبی در کفش قرار نمی‌گیرد و بیشتر در معرض ساییده شدن است.
- میخچه نرم گاهی اوقات بین انگشتان ایجاد می‌شود و بیشتر بین انگشت چهارم و پنجم دیده می‌شود. این نوع میخچه به دلیل تعریق بین انگشتان و وجود رطوبت در این قسمت‌ها نرم‌تر هستند. میخچه‌های نرم گاهی اوقات ممکن است عفونی شوند.
پینه
پینه معمولاً بزرگ‌تر و وسیع‌تر از میخچه است و نمی‌توان لبه‌های آن را به طور دقیق مشخص کرد. پینه بیشتر در کناره‌های کف پا ایجاد می‌شود. پینه معمولاً روی قسمت استخوانی زیر انگشتان پا ایجاد می‌شود. این قسمت‌ها باید وزن بدن را تحمل کرده و در هنگام راه رفتن، وزن بیشتری روی این قسمت می‌افتد. پینه‌ها معمولاً بدون درد هستند اما ممکن است دردناک شوند.
علت ایجاد پینه و میخچه چیست؟
استخوان‌های کوچک انگشتان پا و نزدیک مفاصل کوچک انگشتان عریض‌تر بوده و برآمدگی بیشتری دارند. اگر این استخوان‌ها مدام در اصطکاک باشند یا روی پوستی که قسمت سخت ناحیه استخوانی را پوشانده است فشار وارد شود، پوست آن قسمت ضخیم‌تر شده و ممکن است باعث شکل‌گیری پینه و میخچه شود.
شایع‌ترین دلیل سایش و وارد آمدن فشار، تنگ بودن یا نامناسب بودن کفش است که باعث ایجاد میخچه در بالا یا کنار انگشتان می‌شود. همچنین پیاده‌روی یا دویدن زیاد نیز ممکن است باعث ایجاد پینه در کف پا شود؛ بنابراین اگر شما ورزش یا فعالیتی دارید که در آن به طور مدام بر پاهای شما فشار وارد می‌شود، احتمال شکل‌گیری پینه در پاهای شما افزایش می‌یابد.
اگر استخوان‌های انگشتان پا خیلی برآمدگی داشته باشند، پوست پا نازک باشد یا هر گونه ناهنجاری در انگشتان پا و پا وجود داشته باشد که باعث ساییده شدن بیشتر پوست به داخل کفش شود احتمال ایجاد پینه‌ها و میخچه‌ها افزایش می‌یابد. افرادی که بونیون دارند نیز بیش از سایرین دچار پینه و میخچه می‌شوند.
کفش‌های مخصوص درمان میخچه و پینه
تصور بر این است که کفش‌های تنگ و نامناسب دلیل اصلی ایجاد بیشتر پینه‌ها و میخچه‌ها هستند. گاهی اوقات یک درز یا نخ بیرون زده در داخل کفش ممکن است به پا ساییده شده و باعث ایجاد میخچه شود. هدف، پوشیدن کفش‌هایی است که فشار و سایش را از روی پا و انگشتان پا بردارند. کفش‌ها باید فضای کافی برای انگشتان پا داشته باشند و روی آنها نرم و پاشنه‌های آنها کوتاه باشد. کفش‌های پاشنه بلند به خصوص اگر تنگ هم باشند باعث اصطکاک مکرر شده و میخچه و پینه را تشدید می‌کنند. به علاوه، اگر شما در قسمت خارجی انگشت کوچک پای خود میخچه دارید باید از کفش‌های پهن‌تر استفاده کنید. اگر میخچه روی انگشت پای شما که دچار بدفرمی‌هایی نظیر انگشت چکشی یا پنجه‌ای است ایجاد شده باشد باید از کفش‌هایی استفاده کنید که ارتفاع بیشتری دارند.
اصلاح کفش‌ها باعث کاهش ساییدگی‌ها و اصطکاک‌های مکرر روی پوست پا می‌شود. در بسیاری از موارد، یک میخچه یا پینه پس از برطرف شدن فشار یا عدم ساییدگی به کفش از بین می‌روند. اگر شما روی پای خود میخچه یا پینه‌ای داشته‌اید که برطرف شده است میتوانید با پوشیدن کفش‌های مناسب از عود دوباره آن جلوگیری کنید. راه رفتن با پای برهنه در مواقعی که در منزل هستید – در صورت امکان – نیز می‌تواند مفید واقع شود.
برخی افراد مبتلا به ناهنجاری‌های پا یا انگشان پا به کفش‌های مخصوصی نیاز دارند تا پای آنها به کفش ساییده نشود. متخصص پا می‌تواند توصیه‌های لازم در این زمینه را به شما ارائه دهد.
