آسیب دیدن پا به معنای آسیب دیدن تمام بدن است. حالت ناصحیح بدن، بالا رفتن سن و پوشیدن کفش های نامناسب تنها دلایل درد کف پا نیستند. عدم تعادل عضلانی نیز یکی از مهم ترین دلایل درد کف پا می باشد.
یکی از قسمت های مهم پا عضلات آن می باشد. در صورتی که عضلات کف پای شما کاملا سالم و در وضعیت مناسبی باشند، درد نخواهید داشت. ماساژ درمانی کف پا مشکلات عدم تعادل عضلانی را در پا برطرف می کند و بدین ترتیب با برطرف کردن دلیل اصلی درد، میتوان به درمان درد کف پا کمک نمود.
هنگامی که راه می روید یا ورزش می کنید تمام وزن بدن شما نهایتا به پاها منتقل می شود. متاسفانه ما تنها هنگامی میفهمیم که باید به پای خود اهمیت دهیم که بر اثر بی توجهی دچار درد و مشکلاتی مانند درد شست پا،درد مچ پا، خار پاشنه پا و … شده ایم.
آسیب ها، عادات بد در نحوه نشستن، راه رفتن و حالات بدن و عدم تحرک به خاطر پوشیدن کفش های تنگ و غیر راحت می تواند به درد کف پا منجر شود. انجام ماساژ درمانی کف پا می تواند در تمامی این موارد بسیار موثر باشد و درد را از بین ببرد.
ممکن است تصور کنید برخی مشکلات کف پا مانند صافی کف پا مادر زادی هستند و به همین خاطر غیر قابل تغییر هستند اما باید بدانید که تمامی افراد با کف پای صاف به دنیا می آیند و نحوه راه رفتن کودک و رشد ماهیچه های او هستند که در تشکیل قوس کف پا نقش دارند. رشد مناسب ماهیچه های پا و داشتن قوس مناسب در کف پا نه تنها از درد کف پا در آینده جلوگیری می کند بلکه از تمامی مفاصل بدن شما (که تحت تاثیر پاها هستند) حمایت می کند و حتی می تواند از بروز کمر درد جلوگیری کند.
ماساژ درمانی کف پا می تواند به هر گونه آسیبی که به بافت نرم پا وارد شده است کمک کند. میزان اثر بخشی ماساژ درمانی و مدت زمان لازم برای رسیدن به نتایج به چند مورد بستگی دارد، از جمله: درجه آسیب دیدگی، نوع آسیب دیدگی، سابقه پزشکی بیمار ( خصوصا در بیماری ها یا آسیب های پا) و میزان تمایل و همکاری بیمار در پیگیری توصیه های پزشک و انجام کشش های توصیه شده همراه با ماساژ.
به طور کلی در درمان آسیب های حاد بین 3 تا 5 جلسه ماساژ پا توصیه می شود (البته بیمار پس از یا یا دو جلسه ماساژ درمانی کف پا بهبودی چشم گیری را مشاهده خواهد کرد). همچنین برای درمان درد ها و بیماری های مزمن کف پا بین 8 تا 12 جلسه ماساژ درمانی کف پا توصیه می شود. (در این مورد نیز بیمار پس از دو یا سه جلسه ماساژ درمانی کف پا بهبودی چشم گیری را مشاهده خواهد کرد)
بیماری هایی مانند بونیون، انگشت چکشی، خار پاشنه و … همگی بیانگر واکنش طبیعی بدن ما به مشکلات بیومکانیکی در عضلات و بافت های همبند پا می باشد (مانند تاندون ها، لیگامنت ها و فاسیای کف پا)
روش ها و کاربردهای ماساژ درمانی در درمان بیماری های پا
در ادامه برخی از بیماری های پا که ماساژ درمانی کف پا در درمان آن می تواند تاثیر چشم گیری داشته باشد را مرور می کنیم:
- چرخش مچ پا : یکی از شایع ترین دلایل در پا، چرخش مچ پا است که این اختلال در پا بر زانو ها و لگن نیز می تواند اثر گذار باشد و همچنین باعث احساس درد در قسمت بیرونی ران پاها شود. چرخش مچ پا همچنین می تواند دلیل بسیاری از بیماری های دیگر پا و درد کف پا شود. با ماساژ درمانی کف پا می توان تا حدود زیادی به برطرف کردن این اختلال کمک نمود.
