تاریخچه آنژیوگرافی :
این روش که در ابتدا بر روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شد، برای اولین بار در سال ۱۹۲۹توسط ورنر فورسمن بر روی انسان صورت گرفت.هدف فورسمن ابداع روشی برای رساندن مستقیم داروها به درون قلب بود، اما قابلیت تکنیک فورسمن، به عنوان یک ابزار تشخیصی توسط افراد دیگر مورد توجه قرار گرفت. امروزه کاتتریزاسیون و آنژیوگرافی قلبی برای اهداف تشخیصی، مداخله درمانی و یا هر دو انجام می‌پذیرند.
روش کار
آنژیوگرافی روندی است که دقیق‌ترین اطلاعات ممکن از عروق را تهیه و قبل از عمل در اختیار جراح قرار می‌دهد. بر پایه این اطلاعات، جراح می‌تواند برخی از بیماریها را بدون نیاز به عمل جراحی باز، درمان کند و در صورت نیاز به عمل باز، این اطلاعات، جراح را در انجام سریع و دقیق این امر یاری می‌رساند. امروزه آنژیوگرافی به منظور تشخیص، به صورت سرپائی انجام می‌گیرد. ابتدا از طریق یک کاتتر که وارد فضای داخل عروقی شده است و تا مبدا عروق مورد بررسی هدایت شده است ماده حاجب به ابتدای رگ مورد بررسی تزریق می‌شود و سپس تصویربرداری رادیوگرافیک انجام می‌شود. عروق دچار تنگی یا اتساع یا انسداد در تصویر کاملاً مشخص هستند.
كاربرد
كاربرد معمول آنژیوگرافی قلب شامل بررسي مشكلات اكتسابي (تنگي عروق كرونر)، تاييد ناهنجاري‌هاي مادرزادي قلب (سوراخ‌هاي داخل قلب يا تنگي دريچه‌ها) و… است. در صورت وجود شواهدي دال بر تنگي رگ‌ها يا مشكلات ساختماني قلب معمولا متخصص قلب انجام عمل آنژيوگرافي را به فرد بیمار توصيه مي‌كند و معمولا قبل از هر گونه عمل جراحي روي رگ‌هاي كرونري يا اعمال جراحي مرتبط با مشكلات مادرزادي، ابتدا بايد با آنژيوگرافي آناتومي موضع مربوطه را مشخص كرد.
در آنژيوگرافي امكان اندازه‌گيري مستقيم فشارهاي داخل قلب، مشاهده عروق كرونر، حفره‌هاي قلبي و عروق بزرگ و… فراهم مي‌شود؛ همچنين اقدامات درماني در آنژيوگرافي نيز امكان‌پذير بوده كه از جمله آنها آنژيوپلاستي به معني باز كردن يا ترميم رگ است.
در اين روش رگ مسدود توسط بادكنكي به نام بالون، متسع و چند ثانيه در اين حالت نگه داشته مي‌شود تا رگ باز شود؛ گاهي نيز براي جلوگيري از انسداد مجدد وسيله فنرمانندي به نام استنت داخل رگ مسدود قرار داده مي‌شود.
عوارض آنژیوگرافی
هرروز روش های تشخیصی و درمانی جدیدی با موفقیت بیشتر و عوارض کمتر وارد عرصه پزشکی می شوند که بصورت روزمره بطور وسیعی دربیمارستان ها ی مختلف استفاده می شوند . اگرچه معمولا آنژیوگرافی بدون درد و ناراحتی انجام می‌شود، اما در مواردی نیز آنژیوگرافی عوارضی دارد و هنگام تزریق ماده حاجب احساس تهوع و استفراغ، برافروختگی موقت یا گرمی به بیمار دست می‌دهد که به سرعت برطرف می‌شود. آنژیوگرافی معمولا یک آزمایش بی‌خطر است اما در موارد نادر اگر در حین عبور کاتتر بیمار دچار مشکل شود، معمولا می‌توان به سرعت داروهای لازم را به طور مستقیم به داخل قلب تزریق و مشکل را رفع کرد.
مزایا آنژیوگرافی
آنژیوگرافی در زمانی کوتاه وضعیت عروق قلب را به‌خوبی نشان داده و به پزشک کمک می‌کند تا نوع درمان را با اطمینان بیشتری تعیین کند. آنژیوگرافی درمانی کاربرد بسیار گسترده‌ای داشته و در مقایسه با عمل جراحی از مزایای متعدد از جمله کوتاه شدن دوره بستری، کاهش هزینه و کاهش عوارض بعد از عمل جراحی برخوردار است.امروزه آنژیوگرافی برای بررسی عروق کلیه، مغز، قلب، ریه و دستگاه گوارش نیز به کار می‌رود.
آنژیوگرافی دردناک نیست!
در آنژیوگرافی موضع موردنظر برای وارد کردن لوله ابتدا با تزریق ماده بی‌حس‌کننده گزیلوکائین (همان بی‌حس کننده‌ای که در دندانپزشکی استفاده می‌شود) بی‌حس می‌شود و بعد از آن دیگر بیمار دردی حس نخواهد کرد و متوجه حرکت لوله در رگ نمی‌شود. بعد از انجام آنژیوگرافی نیز بیمار همان جا در بیمارستان بستری می‌شود و یک کیسه شن سنگین روی موضعی که لوله وارد آن شده بود ، قرار می‌دهند تا جلوی خونریزی شریان را بگیرند و شریان جوش بخورد. جوش خوردن شریان به سادگی جوش خوردن ورید نیست. بنابراین لازم است کیسه شن روی آن فشار بیاورد تا رگ در موضعی که سوراخ شده بود ترمیم شود. تقریباً زمانی معادل صبح تا عصر بیمار باید در این حالت باشد و راه نرود و استراحت کند. همیشه لازم نمی‌شود که بیمار شب را در بیمارستان سپری کند. فقط بیمارانی که احتمال عوارض برایشان زیاد است ، یک شب بستری می‌شوند. در واقع اگر بیمارستان تخت خالی داشته باشد ، سعی می‌کند همه بیماران را ۲۴ ساعت نگه دارد اما مراکزی که خیلی شلوغ هستند ، بیمارانی که خطر برایشان کمتر است و هوشیار هستند ، صبح آنژیوگرافی شده و عصر مرخص می‌شوند ، هیچ مشکلی هم برایشان ایجاد نمی‌شود.
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)
| آنژیوگرافی قلب |