پد پا و محافظ‌های انگشت پا
بسته به محل ایجاد پینه یا میخچه، پدهای ضربه‌گیر یا کفی‌های طبی می‌توانند در درمان این عارضه مفید واقع شوند. به عنوان مثال، برای میخچه کف پا، یک کفی طبی نرم ممکن است مانند ضربه‌گیر برای پوست عمل کرده و به بهبودی میخچه کمک نماید. اگر میخچه بین انگشتان پا ایجاد شده باشد، یک پوشش مناسب در اطراف انگشتان پا قرار داده می‌شود تا از فشار وارده بر محل میخچه بکاهد. اسپلینت های مخصوص انگشتان پا نیز ممکن است به جدا کردن انگشتان از هم کمک کرده تا میخچه ایجاد شده بین انگشتان بهبود یابد. متخصص پا توصیه‌های لازم در مورد استفاده از پدها، کفی‌های طبی یا ابزارهای دیگر را به شما ارائه خواهد داد.
کفی طبی چگونه به درمان میخچه و پینه پا کمک می‌کند؟
زمانی که پای شما روی یک ارتوز سفارشی قرار داده می‌شود، سایش از بین رفته و اصطکاکی بین کف پا و کفش ایجاد نخواهد شد بنابراین عامل تحریک برطرف می‌شود.
با استفاده از کفی‌های طبی، در نهایت، نیازی به محافظت از میخچه وجود نخواهد داشت. به مرور زمان، میخچه‌های موجود از بین رفته و پا به دلیل قرار گرفتن در یک محیط سالم به وضعیت طبیعی و عادی خود بازمی‌گردد.
زمانی که به دلیل اصطکاک غیرعادی (بی‌ثبات یا آور پروناسیون) بین استخوان‌های برآمده و بافت نرم بین انگشتان، نقاط فشار ایجاد می‌شوند، میخچه‌ها شکل می‌گیرند. حرکت بیش از حد پاها به دلیل ابتلا به آور پروناسیون ممکن است موجب ایجاد میخچه شود.
این عوارض ممکن است باعث گیر افتادن پوست بین قسمت استخوانی پا و کفش شود. اگر این مشکلات به مدت طولانی مورد بررسی قرار نگیرند ممکن است باعث شوند که پوست برای محافظت از خود در برابر تحریک، ضخیم‌تر شده و در نتیجه میخچه ایجاد شود.
اورتوزهای سفارشی پا را پایدار و باثبات نگه داشته و پروناسیون زیاد پا را اصلاح می‌کنند بنابراین اصطکاک بین میخچه و برآمدگی استخوانی کاهش می‌یابد. استفاده از کفی‌های طبی با نظارت تخصصی پزشکی به برداشتن بار و فشار ناشی از وزن روی میخچه کمک کرده و باعث تسکین درد و تسریع فرایند بهبودی می‌شوند.
این کفی‌های طبی را نیز می‌توان به صورت سفارشی تهیه کرد تا فشار وارده بر میخچه را به طور کامل برداشته و آن را در قسمت‌های اطراف توزیع کنند.
طراحی کفی کفش فردی
مرحله 1 – سابقه
سابقه کامل پزشکی بیمار برای در نظر گرفتن تمام عوامل سلامتی و سبک زندگی وی که ممکن است باعث ایجاد میخچه شده باشند مورد بررسی قرار می‌گیرد. این سوابق به دلیل درک وضعیت بیمار بررسی شده و سپس معاینه انجام می‌شود. به علاوه، نوع بدن بیمار، فعالیت‌های بیمار و نوع کفش‌های وی نیز در نظر گرفته می‌شود.
مرحله 2 – معاینه بدون تحمل وزن
به منظور ارزیابی وضعیت کلی میخچه‌های پا، قدرت قوس پا در وضعیت‌های بدون تحمل وزن مورد معاینه قرار می‌گیرد.
مرحله 3 – معاینه با تحمل وزن
این بخش از معاینه برای ارزیابی وضعیت ایستادن بیمار و در مراحل مختلف چرخه راه رفتن وی انجام می‌شود. بیومکانیک پا و بدن بر کاهش ناراحتی و مشکل بیمار مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
حین انجام این معاینه، الگوهای بیومکانیکی بیمار در هنگامی که روی پا ایستاده است مشاهده می‌شود. سپس همبستگی آن با ناراحتی بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مرحله 4 – قالب‌گیری
پای بیمار در حالت خنثی، بدون تحمل وزن و در حالی که مرحله راه رفتن عادی بیمار نیز در آن لحاظ شده قالب‌گیری شده و یک اسکن سه‌بعدی دیجیتال از پای بیمار گرفته می‌شود.
مرحله 5 – ادغام
نتایج چهار مرحله قبلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و پس از ادغام برای تولید یک اورتوز متناسب با نیازهای خاص بیمار به آزمایشگاه ارسال می‌شود. سپس این اورتوزها امتحان شده و استفاده از آنها توسط بیمار مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نحوه استفاده صحیح از این تجهیزات و مراقبت خانگی مرتبط با بدن و پا برای بیمار توضیح داده می‌شود تا به بهترین نتایج درمانی دست یابد.
دیگر مزایای استفاده از کفی طبی
کفی‌های طبی برای تسکین بسیاری از دردهای پا و ساق پا ناشی از ابتلا به التهاب تاندون آشیل، درد کف پا، درد متاتارسال، اورپروناسیون، پای صاف، درد پاشنه پا و درد بالای پا به کار برده می‌شوند.