- بونیون یا قوز شست پا : معمولا متخصصین طب فیزیکی به بیماران خود می گویند که پوشیدن کفش هایی که بیش از حد تنگ است موجب قوز شست پا می شود. در کنار این دلیل، عامل عمده دیگری که موجب بونیون می شود انقباض عضلات پا ( خصوصا کف پا) است که انگشت شست را به سمت انگشت کناری می کشد و از طرف دیگر مفصل شست پا را از رباط آن دور می کند. بدن شما برای مقابله با این حالت فضای ایجاد شده را با رشد استخوانی پر می کند که موجب قوز کنار شست پا می شود. دو تا از ماهیچه هایی که در این بیماری منقبض می شوند ماهیچه های آداکتور هالیکوس و ماهیچه خم شونده هلیکوس لانگوس هستند. زمانی که این ماهیچه ها بیش از حد منقبض شوند و در این حالت بمانند ، کوتاه می شوند و شروع به کشیدن انگشت شست پا با سمت انگشت کناری می کنند. ماساژ درمانی کف پا در کنار کشش عضلات ساق پا و تمرینات افزایش دامنه حرکتی مچ پا می تواند به درد ناشی از این بیماری بسیار کمک کند. ماساژ درمانی در این بیماری هر چند در تمامی موارد نمی تواند قوز انگشت شست را برطرف کند اما در تمامی موارد می تواند درد را کاملا از بین ببرد.
- انگشت چکشی : انگشت چکشی بر اثر عدم تعادل عضلانی در ماهیچه ها و لیگامنت ها و تاندون های پا که به انگشتان متصل هستند به وجود می آید. در نتیجه جمع شدن و منقبض شدن ماهیچه ها و لیگامنت ها، انگشتان پا به سمت پایین خم می شوند. انجام ماساژ درمانی کف پا برای درمان این حالت بسیار موثر است و موجب آزاد سازی عضلات و لیگامنت ها می شود. در کنار ماساژ درمانی کف پا پزشک تمریناتی را به شما توصیه می کند که به تاثیر بیشتر ماساژ درمانی کمک می کند، از جمله کشش انگشتان پا به کمک دست، برداشتن یک حوله از روی زمین توسط انگشتان پا ، شما می توانید این تمرینات ساده را حتی زمانی که در حال تماشای تلوزیون یا مطالعه هستید انجام دهید.
- درد قوس کف پا : احساس درد در قسمت مرکزی کف پا در هنگام قدم برداشتن (خصوصا در هنگام بلند کردن پا از روی زمین) به احتمال زیادی مربوط به عضلات کف پا که متصل به شست پا هستند، می شود که با انجام ماساژ درمانی کف پا به راحتی می توان به طورکامل این مشکل را برطرف نمود .
- التهاب تاندون کف پا ( پلانتار فاسیت) : التهاب تاندون کف پا ممکن است باعث درد کف پا شود. همچنین ممکن است این درد در قسمت پاشنه پا یا انگشت شست احساس شود. یکی از نشانه های مهم این عارضه شدید بودن درد کف پا در صبح است تا حدی که پس از بیدار شدن از خواب، برداشتن قدم های اول برای شخص غیر ممکن به نظر می رسد. در این عارضه عضلات منقبض شده تاندون کف پا را از محل اتصال آن به استخوان می کشد و موجب فشار به تاندون و التهاب آن می شود. کشیده شدن تاندون کف پا معمولا در محل اتصال آن به استخوان پاشنه به وجود می آید و گاهی نیز در محل اتصال آن به شست پا کشیده می شود که نتیجه آن درد کف پا است. از آنجایی که معمولا شخص پای خود را استراحت نمی دهد این عارضه پیشرفت می کند و موجب بروز خار پاشنه (تشکیل زائده استخوانی در پاشنه پا) می شود. در واقع خار پاشنه علت اصلی ایجاد درد نیست بلکه علت اصلی درد، تنش ماهیچه و تاندون کف پا است. در صورت عدم درمان التهاب تاندون پیشرفت می کند و موجب بروز درد شدیدتر در هنگام راه رفتن می شود. ماساژ کف پا با آزاد سازی و ریلکس کردن عضلات منقبض شده کف پا و کشش تاندون کف پا می تواند به موجب درمان التهاب تاندون و پیشگیری از درد و التهاب بیشتر شود.
