شوره سر: علل، درمان و عوارض جانبی آن - کلینیک تخصصی درمان غیرجراحی بیماری های پا | مچ پا

شورهٔ‌ سر ریشه لاتین Pityriasis simplex capillitii به معنی ریخته شدن سلول‌های مردهٔ اِسکالپ (فضای آناتومیک پوست سر٬از رستگاه مو تا گردن) است و نباید با خشکی پوست سر اشتباه گرفته شود.پوست انسان در خارجی‌ترین سطح خود به‌دلیل داشتن کراتین مدام در حال بازسازی سلولی است و این بدین معنیست که در تماس مداوم با فضای اطراف سلولهای پوست خارجی (اپیدرم) در لایه بیرونی از بین می‌روند و نیاز به جایگزینی دارند. این بازسازی در تمام سطح بدن وجود دارد ولی هنگامی‌که در اسکالپ سر به‌دلیلی این روند مرگ سلولی افزایش پیدا کند به شکل ذرات قابل دیدن یا به اصطلاح شوره سر پدید می‌آید.

انواع شوره سر

شوره سر به دو شکل خشک و یا چرب بروز می‌کند:

شورهٔ خشک

این دست از شوره‌ها قابل دیدن و به شکل لایه‌هایی از پوست سر می‌باشند. سفید، مسطح، و به آسانی جدا شونده هستند. بیشتر کسانی که به این نوع شوره دچار می‌شوند موهای خشکی دارند. در بیشتر موارد سبب خارش آزار دهنده‌ای می‌شوند و خاراندن آن٬ روند افزایش و تکثیرشان را تندتر می‌کند. همچنین خارش آنها سبب ملتهب شدن پوست سر و تلاش بیشتر پوست برای نوسازی و درنتیجه افزایش شوره می‌شود.

شورهٔ چرب

ذرات کوچکتر، گرد تر و کمی زرد رنگ هستند. به صورت ذرات چربی به پوست سر چسبیده و جدا کردن آنها سخت تر و باعث زخم‌شدن می‌شود.سبب احساس خارش زیادی می‌شوند و اغلب نشانی از ریزش مو می‌باشند و با توجه به این نکته از خارش سر در شوره چرب باید اکیداً پرهیز شود.

علت شوره سر

یکی از عوامل موثر در بروز شوره سر مشكلات گوارشی مثل چاقی زیاد، یبوست وعدم هضم غذا است.
عدم داشتن تغذیه صحیح و کمبود‌های تغذیه‌ای (کمبود ویتامین ها و…) از دیگر عوامل موثر در بروز شوره سر است.
خستگی‌های بیش از حد روزانه
کمبود خواب
استرس‌های روحی و اختلالات عاطفی
عامل توارث
اختلالات هورمونی (به خصوص آندروژنها)
هوای‌ سرد و خشک‌
واکنش های آلرژيک
گرمای بيش از اندازه
نوعی قارچ به نام مالاسزیا فورفور
استفاده از کلاه‌های تنگ و چسبان
پوست‌ چرب، تعریق زیاد نیز در بروز شوره سر موثر است.
مصرف بی‌رویه مواد آرایشی مو و عدم رعایت نظافت مو (شامپو نزدن‌ مرتب یا استفاده از شامپوی نامناسب‌، عدم شست‌و‌شوی کافی سر متعاقب استفاده از شامپو و یا باقی ماندن بقایای صابون در پوست سر) نیز از عوامل دیگر موثر در بروز شوره سر است.
آسیبهائی كه به پوست سر وارد میشود مثل سشوار زدن و فرمو بیش ازحد، بابلیس، رنگ كردن و مش زدن مكرر مو.
از عوامل دیگر موثر در بروز شوره سر مصرف برخی داروها مثل سایمتیدین، كلرپرومازین و داروهای ضدفشارخون بالا است
همچنین شوره ممکن است علت میکروارگانیسمی و نیز قارچی داشته باشد (مالاسزیا وستریکتا) و (مالاسزیا گلوبوسا).