با استفاده از این کفی‌های طبی بیمار قادر خواهد بود راحت‌تر و مؤثرتر بایستد، راه برود و بدود.
- توزیع فشار و جذب ضربه
- جلوگیری از سایش، ایجاد تاول و خستگی
- تأمین قوس پا
- کاهش درد پا
- کاهش درد پاشنه، ساق پا، زانو و کمر
- تثبیت حرکت پا
روش‌های درمانی دیگر برای از بین بردن میخچه‌ها و پینه‌ها
اگر دچار میخچه‌ها و پینه‌های دردناک شده‌اید بهتر است برای تشخیص و درمان به یک متخصص متبحر مراجعه کنید. شما نباید خودتان میخچه‌ها را بردارید به خصوص اگر سن شما بالا است یا به دیابت مبتلا هستید. اقدامات درمانی نظیر استفاده از چسب میخچه نیز به کاهش فشار وارده بر میخچه کمک می‌کند اما واقعاً آن را درمان نمی‌کند. برخی از توصیه‌ها و اقدامات برای درمان پینه‌ها و میخچه‌ها به شرح زیر هستند:
بریدن (شکافتن)
پوست ضخیم پینه یا میخچه توسط متخصص پا با استفاده از تیغ جراحی بریده می‌شود. درد معمولاً به محض بریدن پینه یا میخچه کاهش می‌یابد و فشار از روی بافت زمینه‌ای آن برداشته می‌شود. گاهی اوقات، به چندین جلسه مکرر و منظم برای بریدن پینه یا میخچه نیاز است. زمانی که میخچه یا پینه بریده شد، اگر از کفش مناسب استفاده کنید دوباره عود نخواهد کرد.
اگر پوست پا دوباره شروع به ضخیم شدن کرد برای جلوگیری از شکل‌گیری مجدد پینه و میخچه باید آنها را هفته‌ای یک مرتبه با سنگ پا یا کاغذ سنباده بسایید. بسیاری از افراد می‌توانند این کار را خودشان انجام دهند. بهتر است پای خود را به مدت 20 دقیقه در آب گرم قرار دهید تا پوست آن نرم شده و بتوانید از سنگ پا یا کاغذ سنباده استفاده کنید. به طور مرتب روی قسمتی از پوست که پینه یا میخچه از روی آن برداشته شده کرم مرطوب‌کننده بمالید تا پوست نرم باقی بماند.
درمان‌های شیمیایی
انواع مختلف داروهای شیمیایی وجود دارد که به کمک آنها می‌توان پوست ضخیم و مرده روی پینه‌ها و میخچه‌ها را برداشت. این داروها معمولاً حاوی اسید سالسیلیک هستند که در بسیاری از محلول‌های رفع زگیل نیز وجود دارد.
اسید سالسیلیک یک کراتولیتیک است که پروتئین (کراتین) ایجادکننده میخچه و لایه ضخیم پوست مرده که معمولاً روی آن قرار دارد را از بین می‌برد.
باید این محصولات را مطابق دستوری که روی جلد آن نوشته شده است استفاده کنید.
این محصولات برای بیشتر مردم بی‌خطر و ملایم است.
محلول‌های حاوی اسید سالسیلیک در انواع مختلف نظیر قطره، پد یا چسب موجود هستند.
استفاده از همه این محصولات باعث سفید شدن پوست شده و سپس می‌توان بافت مرده را برداشت. این باعث می‌شود که میخچه کوچک‌تر شده و درد آن کمتر شود.
با این که این محصولات ممکن است مؤثر واقع شوند اما اگر به دیابت یا مشکلات گردش خون مبتلا هستید نباید از آنها استفاده کنید زیرا ممکن است پوست شما پس از استفاده از اسید سالسیلیک بهبود نیابد و باعث ایجاد زخم‌های باز روی پای شما شود.
انجام عمل جراحی
اگر شما در پای خود ناهنجاری‌هایی دارید که باعث عود دوباره این مشکلات می‌شوند و روش‌های درمانی دیگر نیز مؤثر واقع نشده‌اند باید تحت عمل جراحی قرار گیرید.
به عنوان مثال، ممکن است برای صاف کردن انگشت شصت پا یا بریدن بخشی از استخوان که دارای برآمدگی است و باعث ایجاد مشکل شده نیاز به عمل جراحی باشد.
اگر شما به عمل‌های جراحی نیاز داشته باشید به یک جراح ارجاع داده می‌شوید تا به طور تفصیلی با وی در این مورد تبادل نظر کنید.
اگر میخچه عفونی شد چه باید کرد؟
گاهی اوقات پینه‌ها و میخچه‌ها ممکن است دچار عفونت شوند.
در این صورت درد میخچه شما بیشتر شده و پوست اطراف آن نیز قرمز و دردناک می‌شد. مکن است از میخچه شما چرک بیاید.
در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز نماید.