- کف پای صاف : تمامی افراد با کف پای صاف به دنیا می آیند و قوس کف پا به مرور زمان با کشیده شدن عضلات ساق پا (که به کف پا اثر می گذارند) و در زمانی که کودک شروع به راه رفتن می کند، تشکیل می شود. عوامل بسیاری درسنین پایین در تشکیل قوس کف پا تاثیر دارند. و در بزرگسالی نیز وارد شدن آسیب به پا یا انجام برخی اعمال جراحی می تواند موجب صافی کف پا شود. از آن جایی که عضلات و تاندون های ساق پا و کف پا عامل اصلی در صافی کف پا هستند، انجام ماساژ درمانی کف پا در کنار سایر درمان ها می تواند کمک بسیاری در تسریع روند درمان صافی کف پا و کاهش درد ناشی از صافی کف پا داشته باشد.
علائم صافی کف پا
بسته به علت صافی کف پا، بیمار یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه می‌کند:
احساس درد در تاندون تیبیال خلفی که در داخل پا و قوزک پا قرار دارد. این احساس درد ممکن است ناشی از ورم داخل قوزک باشد.
احساس دردی که با فعالیت شدت پیدا می‌کند. فعالیت‌های پرفشار و سنگین مثل دویدن دشوار می‌شود. بعضی از بیماران نمی‌توانند برای مدتی طولانی راه بروند یا حتی بایستند.
وقتی پا دچار مشکل شود، استخوان پاشنه تغییر وضعیت می‌دهد و بر قسمت خارجی استخوان قوزک فشار وارد می‌کند. این مساله باعث به وجود آمدن درد در قسمت خارجی قوزک پا می‌شود.
بیمارانی که در قسمت میانی پای خود آرتریت یا آسیب دیدگی قبلی دارند در قسمت داخل و روی پا برآمدگی‌های استخوانی دردناکی می‌توانند داشته باشند. این برآمدگی‌ها باعث می‌شوند که پوشیدن کفش دشوار شود. گاهی اوقات این برآمدگی‌ها به قدری بزرگ هستند که باعث فشرده شدن عصب‌ها می‌شود که نتیجه آن بی حسی و گزگز در قسمت بالای پا و انگشتان پا است.
افراد دیابتی تنها ورم یا یک برآمدگی بزرگ در کف پای خود احساس می‌کنند. با توجه به این که عصب های افراد دیابتی تحت تاثیر قرار می‌گیرد، هیچ دردی را احساس نمی‌کنند. برآمدگی بزرگ باعث به وجود آمدن مشکلات پوستی می‌شود و در صورتی این افراد کفش مناسب مخصوص افراد دیابتی را مورد استفاده قرار ندهند، برآمدگی بزرگ زخمی غیرقابل بهبودی به وجود می‌آورد.
- خار پاشنه : در نتیجه التهاب طولانی مدت تاندون کف پا (در محل اتصال به پاشنه پا) ، یک زائده استخوانی یا خار پاشنه تشکیل می شود. در صورت عدم درمان این عارضه می تواند موجب درد شدید کف پا در هنگام راه رفتن شود. در صورتی که با درمان عدم تعادل عضلانی و تنش در ماهیچه ها و تاندون های کف پا می توان خار پاشنه را به روشی ایمن و طبیعی برطرف کرد. ماساژ درمانی کف پا می تواند برای درمان درد خار پاشنه بسیار موثر باشد. در کنار ماساژ درمانی، اختصاص دادن زمان کافی و استراحت کردن نیز نقش مهمی در بهبودی خار پاشنه دارد.
- تاندنیت : در نتیجه انقباض بیش از حد عضلات و کوتاه شدن آن ها و همچنین وارد آوردن فشار بیش از حد به آن ها، تاندون ها نیز تحت فشار قرار می گیرند و ملتهب می شوند. با استفاده بیش از حد از ماهیچه ها و وارد آوردن فشار، عضلات حالت نرمال خود را از دست می دهند و منقبض شده و کوتاه می شوند، چون این حالت به مرور اتفاق می افتد مغز متوجه حالت غیر طبیعی عضلات نشده و حالت فعلی عضلات در مغز به “حالت طبیعی” ذخیره می شود. بعد از مدتی عضلات در محل اتصال به تاندون ها، به تاندون ها فشار می آورند و موجب التهاب و همچنین کاهش گردش خون در این ناحیه می شود. در این مورد نیز ماساژ درمانی کف پا می تواند به سادگی با برطرف کردن انقباض عضلانی از بروز این مشکلات پیشگیری کند.