روش درمان شوره سر

الف – درمان سنتی شوره سر:

درمانهای مختلفی توصیه شده است که موثرین آنها شامل موارد ذیل میباشد :

شب هنگام، دو قاشق غذاخوری پودر تخم شنبلیله را درآب خیس کرده و صبح روز بعد آنرا به تمام کف سر بمالید و پس از نیم ساعت میتوانید آنرا بشویید.
از لیمو استفاده کنید: چند قاشق غذاخوری آب لیمو تازه می تواند خارش پوست سر و شوره سر را متوقف کند. شما می توانید از طریق ترکیب یک قاشق چایخوری آب لیمو تازه با یک فنجان آب سرد یک روش درمان موی طبیعی را شکل دهید. از این ترکیب تا زمانی که شوره ها از بین بروند به صورت روزانه روی پوست سر خود استفاده کنید.
حمام آفتاب بگیرید:مطالعات انجام شده کمبود نور خورشید با رشد بیش از اندازه قارچ های پوست سر را پیوند داده اند. از این رو، یک حمام آفتاب روزانه به مدت 30 دقیقه (هر زمان که شرایط آب و هوایی اجازه می دهد) می توانید به مبارزه با شوره سر بروید.
از یک دستگاه مرطوب کننده استفاده کنید: طی ماه های سرد سال رطوبت هوا به طور قابل توجهی کاهش می یابد. با این وجود، شما می توانید از یک دستگاه مرطوب کننده هوا در محیط زندگی خود استفاده کنید تا بار دیگر رطوبت را به هوا و البته پوست سر خود باز گردانید.
از جوش شیرین استفاده کنید: باور کنید یا خیر، جوش شیرین می تواند به پاکسازی شوره سر کمک کند. چند قاشق غذاخوری جوش شیری روی پوست سر ریخته و به خوبی ماساژ دهید. سایش ملایم به از بین بردن لایه پوست مرده کمک می کند.
استفاده از چغندر به خصوص نوع سفید رنگ آن، به نحوی که پس از جوشاندن مقداری از چغندر در آب و پس از صافی نمودن جوشانده هرشب سر را با آن ماساژ دهید.
درمان طبیعی دیگر برای شوره سر سرکه سیب است. برای معالجه موهایتان را باسرکه سیب ماساژ دهید.اسیدهای طبیعی،سلولهای مرده را از سر جدا می‌کند. پس از چند دقیقه سرتان را با شامپو بشوئید.

ب-درمان طبی شوره سر:

برای‌ رفع‌ شوره‌ مختصر سر می‌توانید از شامپوهای‌ طبی ضدشوره‌ از جمله سلنیوم سولفید، کتوکونازول، پیریتنیوم زینک (پریتیون روی) و انواع شامپوهای پلی‌تار و شامپو‌های آنتی سپتیک مانند شامپو ستاولون و نیز لوسیون‌های‌ نرم‌کننده‌ پوست‌ استفاده‌ کنید.

عوارض جانبی شوره سر

شوره‌ی سر هرگز مسئله‌ی خوشایندی نبوده است. نه به این خاطر که تکه‌های آن روی شانه‌تان می‌ریزد و شاید خیلی به چشم بیاید، بلکه به خاطر عوارض شوره سر که می‌تواند برای سلامتتان مضر باشد.

جوش

تحقیقات نشان می‌دهد پوسته‌های یک پوست خشک می‌تواند باعث مسدود شدن منافذ پوستی شده و این مسئله منجر به شکل‌گیری جوش روی صورت شما می‌شود. و اگر پوستی داشته باشید که نسبت به جوش آسیب‌پذیر باشد، شوره سر می‌تواند آن را بدتر کند. بنابراین تا حد امکان سعی کنید که موهایتان روی صورتتان نریزد.

جوش‌های پشت

متخصصان پوست معتقدند که شوره سر یکی از شایع‌ترین علل جوش‌های پشت است. یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از جوش‌های پشت، درمان علت نهفته‌ی آن بوده که همان شوره‌ی سر است.

ریزش مو

شوره‌ی شدید سر مستقیما به ریزش مو ارتباط پیدا نمی‌کند، بلکه خارش مداوم پوست می‌تواند منجر به آن شود. با این حال، آماس پوست (بیماری پوست سر) می‌تواند علت نهفته‌ی شوره‌ی سر و ریزش مو باشد.

پسوریاسیس

شوره‌ی سر می‌تواند منجر به پسوریاسیس هم بشود؛ نوعی بیماری پوستی که می‌تواند به لکه‌های ضخیم قرمزرنگ و پوسته، پوسته شدن پوست منتهی شود که می‌تواند به سایر نقاط پوست سر برسد. لکه‌های موجود روی پوست‌های زمخت می‌تواند پشت گوش و کمر شما هم ایجاد شود.

عفونت چشم

تحقیقات نشان می‌دهد آماس پلک چشم یکی از عفونت‌های شایع چشمی است که به خاطر شوره سر رخ می‌دهد. از ویژگی‌های این عفونت، قرمزی، خارش، التهاب پلک و ایجاد پوسته‌هایی شبیه شوره روی مژه‌ها است.

از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت(اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدید کننده)

منابع:

دانشنامه رشد ، ویکی پدیا، بیتوته، الو دکتر، طب شیعه